لقد أصبحت المقاومة من المواضیع الّتی یدور فی رحابها کثیر من الشعراء المعاصرین. إنّ أصحاب الشّعر المقاوم یدعون إلی النضال للحصول علی الحریة والاستقلال ملتزمین بقضایا المجتمع والوطن. یعدّ الشاعر السودانی المعاصر محمّد الفیتوری، من أکبر هؤلاء الشعراء المناضلین. یدرس هذا المقال بمنهج تحلیلی- وصفی، تطوّرات شعر الفیتوری النضالی مشیراً الی الجدلیة بین الشعور بالنقص النفسی والتمرد الرافض فی شعره. نتائج هذه ال...

الفخر من الفنون الشعریّة الشائعة یتغنَّی فیه الشّاعر بخصاله أو بخلال قومه، وقد تطرّق إلیه معظم الشّعراء فی العصور الـمختلفة من تاریخ الأدب العربی. وللفخر أنواع مـختلفة: منها الفخر الفردی، والأدبی، والسیاسی، والدّینی و...إلـخ. کان الفخر فی العصور الـماضیة کثیراً للغایة، وذلک بسبب کثرة دواعیه: من النوازع النفسیّة، والافتخار بالـحسب والنسب، والتفاخر بالقوم والقبیلة. ولکن کلّما تقدّم الزمان من العصر الـجاهلیّ...

اندیشمندان مسلمان برای وجود تقسیماتی ذکر کرده اند. یکی از آنها تقسیم چندضلعی از وجود است. شیخ الرئیس وجود را به محتاج و غنی تقسیم می کند. سهروردی بر پایه نور و با عبارتی متفاوت اما محتوایی مشابه، نور را به فی نفسهِ لنفسه و فی نفسهِ لغیره تقسیم می کند. به عقیده او جایی که نور نباشد جوهر غاسق یا هیئت ظلمانیه است. حکمت متعالیه در همراهی با این دو حکیم مشایی و اشراقی، موجود را مقسم قرار داده و آن را ...

با اینکه هگل هیچگاه عظمت فکری کانت را نادیده نگرفته و او را به بزرگی یاد می کند ولی به طور مستقیم و غیرمستقیم به نقد افکار کانت پرداخته و معتقد است که فیخته اصول فکری کانت را به شکل و قالبی انتزاعی ارائه می دهد. وی اصطلاحاتی که کانت در فلسفه خود مورد استفاده قرار داده را مخدوش و روش فلسفی او را به نوعی روش روانشناختی می داند تا روشی فلسفی. فلسفه کانت از نظر هگل فلسفه جامعی است درباره فاهمه و پی...

در میان تمام تقریرهای براهین صدیقین سینوی و نیز یکی از براهین ابطال تسلسل که تفتازانی در کتاب شرح المقاصد آن را بیان کرده است، یک فرض متافیزیکی مشترک وجود دارد. این فرض متافیزیکی مشترک «تعهد به وجود سلسله علی به مثابه موجودی ممکن فی نفسه» است. طبق این فرض، سلسله ی علّی متشکل از موجودی ممکن و تمام علل ممکن آن، به مثابه ی موجودی فی نفسه، ممکن و منحاز از مؤلفه های خود تحقق دارد. صدرا در کتاب اسفار ...

این نوشته تلاشی است برای نشان دادن این نکته که نگاه گایر در کتاب رد انگاره نگری کانت با طرح اینکه مکان به شیء فی نفسه قابل اطلاق است تا چه اندازه بر فهمی غیرکانتی و غیر منطبق با نگاه فلسفی کانتی بنا شده و چگونه با همین برداشتِ غیرکانتی انگاره نگری کانتی را واقعگرایانه[1] فهمیده، درحالی که همه ویژگی بروز اندیشه فلسفی کانت به اینست که شیء فی نفسه یا وجود بیرون از سوژه هست ولی هیچ شناخت پدیدارانه ا...

در این رساله تلاش شده است تا فلسفه ی نقادی کانت، بویژه آموزه های کتاب نقد عقل محض، از نگاه نقادانه ی نیچه بررسی شود. برای این منظور، ابتدا مبانی اساسی اندیشه ی کانت و مولفه های اصلی تفکر نیچه(که به موضوع رساله مربوط می شوند)، مورد بررسی قرار گرفته و سپس وارد نقدهای نیچه به فلسفه نقادی کانت می شویم. معرفت شناسی، احکام تالیفی پیشینی، تفکیک پدیدار از شی فی نفسه و نقد متافیزیک از جمله مبانی بنیادی ...

مفسران کانت با توجه به مکتوبات وی درباره‏ی «شیء فی نفسه» دو تفسیر کاملاً متفاوت ارائه کرده‏اند. تفسیر اول «شیء فی نفسه» را مثبت تلقی کرده، آن را «موجود» می‏داند و «علت» پدیدار به شمار می‏آورد. تفسیر دوم، «شیء فی نفسه» را منفی تلقی کرده، پدیدارها را تنها موجوداتِ ممکن می‏ انگارد. این مقاله ضمن بررسی سخنان کانت و مفسران وی در این باره، روشن می‎‏سازد که این دو تفسیر با یکدیگر متناقض اند و لاجرم بای...

جان هیک با وام گرفتن از مفهوم «دیدن به عنوان...» ویتگنشتاین و تعمیم آن به کل تجربه های ادراکی و نیز وام گیری از تمایز کانتی میان نومن و فنومن میان «حقیقت فی نفسه» و «حقیقت عند المدرک» تمایز می نهد . حقیقت فی نفسه همان خداوند در عالم واقع است و حقیقت عند المدرک همان تصوری است که در هر دین از خداوند ارائه شده است. دوتمایز ذکر شده مهم ترین مبنای معرفت شناختی نظریه کثرت گرایانه هیک را در باب ادیان ...

یحمل هذا البحث عنوان "أدب المقاومة فی نهج البلاغة"، بذلت الکاتبة مساعیها لإلقاء الضوء على کلام الإمام علی (ع) وسلوکه الحسن إلى جانب القیم الأخلاقیة– العسکریة التی کان یحملها هذا الإمام الکبیر، التی تدور رحاها حول المقاومة فی وجه الأعداء والصمود فی ساحة الحرب، وذلک اعتمادا على ما ورد فی خطب الإمام فی نهج البلاغة. أوصى الإمام علی (ع) فی مختلف خطبه، أصحابه إلى ابداء المقاومة والصمود فی الجانب الفر...