ویتگنشتاین متأخر و گادامر معتقدند فهم متضمن کاربرد است. در اندیشه­ آنها، حضور ِ«دیگری» در فهم راستین نمایان می­شود. ویتگنشتاین برآن است که ما نمی توانیم هیچ شکل زندگی خاصی را مستقل از شکل­های دیگر زندگی بفهمیم. گادامر نیز می­گوید «من» نسبت به گفته­های دیگری گشوده است، زیرا گفتگوی واقعی فقط با چنین گشودگی ای میسر می­شود. از دیدگاه ویتگنشتاین، اساساً داشتن زبان خصوصی برای انسان مقدور نیست، زیرا قوا...

برای فیلسوفان هرمنوتیک، مساله فهم اهمیت بسزایی دارد. بسیاری از آنها فقط به فهم متن و تفسیر و تاویل آن توجه دارند، اما قلیلی چون هایدگر و گادامر خود مساله فهم را مورد موشکافی قرار داده اند. به بیان دیگر برای آنها هستی شناسی فهم و شرایط حصول فهم بیشتر مطرح است تا این که یک متن را چگونه و با چه روشی فهم پذیر سازیم. از آنجا که مولوی بیشتر به عنوان یک شاعر در جامعه فکری ما مطرح کرده است، کمتر به زوا...

یکی از مناقشه برانگیزترین موضوعات در فلسفه علم توماس کوون، مفهوم هم سنجه ناپذیری است. مفهومی که کوون ابتدا برای مقایسه میان نظریه های جانشین به کار گرفت. هنگامی که کوون این مفهوم را توسعه بخشید افراد زیادی دیدگاه او را به چالش کشیدند و از این رو کوون بر آن شد تا دیدگاه خویش را اصلاح کند، به گونه ای که از زمان طرح این مفهوم تا آخرین روایت کوون از آن، می توان دو موضع را در اندیشه او یافت که با مو...

کوهن مدعی است پارادایم های علمی رقیب در عین این که قیاس ناپذیر ند، با هم ناسازگارند. این مدعا این مسئله را ایجاد می کند که قیاس ناپذیری چگونه با تعارض جمع می شود؟ قیاس ناپذیری لازم می آورد که دو نظریه رقیب دارای شبکه معنایی و ساختار مقوله بندی متفاوتی باشند این راه را بر ناسازگاری و تعارض گزاره ها می بندد. در این نوشته با ارائه یک نظریه سمانتیکی و متمایز کردن دو نوع تعارض، تعارض گزاره ای و تعار...

کوهن مدعی است پارادایم های علمی رقیب در عین این که قیاس ناپذیر ند، با هم ناسازگارند. این مدعا این مسئله را ایجاد می کند که قیاس ناپذیری چگونه با تعارض جمع می شود؟ قیاس ناپذیری لازم می آورد که دو نظریة رقیب دارای شبکة معنایی و ساختار مقوله بندی متفاوتی باشند این راه را بر ناسازگاری و تعارض گزاره ها می بندد. در این نوشته با ارائة یک نظریة سمانتیکی و متمایز کردن دو نوع تعارض، تعارض گزاره ای و تعار...

دیدگاه اهل بیت(ع) در تحریف ناپذیری قرآن مورد بررسی قرار گرفته است. روایات معصومین(ع) درباره عدم تحریف قرآن به چند گروه تقسیم می شود: 1. روایاتی که ملاک درستی و نادرستی احادیث را آیات قرآن معرفی می کند، 2. روایات ارجاع دهنده مردم به قرآن در فتنه ها و بحران های فکری و ابهامهای معرفتی، 3. احادیثی که تمسک به قرآن و سنت را شرط نجات از گمراهی شمرده اند، 4. روایاتی که در آنها اهل بیت به آیات قرآن تمسک...

در این گفتگو علامه فضل الله به پرسش های چندی راجع به چگونگی فهم قرآن پاسخ می دهد. معیارهای فهم متن، ثابت و متغیر در فهم قرآن و متون دینی، ماهیت تفسیر، نص و ظاهر، نسبیت ثبات و تغییر در فهم، نقش فرهنگ ها در فهم قرآن، نقش روایات در تفسیر آیات، کارکرد باورهای مفسر در تفسیر قرآن، نقش ابزارهای زبانی در فهم آیات و سرانجام جایگاه قرآن در فقه و اجتهاد فقهی، موضوعاتی است که در این گفت و گو مورد بحث و برر...

طرح پرسشهای متعددی در باب فهم قرآن است که پاسخ به آنها راهگشای خیلی از مسایل در فهم و تفسیر قرآن می باشد. نویسنده پرسشهایی را در چند محور مطرح کرده و به سیر تاریخی آن به صورت اجمال و پاسخهای احتمالی که ممکن است داده شود یا داده شده است، اشاره کرده است. نخستین محور چگونگی زبان قرآن است. در این رابطه سه دیدگاه از سوی غربیان راجع به زبان دین بیان شده است: 1 - نظریه پوزیتیویست ها، 2 - نظریه تمثیلی ...

منطق فهم دین دانشی است متشکل از یکسری مبانی، منابع و روشهایی که در فهم دینباید بدان توجه نمود و دانشمندان و عالمان اسلامی از زمان های گذشته تا به زمان معاصر بدان توجه داشته و در کتاب های خود به تبیین آن پرداخته اند مرحوم شهید صدر نیز برای فهم دین مبانی، منابع و روش هایی را بیان نموده اند که برخی از آنها مشترک با مبانی و منابع و روشهایی است که اندیشمندان مسلمان برای فهم دین بیان نموده اند مانند ...