رکن اصلی و تفکیک ناپذیر جمله فعل است و ساختمان آن دارای اشکالی چون: فعل ساده، پیشوندی، مرکب، پیشوندی مرکب، عبارت فعلی و فعل های لازم یک شخصه می باشد. بحث و بررسی های زیادی در خصوص ساختمان فعل صورت گرفته است، لیکن دربارۀ ساختمان عبارت فعلی، به صورتی بایسته، پژوهشی جامع صورت نگرفته است. در این مقاله کوشش می شود تا با توجه به نظر دستورنویسانی چون خانلری، احمدی گیوی، ابوالقاسمی، انوری، فرشیدورد و ا...

سادگی و روانی، برجسته­ترین ویژگی روح بلند آثار عرفانی در زبان فارسی است. هر فعل، مهم­ترین رکن جمله و پایۀ آن است که ساختمانی ساده یا غیرساده دارد. بررسی ساختمان فعل در یک اثر، می­تواند گویای نحوۀ انتقال مفاهیم آفرینندۀ اثر و حتی دغدغه­های وی برای برقراری ارتباط مؤثر با مخاطبانش باشد. شبستری در مثنوی گلشن راز، با آمیختن اندیشه­های عرفانی و فلسفی خود مباحثی نظیر وحدت وجود را مطرح می­سازد. وی، مبن...

سادگی و روانی، برجسته­ترین ویژگی روح بلند آثار عرفانی در زبان فارسی است. هر فعل، مهم­ترین رکن جمله و پایۀ آن است که ساختمانی ساده یا غیرساده دارد. بررسی ساختمان فعل در یک اثر، می­تواند گویای نحوۀ انتقال مفاهیم آفرینندۀ اثر و حتی دغدغه­های وی برای برقراری ارتباط مؤثر با مخاطبانش باشد. شبستری در مثنوی گلشن راز، با آمیختن اندیشه­های عرفانی و فلسفی خود مباحثی نظیر وحدت وجود را مطرح می­سازد. وی، مبن...

در اغلب گونه های گیلکی، فعل های «گذشته ساده» پیشوندی تصریفی (/-bv/) دارند که اکثر منابع نحوی گیلکی یا آن را وند وجه دانسته و یا کلاً از پرداختن به نقش آن سر باز زده اند. با برافتادن این پیشوند از گذشتۀ ساده، غالباً فعل به گذشتة استمراری تبدیل می شود. در این تحقیق نشان داده خواهد شد که وند مزبور، وند وجه، زینت یا زائد نیست و نمودنما محسوب می شود. این وند در گیلکی، با توجه به ملاحظات تاریخی و تحولا...

چکیده فعل در زبان فارسی در برگیرنده انجام دهنده عمل، نحوه و زمان عمل می باشد، بنابراین، نقش مهمی را در گفتار ایفا می کند. در این پژوهش، رشد ساخت واژگان فعل که شامل: افعال ساده، مرکب، معین، وجهی، رابط، پیشوندی، عناصر صرفی و صورت های زمانی فعل می باشد در گفتار کودکان طبیعی از سنین 18 ماهگی تا 5 سالگی مورد بررسی قرار گرفته شده است. این پژوهش شامل کودکان طولی و مقطعی می باشد که روی دو کودک به صورت...

چکیده مطالعه ی فعل های مرکب وپیشوندی درمرصادالعباد وگلستان ،جوامع الحکایات، گامی است برای شناخت قواعد ناظربرساخت فعل های مرکب وپیشوندی درقرن هفتم وارزیابی ساختار آنها درمقایسه با اظهار نظرهای متفاوتی که دستورنویسان دراین زمینه داشته اند. یکی ازویژگی های زبان ، زایایی یا خلاقّیت آن است. خلاقیت زبان را ازجنبه های گوناگون می توان بررسی کرد. درفارسی امروز، دیگرفعل ساده ساخته نمی شود؛ یعنی نمی توا...

موضوع پایان نامه حاضر، افعال حرکتی روسی با پیشوندهای « «???-» , «?- ونحوه ی بیان آنها در زبان فارسی می باشد. انتخاب چنین موضوعی از این لحاظ حائز اهمیت است که دانشجویانی که زبان روسی می آموزند، در درک معانی و کاربرد این پیشوندها با افعال حرکتی اغلب با مشکل روبرو می شوند. اضافه شدن یک پیشوند به اینگونه افعال، معنی آنها را تغییر داده و گاهی معنای جدیدی به فعل اولیه می افزاید. افعال حرکتی در زبا...

هدف از این پژوهش توصیف ساختمان فعل در گونه ی بالاگریوه از گویش لری در چارچوب نظریه ی مقوله و میزان است. این پژوهش به صورت توصیفی – تحلیلی صورت گرفته و روش گردآوری داده های آن به صورت میدانی است. برای گردآوری داده ها از 15 نفر گویشور مصاحبه به عمل آمده است. فعل در گونه ی بالاگریوه از نظر شخص و شمار با زبان فارسی مطابقت دارد. در گونه ی بالاگریوه، ستاک گذشته + شناسه ی فعلی هم نمایانگر گذشته ی ساده...

با ملاحظۀ مبحث حرف اضافه در منابع دستوری زبان فارسی معلوم می‌شود، پنج حرف اضافة بسیط «به، با، بر، از، در» رفتار دستوری چندگانه دارند؛ یعنی گاهی کلمه‌ای مستقل‌اند و متمم می‌سازند و گاه فقط جزئی از یک کل یکپارچه‌اند و متمم نمی‌سازند. اگر کلمۀ پس از آن‌ها متمم باشد یا خاص است یا عام. متمم خاص همان مفعول با‌واسطه است و فقط با فعل متعدی لازم المتمم می‌آید اما متمم عام هرگز مفعول به حساب نمی‌آید ...

در این پایان نامه یکی از متون ادبی دوره بازگشت، یعنی "پریشان قاآنی " از نظر مباحث دستوری (ساختمان جمله و فعل) در دو فصل بررسی گردیده است. در فصل اول، ساختمان جمله های "پریشان" از ساده ترین جمله (دو جزیی) تا جمله های مرکب چند فراکردی، با ترسیم نمودار درختی، بررسی گردیده و در فصل دوم فعلهای "پریشان" از نظر ساختاری (ساده، مرکب، پیشوندی، پیشوندی مرکب، عبارت فعلی، ناگذر یک شخصه) بررسی و تبیین شده اس...