با شروع و افزایش فعالیت کشورها در فضا مسله حفاظت از این ناحیه مطرح شده و متوجه می شویم این منطقه از گیتی به شدت مورد غفلت واقع شده است. بنابراین نیاز به تدوین قواعد و قوانین جدید به شدت ضروری می نماید.چراکه اصول و قوانین فعلی بسیار محدود هستند.

از زمان پرواز یوری گاگارین، فضانورد روسی تا کنون رقابت برای تسخیر فضا ابتدا بین اتحاد شوروی و امریکا و سپس بین سایر بازیگران آغاز شده است. همزمان با این رقابت، مجموعه ای از اصول، هنجارها، قواعد و رویه های تصمیم گیری جهت تدوین و اجرای رژیم هوافضا آغاز شده است. از روزهای آغازین عصر فضا، سازمان ملل متحد تلاش های بسیاری را برای ایجاد مجموعه ای منسجم و مدون از قوانین برای فضای ماورای جو و فعالیتهای ...

شاید در بدو امر، تدوین و توسعه حقوق بی ن الملل فضای ماورای جو، صرف ا بًه کمیته استفادهصلحآمیز از فضای ماورای جو (کوپوس) 1، نسبت داده شود. لیکن، مدنظرقراردادن گستردگی فضای ماورای جو و توسعه فناوریهای نوین بهویژه در زمینه مخابرات، روشن م ینماید که سازما نهای بین المللی و منطقه ای دیگری نیز وجود دارند که هریک به تناسب موضوع فعالیت خود، با فضای ماورای جو و حقوق حاکم بر آن، مرتبط میشوند. اعمال این سا...

     مقاله حاضر که به فضای ماورای جو با رویکردی حقوق بشری نگریسته، پس از بیان مفهوم، پیشینه و عقاید مخالفان اصل میراث مشترک بشریت در فضای ماورای جو، به تحلیل عناصر پنج­گانه­ی آن شامل: غیرقابل تخصیص بودن، تقسیم منصفانه منافع، نفع بشریت، مدیریت بین­المللی و استفاده صلح­آمیز پرداخته است که مهمترین دستاورداین مقاله، پاسخ به برخی از چالش­های موجود در زمینه­ی­ شناسایی فضای ماورای جو به عنوان میراث مش...

در ابتدای عصر فضا جامعۀ بین‌المللی با چالش تعیین هنجارهای حاکم بر فعالیت انسان‌ها در فضای ماورای جو روبرو بود. در این میان مسئلۀ حاکمیت، تملک و حقوق اموال در فضا یکی از پیچیده‌ترین مسائل پیش‌ رو بود. پرسش این بود که آیا دولت‌ها می‌توانند حاکمیت سرزمینی خود بر کرۀ زمین را به فضای ماورای جو انتقال دهند و فضای ماورای جو و اجرام آسمانی را تملک کنند؟ راه‌حلی که در آن زمان پیشنهاد شد، ممنوعیت حاکمیت ...

در سال 1957 گام بزرگ پرتاب اسپوتنیک1 بعنوان اولین فضاپیما در مدار زمین توسط شوروی سابق برداشته شد. این موفقیت به سرعت بوسیله مجموعه ای آزمایشات دنبال شد که هدف از انجام آن ها کاوش و تحلیل بعد جدیدی از علم در برابر دیدگان بشر بود. پرتاب اسپوتنیک نقطه شروع کاوش فضا و منازعه حول نظامی کردن فضای ماورای جو بود. پس از آن معلوم گشت که برای اجتناب از اغتشاش و بهره برداری غیرمجاز از فضای ماورای جو، وجود...

کنجکاوی بشر برای دست یابی به دنیای ناشناخته اطراف خود سبب شد تا بتواند به فضا و فضای ماورای جو دسترسی پیدا کند.فضای ماورای عبارت است از فضایی که از آخرین نقطه محدوده ی هوایی فوقانی قلمرو هر کشور شروع می شود و شامل ماه و دیگر اجرام سماوی می گردد.این عرصه به لجاظ اهمیتی که در زندگی بشر امروز داشته نیازمند یک نظام حقوقی می باشد و حقوق فضای ماورای جو نیز عبارت است از مقررات حاکم بر اکتشاف و بهره بر...

فضانوردان به عنوان فرستادگان بشریت در فضای ماورای جو همواره در معرض تهدیدهای گوناگون قرار دارند. از همین رو تکلیف به امداد و نجات فضانوردان و بازگرداندن آنان از همان ابتدای تلاش برای قاعده مند کردن استفاده انسان از فضای ماورای جو مورد توجه قرار گرفت و در معاهدۀ فضای ماورای جو به طور کلی و در موافقت نامۀ امداد و نجات به طور خاص به آن پرداخته شد. با وجود اینکه تا کنون مجالی عملی برای آزمودن ترتیب...

هدف اصلی کنوانسیون مسئولیت، طراحی قواعد و رویه های موثر بین المللی در رابطه با مسئولیت جبران خسارت ناشی از اشیاء فضایی است و نیز اطمینان از تأمین پرداخت فوری ذیل شرایط تعیین شده در این کنوانسیون به قربانیان چنین خسارتی می باشد. در کنوانسیون مذکور دو نوع مسئولیت مورد توجه قرار گرفته است: 1- مسئولیت مطلق یا عینی و 2- مسئولیت ناشی از تقصیر. هر گاه دو یا چند دولت مشترکاً مبادرت به پرتاب یک جسم فضایی...

تفکیک میان قلمرو هوایی و فضای ماورای جو، به‌رغم مجادله‌آمیز بودن، دارای فواید نظری و ثمرات عملی است. در نظام حقوقی حاکم بر هوا، اصل بر حاکمیت دولت سرزمینی بر قلمرو هوایی خویش و در نظام حقوقی حاکم بر فضای ماورای جو، اصل بر آزادی استفاده از آن است. لذا اینکه آستانه فضا از کجا آغاز یا محدوده هوایی در چه ارتفاعی پایان می­پذیرد، تعیین کننده قلمرو اختیارات دولت­ها در اعمال حاکمیت بر فضای فوقانی است. ...