یکی از مباحث مهمی که در زبان شناسی نظام مند نقش گرا مطرح می شود «فرانقش» است. در این رویکرد، همۀ زبان ها حول دو محور اساسیِ معنایی، یعنی معنای اندیشگانی و معنای بینافردی، شکل گرفته اند. از سوی دیگر، فرانقش اندیشگانی به دو کارکرد تجربی و منطقی تقسیم می شود. در کارکرد تجربی، کاربرِِ زبان تجربیات دنیای بیرونِ خود را از طریق زبان بیان می کند. محصول این کارکرد، در جمله، گذرایی است که مؤلّفه ای از فرانقش ...

پایان نامه حاضر، پژوهشی در زمینه تحلیل گفتمان است که با استفاده از مبانی دستور زبان نظام مند نقش گرای هلیدی به بررسی گفتمان مذهبی کتاب های آموزش فارسی به غیرفارسی زبانان می پردازد. این پژوهش، با توجه به اهمیت مذهب در جامعه ایران، گرایش تعداد زیادی از فارسی آموزان به مطالعه در رشته هایِ مذهبی و لزوم بازنمایی مذهب، به عنوان بخش مهمی از فرهنگ ایرانی در کتاب های آموزش فارسی به غیرفارسی زبانان، انجام...

گفتار هر فرد به شکلی اجتناب ناپذیر، ارائه دهنده باورها، ارزش ها و جهان بینی هایی است که به صورت نهفته در زبان فرد جای می-گیرد و افراد ناخواسته آن چه را که می اندیشند بر زبان خود جاری می سازند؛ استفاده از این خاصیت زبانی، این امکان را برای ما فراهم می سازد که با بررسی زبان فیلم، به ایدئولوژی ذهنی سازندگان آن دست پیدا کنیم. به همین منظور ما در این پژوهش، دو فیلم نامه آژانس شیشه ای و ارتفاع پست، س...

در این پژوهش سه متن از هر دو روزنامه ایران نو و حبل المتین که مربوط به سال های 1327-1329 ه.ق می باشد انتخاب شده است و دو مدل فرانقش های اندیشگانی هلیدی و مولفه های گفتمان مدار ون لیوون بر روی این متون پیاده سازی شده است. در ارتباط با فرانقش های اندیشگانی گروه های فعلی مورد بررسی قرار گرفته اند و در ارتباط با مدل ون لیوون گروه های اسمی مطالعه شده اند و در پایان نیز براساس اطلاعات به دست آمده گفت...

در دستور نقش­گرا، زبان دارای نقش و کارکردهای مختلف در جامعه و پدیده­های اجتماعی است؛ از این­رو، می­توان با این رویکرد پدیده­های زبانی را بررسی کرد. مطابق با نظریۀ نقش­گرا الگــوهای تجربه در قالب فرآیندها و از طریق فرانقش اندیشگانی تجلّی می­یابند. بر این اساس، می­توان با بررسی انواع فرآیندهای موجود در افعال و تعیین میزان فراوانی آن، از نوع رفتار زبانی شاعر یا نویسنده در بازنمایی جهان واقع آگاه شد...

چکیده این پژوهش تحلیلی گفتمانی است از چند شعر تعلیمی و غنایی از مولوی. هدف این تحقیق بررسی کارآمدی دستور سیستمی- نقشی هلیدی در تحلیل های ادبی است، و پاسخ به این پرسش که آیا دستور نقشی قادر است دو گونه ی ادبی مختلف را از هم متمایز سازد؟ به این منظور 107 بیت از آثار مولوی انتخاب شده است، 60 بیت از مثنوی به عنوان اثری تعلیمی، و 47 بیت از غزلیات شمس به عنوان کاری غنایی؛ و سپس سه فرانقش هلیدی در ه...

این پژوهش سیر دگرگونی بازنمایی زبانی مذهب را در 41 نمایش­نامه و فیلم­نامه از آثار محسن مخملباف بررســی مـی­کند تا تغییر نگرش مذهبی نویسنده به­ عنوان عضوی از جامعۀ فرهنگی ایران در طول سال­ های بعد از انقلاب مشخص شود. فرانقش اندیشگانی و نام­گذاری هلیدی، غیریت­سازی، مربع ایدئولوژیک فان­دیک، چندصدایی باختین، بینامتنیت کریستوا و ارزش­ های واژگانی فرکلاف، نظریه­ ها و ابزارهای تحلیلی­ این پژوهش است. ا...

چکیده در تحلیل انتقادی گفتمان، فرض بر این است که زبان آن آیینه ی شفافی نیست که حقایق را به تمامی بازمی نمایاند، بلکه تحت تأثیر عوامل متعدد بیرونی و درونی، حقایق را معوج و تحریف شده نمایش می دهد و این تحریف و چگونگی رخداد آن نشان از اعمال قدرت آشکار و نهانِ نهادهای اجتماعی و تاریخی دارد. بنابراین عمده ترین هدف تحلیل انتقادی گفتمان، کشف راهبردها و ابزارهای گفتمان مداری است که منجر به ایجاد سلطه ...

تحلیل نشانه­شناسی اجتماعی فیلم­نامة آژانس شیشه­ای   مریم حسینی[1] فرهاد ساسانی[2] سارا نظردنیوی[3]                 تاریخ دریافت: 1/8/91 تاریخ تصویب: 26/8/ 92     چکیده            گفتار هر فرد ارائه­دهندة باورها، ارزش­ها و جهان­بینی­هایی­ است که به‌صورت نهفته در زبان فرد جای می­گیرند و افراد ناخواسته آنچه را که می‌اندیشند، بر زبان خود جاری می­سازند. استفاده از این خاصیت زبانی، روشی مناس...

چکیده: نشانه­شناسی مطالعه نظامند نشانه­ها جهت دریافت لایه­های گوناکون فکری شاعر یا نویسنده است. با علم نشانه­شناسی می­توان به اصلی­ترین وظیفه آن یعنی بررسی انواع دلالت­های معنایی دست یافت. این نوشتار با رویکرد علم نشانه­شناسی نماد حیوانی شیر را در غزلیات شمس تبیین می­کند. در این مقاله سعی نویسندگان بر این است که نماد شیر را از مناظر رمزگان فرهنگی، هنجارشکنی، بازی دال، کنش، جفت­های تقابلی و دگرد...