رساله حاضر با رویکرد فلسفی و کلامی در مورد نقد و بررسی مبانی فلسفی و کلامی تساهل و تسامح است. در ابتدا به بررسی مبانی فلسفی و کلامی غربی تساهل و تسامح پرداخته است که این مباحث در قالب دو بخش فلسفی و کلامی تنظیم شده، بخش فلسفی آن عبارت از مبانی هستی شناختی، معرفت شناختی، تکثر گرایی، اومانیسم و عمل گرایی است. بخش دوم مبانی کلامی غربی است که عبارت از صلح طلبی و محبت گرایی مسیحیت و آزادی عقیده وایم...

مهاجرت فلاسفه و متکمان از شهرهای در حال سقوط اندلس به افریقیه دوره حفصی با ورود اندیشه‌های کلامی امام المتکلمین فخر رازی از مصر به افریقیه همزمان شد. در این برخورد اندیشه‌ها حاکمیت با متکلمان مالکی بود که سنت سلف را تایید و برقرار می‌ساختند. تقوی کلام بر فلسفه در سراسر دوره حفصی در غالب مدارس متعدد کلامی برقرار ماند. تلفیق فلسفه و کلام، فلسفه و تصوف و پیدایش تصوف فلسفی از پدیده‌های خاص دوره حفص...

مهاجرت فلاسفه و متکمان از شهرهای در حال سقوط اندلس به افریقیه دوره حفصی با ورود اندیشه های کلامی امام المتکلمین فخر رازی از مصر به افریقیه همزمان شد. در این برخورد اندیشه ها حاکمیت با متکلمان مالکی بود که سنت سلف را تایید و برقرار می ساختند. تقوی کلام بر فلسفه در سراسر دوره حفصی در غالب مدارس متعدد کلامی برقرار ماند. تلفیق فلسفه و کلام، فلسفه و تصوف و پیدایش تصوف فلسفی از پدیده های خاص دوره حفص...

یکی از مهمترین گرایش ها و مکاتب کلامی پدید آمده در کلام تشیع، مکتب کلام فلسفی است. این مکتب که در قرن هفتم توسط خواجه نصیرالدین طوسی (م 672 ق) تأسیس گردید، در ادامه توسط پیروان او مانند علاّمه حلّی (م 726 ق) وفیاض لاهیجی (م 1072 ق) بسط و گسترش یافت و در اندک زمانی، تبدیل به جریان غالب و حاکم در کلام شیعه گشت  در این مقاله، در صدد آنیم که پس از ارائه ی تعریفی دقیق و جامع از کلام فلسفی، با توجه به ...

در حالی که مسیحیان آندلس در کنار صلیبیان تهاجمی گسترده علیه مسلمانان را آغاز می کردند و خلافت عباسی به دنبال مهار جریان تشیع و سامان دادن امور غرب در جهت مصالح مذهب تسنن بود, موحدین بر پایه مهدویت بر مغرب مسلط شدند. دو قرن مناقشه در عرصه اندیشه های فلسفی و کلامی به نتیجه ای ارزشمند در دوره موحدین انجامید. هر چند نفوذ نظریات فلسفی ابن رشد در غرب مسیحی با عکس العمل شدید کلیسا مواجه شد; اما متکلما...

برهان جهان­شناختی از مهم ترین براهین اثبات وجود خدا به شمار می­آید که فیلسوفان و متکلمان بر اساس مبانی فکری خود آن را بررسی کرده­اند. هسته مرکزی این برهان از دیدگاه فیلسوفان، امکان و وجوب و از دیدگاه متکلمان، حدوث و قدم است.  این مقاله این دو برهان را توضیح می­دهد و مبانی آنها را بیان می­کند، آن­گاه به دیدگاه فیلسوفان و متکلمان درباره معیار نیازمندی معلول به علت پرداخته، دیدگاه فیلسوفان و متکلم...

یکی از مهمترین گرایش ها و مکاتب کلامی پدید آمده در کلام تشیع، مکتب کلام فلسفی است. این مکتب که در قرن هفتم توسط خواجه نصیرالدین طوسی (م 672 ق) تأسیس گردید، در ادامه توسط پیروان او مانند علاّمه حلّی (م 726 ق) وفیاض لاهیجی (م 1072 ق) بسط و گسترش یافت و در اندک زمانی، تبدیل به جریان غالب و حاکم در کلام شیعه گشت  در این مقاله، در صدد آنیم که پس از ارائه ی تعریفی دقیق و جامع از کلام فلسفی، با توجه به ...

در این مقاله می کوشیم با استناد به آثار خود علامه بررسی کنیم که آیا او در حقیقت یک متکلم است، یا یک فیلسوف. بر اساس این پژوهش، فقط در هشت مورد علامه در مواجهه با فلاسفه آراء متکلمین را بر فلاسفه ترجیح داده است. البته سه مورد از آنها مخدوش بوده و متکلم خواندن علامه موجّه نیست. همچنین بیست و یک مورد از مواردی که علامه در رویارویی با آراء کلامی، نظرات فلاسفه را بر نظرات متکلّمین ترجیح داده، ذکر شده ...

در این مقاله که نوشته «فردریک لیم هویس» (frederik leemhuis) خاورشناس هلندی است، گزارش اجمالی از روند شکل گیری قرائات قرآن ارائه شده، سپس سیر تکوین و تحول قرائات در ادوار مختلف تاریخ قرائات همراه با مهم ترین کتاب ها در این حوزه بررسی شده و در ادامه، به ملاک های پذیرفته شده در باب تعیین قرائات متواتر، مشهور و شاذ اشاره شده است. نویسنده سیر تاریخی تثبیت و رواج یافتن قرائات قرّاء چهارده گانه در مناط...

شارحان و مفسران ویتگنشتاین آراء و اندیشه های او را در دوره متأخر، پیرامون فلسفه ی اخلاق، غیرشناخت گرایانه دانسته اند. بنابر پژوهشهای فلسفی (بر خلاف رساله منطقی-فلسفی)، این ساخت زبان ما است که چگونگی تفکرمان را درباره ی جهان واقعی تعیین می کند. به عبارت دیگر هیچ نقطه ای بیرون از بازی های زبانی نیست که بتوانیم عقب بایستیم و از آنجا نسبت بین زبان و واقعیت را ارزیابی کنیم. وظیفه ی فلسفه در دوره ی م...