قیام بر ضد حاکمان ستمگر بر چند نوع است و راهکارها و ضوابط شرعى آن طبق باورهاى شیعه و سنى چیست؟ طاغوت کیست و آموزه‏هاى قرآن و احادیث در این‏باره کدام است؟ کفر به طاغوت چه معنایى دارد و »رکون« بر ستمگران، که در قرآن از آن نهى شده، به چه معناست؟ جهاد با طاغوت در سیره اهل‏بیت(ع) چگونه بوده، دلایل قائلان به حرمت جنبش بر ضد حاکمان ستمگر کدام است؟ امر به معروف و نهى از منکر در مورد حاکمان چگونه است؟

 بازخوانى دیدگاه‌هاى گوناگون درباره معنى حسن و قبح و شرح و توضیح نگاه قرآن است.  نویسنده معنى‌شناسى حسن و قبح را در هفت محور با عناوین: کمال و نقص، سازگارى و ناسازگارى با هدف، هماهنگى و ناهماهنگى با طبع، تفسیر حسن و قبح به مدح و ذم و معنایى جامع و در برگیرنده همه نظریه‌ها، مطابقت و عدم مطابقت فعل با قانون و استحقاق مدح و ذم برخاسته از امر و نهى شرعى، به بحث و بررسى مى‌نشیند و تمامى تعاریف را ب...

در روان‌شناسى دیدگاه‌هاى متفاوتى راجع به انسان سالم و ویژگى‌هاى او وجود دارد. نویسنده نخست انسان سالم را تعریف مى‌کند و تفاوت او را با انسان کامل در اصطلاح عارفان بیان مى‌نماید سپس به مکاتب روان‌شناسى پرداخته و آن را از لحاظ فلسفى به دو گروه زیر تقسیم مى‌کند. 1 - نمایان‌گر سنت تجربى 2 - نماینده سنت دکارتى آرمان‌گرا. و از سه رویکرد روان‌شناسى یعنى رفتار گرایى، روانکاوى و روان‌شناسى انسان‌گرا یا ...

این مقاله به معرفی و ارزیابی معجم های موضوعی قرآن می پردازد. نویسنده نخست از ضرورت معجم موضوعی سخن گفته سپس اهداف معجم نویسی موضوعی را مطرح می کند. آنگاه پیشینه معجم های موضوعی را به صورت فشرده بررسی می کند و سپس معجم ها و فرهنگ های موضوعی قرآن را که به زبان عربی و فارسی منتشر شده است به صورت جداگانه بررسی و ارزیابی کرده نقاط قوت و ضعف آنها را بیان می کند و در پایان به ارزیابی «فرهنگ قرآن» فراه...

مفهوم شناسى واژگان قرآنى از دانش هایى است که پرداختن به آن با شیوة صحیح « عبرت » علمى مى تواند در علوم قرآنى و تفسیر، بسیار راه گشا باشد. به این منظور واژة را، که در قرآن کریم و روایات معصومین:، بسیار به کار برده شده است، گزینش کردیم. علت این انتخاب نیز فرمان خداوند با الفاظ و عبارات متفاوت به مردم است. دقّت و تأمّلى که در آیات قرآن نهفته شده و تنها با عبرت گرفتن از آ نها آشکار م ىشود و بر دل خرد...

چکیده فرهنگ احسان از موضوعاتی است که هم شناخت ابعاد آن و هم راه های تحقق آن از نیازهای ضروری بشر است. هیچ جامعه ای بدون فهم و گسترش این فرهنگ به تعالی نمی رسد. ضرورت امروز و فردای جوامع بشری نهادینه کردن فرهنگ احسان است. آموزه های قرآن و عترت که ناظر به تعالی فرد و جامعه بوده، درصدد گسترش این فرهنگ در تمام زوایای زندگی مردم است. لذا پرسش اصلی این است که ابعاد انسان ساز فرهنگ احسان از دیدگاه قر...

جاودانگی و جامعیت قرآن به مفهوم فرازمانی و فرامکانی بودن و عدم تأثیرپذیری آن از فرهنگ زمانه اثبات گردیده است. آیات من بلغ، بعثت، عزّت و آیاتی که از پایداری و جهان شمولی بشارت ها و بیم ها و پیام های قرآن و پیراستگی قرآن از هر گونه اختلاف و کاستی سخن می گویند، دلایل قرآنی این مدعا هستند. روایات رسیده در باب تازه بودن قرآن در همه زمانها، لزوم مراجعه به قرآن، عرضه احادیث بر قرآن و حدیث ثقلین مستندات...

معناشناسى و تفسیر اجتهادى قرآن کریم از کجا آغاز مى شود و چه فرایندى را طى مى کند؟ این مقال در پاسخ به این پرسش بر آن است که شناخت هسته هاى اولیه معنا از واژگان جستجو مى شود که موجِد متن آنها را گزینش نموده و پیام خود را در ترکیب ساختارى عبارات ویژه جاى داده است. ملاحظه ویژگى هاى ادبى، دلالى و سیاق ترکیبى جمله، مرحله اى دیگر است. نگاه پیوستارى به متن قرآن و نیز سنت معصوم(علیه السلام)، همچنین نظر ...

 نظریات جامعیّت و قلمرو قرآن نسبت به مسائل مادى و معنوى مورد نقد و بررسى قرار گرفته است. بحث قلمرو قرآن از موضوعاتى است که از دیرباز توجّه عالمان اسلامى را به خود جلب کرده است، به ویژه در دهه‌هاى اخیر به دلیل توجه بیش از پیش مسلمانان به کتاب آسمانى خود و رویارویى آنها با نظریه‌هاى دیگر ادیان و مکاتب، وارد عرصه جدیدى شده است. در این زمینه میان قرآن‌پژوهان مسلمان سه دیدگاه را مى‌توان به روشنى دید: ...

مفهوم شناسى واژگان قرآنى از دانش هایى است که پرداختن به آن با شیوة صحیح « عبرت » علمى مى تواند در علوم قرآنى و تفسیر، بسیار راه گشا باشد. به این منظور واژة را، که در قرآن کریم و روایات معصومین:، بسیار به کار برده شده است، گزینش کردیم. علت این انتخاب نیز فرمان خداوند با الفاظ و عبارات متفاوت به مردم است. دقّت و تأمّلى که در آیات قرآن نهفته شده و تنها با عبرت گرفتن از آ نها آشکار م ىشود و بر دل خرد...