در طول تاریخ، ایرانیان بسیاری به سرزمین هند مهاجرت کرده اند. این جماعت های مهاجر در مواردی با جامعه میزبان ادغام شده اند و در مواردی نیز همچنان در لایه های هویتی خودشان، مولفه ایرانی را دارند. یکی از این جماعت های مهاجر ایرانی به هند، گروهی هستند که حدود یک قرن پیش، از منطقه های اطراف کرمان به هندوستان رفتند، و زندگی حاشیه نشینی را دنبال کردند. این جماعت ها، به «ایران»، «غریبه» و «بلوچی» معروف ...

در اواسط قرن هجده میلادی، آسیای مرکزی به هجوم نادر افشار دچار شد. نادرشاه در محاربه‌های قفقاز، افغانستان و هندوستان ظفر یافت و در سال 1740م از راه بلخ و چارجوی وارد ماوراءالنهر شد. بعد از این واقعة تاریخی و درنتیجۀ فعالیت معنوی ایرانیان مهاجر در آسیای مرکزی اصطلاح «ایرانیان مهاجر» به‌وجود آمده است. فرهنگ ایرانیان مهاجر یکی از قسم‌های ترکیبی فرهنگ ملی این سرزمین است و این وادار می‌نماید که از دی...

در دوره ساسانیان و در زمان پادشاهی یزدگرد سوم، ایران توسط اعراب مسلمان شبه جزیره عربستان فتح شد. فتح ایران و ورود اعراب به این کشور موجب تقابل دو فرهنگ و تأثیرات هر کدام بر دیگری شد، پژوهش حاضر به این تأثیرات فرهنگی متقابل پرداخته است. اعراب در سه حوزه فرهنگی دین، زبان و علم بر ایرانیان تأثیر گذاشتند. بیشتر ایرانیان پس از مواجه شدن با دین اسلام، آئین زرتشتی را کنار گذاشته و به اسلام گرویدند. در...

فرهنگ سیاسی ایرانیان به دلیل تغذیه از منابع مختلف که گاه در تعارض با یکدیگرند، بررسی ‏های فرهنگی در باره رفتار سیاسی  را دچار مشکل ساخته است. در عین حال، این واقعیت که ایرانیان نسبت به حاکم و حکومت  مشروع و روابط جامعه اسلامی با بیگانگان، چگونه می ‏اندیشند، منجر به ظهور دانش سیاسی آنان می‏گردد و ریشه طرح این پرسش‏ها و منابع پاسخ به آنها را باید در فرهنگ سیاسی جست و جو کرد. در میان آنچه که در ب...

این نوشتار، به بررسی علاقه بابر و همایون به فرهنگ ایرانی و تأثیر این موضوع بر رابطه این شاهان با ایرانیان می‌پردازد.در این مقاله، با اتکا به اطلاعات موجود در منابع تاریخی و ادبی و با رویکردی توصیفی- تشریحی، تاثیرپذیری اندیشه دو شاه نخست سلسله تیموریان هند از فرهنگ ایرانی بررسی شده است.مقاله، این پرسش اساسی را مطرح می‌کند که؛ رابطه بابر و همایون با ایرانیان، بیشتر متأثر از چه عواملی بوده است؟در ...

در این مقاله در ارتباط با عنوان مقاله در سه بخش سخن گفته آمده است : الف) بیان معنی و مفهوم فرهنگ وانوع آن ب ) بیان مقصود از تاثیر متقابل این دوفرهنگ ج ) اشارت به نمونه هایی از تاثیر متقابل فرهنگ اسلامی و ایرانی بخش نخست ، در هشت بند مباحث مطروحه بررسی شده است که با عناوین زیرین آمده اند: ا.          معنی واژه فرهنگ با ذکر شواهد مستند ٢ .        معادلهای واژه ‌«فرهنگ« در زبانهای معروف بیگانه که ...

به سفرنامه‏ها به عنوان یکی از منابع مهم شناخت ویژگی‏های فرهنگی و اجتماعی جوامع توجه شده، ولی این توجه همواره با محدودیت‏هایی در فهم، شناخت و تفسیر نیز قرین بوده است. سفرنامه‏ها در واقع، نوعی روایت است، روایتی که قالب زمان، مکان، موقعیت و رخدادها، تنگناهایی را برای آن به وجود می‏آورد. روایت سفرنامه‏نویسان غیرایرانی درباره ایرانیان و ویژگی های فرهنگی ـ اجتماعی آنان موضوعی است که در مقاله حاضر به ...

با روی کار آمدن بنی عباس و حضور ایرانیان در ساختار اداری حکومت آنان،  شالودۀ  یک جنبش فراگیر فرهنگی- ادبی، پی­ریزی شد. در عصر نوسازی ادبی سنت های ادبی، اجتماعی و آثار فکر ایرانی در رأس فرهنگ­هایی قرار دارد که در زبان و فرهنگ عربی تأثیرگذار است. تجلّی و ظهور سنّت و فرهنگ ایرانی در شعر شاعرانی همچون «ابونواس» در عصر عباسی اول و «ابن رومی» و «ابن معتز» در عصر عباسی دوم به گونه­ای است که در تاریخ نقط...

با توجه به اهمیت متون و ادبیات و فرهنگ عامیانه و بازتاب خلقیات و ارزش‌های اجتماعی ایرانیان در آن، رجوع به بخشی از مهم‌ترین اسناد و منشورها و آیین‌نامه‌های صنفی یا همان فتوت‌نامه‌ها به‌عنوان گوشه‌ای از ادبیات عامیانه ایرانیان می‌تواند ما را در شناخت هر چه بیشتر فرهنگ و جامعه ایرانی یاری کند. چراکه بخشی از فرهنگ و آداب ایرانیان در این اسناد تاریخی و ادبی بازتاب پیدا می‌کند. آیا ما در خلقیات در طو...

در این مقاله کوشش بر آن است که فرهنگ عمومی و ارتباطات اجتماعی ایرانیان، که رفتارهای فراوانی مبتنی بر فرهنگ عمومی را در خود دارد، از نگاه سفرنامه‌نویسان اروپایی که در دوره‌های قاجار و پهلوی به ایران سفر کرده‌‌‌اند، بررسی شود. در ابتدا، به اهمیت این دو دوره در تاریخ معاصر ایران پرداخته می‌شود، سپس به تاریخچة کوتاهی از سیروسیاحت در ایران اشاره می‌شود. بخش بعدی نیز به سفرنامه‌ها و سفرنامه‌نویسان ا...