آیا می توان جرایم علیه دولت را مانند سایر جرایم قانونی توجیه کرد؟ هر جرم و مجازاتی به موجب قانونی که فرمانروای سیاسی وضع می کند ایجاد می شود و توجیه روایی چنین مجازاتی وابسته به روایی مرجع صدور آن است. اما توجیه قوانینی که حافظ خود این مرجع صدور قوانین است احتیاج به استدلالی فراتر از پاسخ های معمول دارد؛ استدلالی که بخش جدایی ناپذیری از نظریه فرمانروایی سیاسی و توجیه دولت است. اما نظریه های مرس...

تاریخ ایران از دوره باستان تا امروز به طور مداوم درگیر بحران های جانشینی بوده، به گونه ای که این مسأله در قالب رقابت ها و کشمکش ها همواره سلسله های حاکم را به خود مشغول داشته است. دوره ایلخانان نمونه ی بارز این کشمکش ها یا به بیان دیگر بحران جانشینی است. دوره ایلخانان به سبب تداخل و تعارض سنت های انتخاب فرمانروا در فرهنگ ایرانی و اسلامی با سنت های یاسا و رسوم مغولی، فقدان یک سازوکار مشخص برای ت...

در ایران باستان فرمانروایان از القاب وعناوین بسیاری استفاده می‌کردند تا اندیشه‌ها و دیدگاههای خود را رواج دهند. برخی از آن‌ها با تأسی به گذشتگان و برخی دیگر متأثر از عوامل مختلف در گذر زمان انتخاب می‌شدند. فرمانروایان با القاب و عناوین غالباً درصدد قدرت­نمایی، تمایز و تقدس خویش در میان مردم بودند. بررسی القاب و عناوین سران در روزگار کهن و عوامل تأثیر گذار در شکل گیری آن‌ها با نگاهی به تاریخ و تم...

خدا و انسان دو مفهوم محوری در ادیان اسلام و مسیحیت و دو قطب اصلی در مفاهیم متون مقدس آن هاست. جهان بینی این متون، صحنه ای را ترسیم می کنند که در آن، دو قطب، همراه با مجموعه ای از ارتباطات به چشم می خورد. در یک سوی این دو قطب، خدایی است که همه پدیده های زمینی و آسمانی را آفریده تا مقدمه ای برای خلقت انسان باشد، و در سوی دیگر، انسان است که خود را مخلوقی می یابد که در میان همه مخلوقات دیگر مورد عن...

بیمه حمل و نقل دریایی بر پایه ی قراردادی است که به صورت بیمه نامه یا سند بیمه نمودار می شود. از دیدگاه حقوقی این قرارداد متکی بر اصول حقوقی فرمانروا بر همه ی قراردادهاست. ولی افزون برآن، قرارداد از لحاظ تکالیف طرفین درمقابل هم، ضمانت اجرای عدم انجام این تکالیف و اثر آنها، با قواعد عمومی حاکم بر سایر قراردادها متفاوت هست. آنچه که عمدتاً در بیمه ی حمل و نقل دریایی مورد توجه قرار می گیرد، پوشش قرار...

دین و دیکتاتوری حجت الاسلام محمد سروش محلاتی 1 1- استاد حوزه علمیه قم و عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه مقدمه متفکرانی که به فکر چاره اندیشی برای نجات جوامع بشری از استبداد و دیکتاتوری افتاده و درصدد ارائه راهکارهایی برای مهار قدرت و کنترل حکمرانان برآمده‏ اند، نقطه عزیمت خویش را «خطاکاری بشر» قرار داده‏اند. در نزد آنان خطا و اشتباه هم زاد بشر بوده و پیوسته او را همراهی می‏کند و هنگامی...

رشیدالدین وزیر‌، مورخ و فیلسوف دوره‌ی ایلخانی‌، که شاهد ویرانی‌های ناشی از یورش‌های چند دهه‌ی مغولان و رفتارهای نظارت‌ناپذیر نیروهای مرکز گریز بود‌،‌برای برای برون رفت از بحران اقتصادی و اجتماعی،‌به اصلاحات بنیادی دست‌ زد. ‌او با آگاهی از اندیشه‌ی ایرانشهری به جایگاه و رابطه‌ی فرمانروا و مردم در جامعه‌، موجودیت حیات سیاسی آن دو را قائم به تداوم این رابطه و حفظ آن جایگاه می‌دانست. رشیدالدین با...

دین و دیکتاتوری حجت الاسلام محمد سروش محلاتی 1 1- استاد حوزه علمیه قم و عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه مقدمه متفکرانی که به فکر چاره اندیشی برای نجات جوامع بشری از استبداد و دیکتاتوری افتاده و درصدد ارائه راهکارهایی برای مهار قدرت و کنترل حکمرانان برآمده‏اند، نقطه عزیمت خویش را «خطاکاری بشر» قرار داده‏اند. در نزد آنان خطا و اشتباه هم زاد بشر بوده و پیوسته او را همراهی می‏کند و هنگامی که ...

از زمانی که اسکندر در تاریخ ایران ظاهر شده درمتون تاریخی نظرات متعددی درباره ی ایرانی یا یونانی بودن او نیز آمده است. پیامد این نظرات به سخنانی راجع به شخصیت اسکندر به عنوان فرمانروا، حاکم، کاشف، ماجراجو و نظایر آنها نیز کشیده شد؛ حتی در دوره ی معاصر از بود یا نبود او و یا کم و کیف قلمروی وی نیز اظهار نظرهایی ارائه شده است. برای یک بررسی صرف تاریخی در این باره بایدبر اساس اسناد و مدارک سخن گفت ...

تاریخ سیستان از دیرباز در تاریخ ملی ایران و حتی عالم اسلامی ، جایگاهی ویژه داشته است.درروزگاران پس از اسلام ، تاریخ سیستان درعصر صفاریان به مثابه کانون تاریخ ایران جلوه گرشد.پس از زوال دولت صفاری، رشته ای از ملوک سیستانی با عنوان ملوک نیمروز در شرق ایران حکومت داشتند که به هنگام حضور سلسله های تمرکز گرا،در پیوند با آنان و در هنگام کم رنگ شدن قدرت مرکزی به مثابه دودمان مستقل محلی، بر قلمرویی پهن...