فرقه مرجئه یکی از فِرَق اسلامی است که نخستین بار با عدم داوری درباره صحابه پیامبر(ص) پا به عرصه وجود گذاشت. هرچند در ابتدا خط مشی این فرقه دوری از قضاوت درباره افراد و به تبع آن پرهیز از مجادلات سیاسی بود، اما با گسترش تعالیم ارجاء در میان مسلمانان و اقبال فراوان به آن، فرقه مذکور نیز وارد درگیریهای سیاسی شد. به­ رغم اینکه در بسیاری از موارد این فرقه به عنوان حامی و پشتیبان عقیدتی دولت امویان عمل...

امین قضایی در کتاب نامه‌هایی برای محمّد (ص) پیامبر؛ پژوهشی بر ریشه‌های قرآن احکام اسلامی را متأثر از مذهب یهود می‌داند و معتقد است متن کنونی قرآن، نامه‌ها و ملحقاتی بوده که از طرف فرقه‌ای یهودی‌مسیحی به نام «ابیونی‌ها» برای پیامبر اسلام (ص) ارسال می‌شده است. این جستار مدعیات امین قضایی را به روش تحلیلی‌انتقادی و با رویکرد تاریخی بررسی می‌کند. با بررسی تاریخ فرقه ابیونی و مطالعه تطبیقی آ...

سازمان مجاهدین خلق در سال 1344 توسط برخی از جوانان روشنفکر با هدف براندازی حکومت تشکیل شد. اما بعد از پیروزی انقلاب اسلامی عملاً مقابل انقلاب ایستادند و در سال 1360 از ایران خارج شده و جزو مخالفان انقلاب اسلامی قلمداد شدند. مسعود رجوی رهبر خودخوانده این فرقه اکثر فرماندهان سازمان را از زنان انتخاب کرده است. سازمان منافقین در سال 1368 به طور محرمانه و گسترده، اعضای خود را مجبور به طلاق های ایدئول...

تقدس بیش از حد سنت شفاهی (تلمود) در برهه‌هایی از زمان در یهودیت ربانی، که موجب به حاشیه رانده شدن کتاب مقدس شده بود، گروهی را به مخالفت با آن سنت واداشت که فرقه قرائیم از این گروه بود. فرقه قرائیم در قرن دوم / هشتم، آن هم در زیر لوای فرهنگ و تمدن اسلامی شکل گرفت. قرائیان عقل گرا بودند و متکلمان این فرقه برای تفسیر کتاب مقدس، کلام معتزلی را به خدمت گرفتند و با مدد جستن از این کلام سعی در مقابله ...

یکی از مهمترین علل رشد رادیکالیسم سیاسی و فرقه ای مذهبی در پاکستان و جنایات تروریستی در مناطق شرقی ایران که غالب آن توسط گرو ههای افراطی صورت می پذیرد ، پیروی از آموزه های مکتبی به نام دیوبندی است که امروزه از پشتوانه ونفوذ سیاسی وحزبی عمیقی در پاکستان برخوردار است . این جنبش فکری اسلامی وابسته به اهل سنت، دارای اشتراکات عقیدتی فراوانی با مکتب وهابیت واز برجسته ترین آثار نفوذ این مکتب در شبه قا...

افراط گرایی یکی از پدیده های رو به رشد، سرنوشت ساز و تعیین کننده عصر حاضر است. این پدیده به گونه ای روزافزون بر تحولات ملی و منطقه ای و جهانی اثر گذاشته و تفسیر و تحلیل رویدادهای سیاسی، امنیتی، اجتماعی و اقتصادی امروز بدون توجه به این پدیده و در نظر گرفتن ابعاد مختلف آن به ناچار ناقص و نارسا است. افراط گرایی فرقه ای در کشور پاکستان در اواخر دهه 1970م ظاهر شده، در دهه 1980م افزایش پیدا کرده و در...

این پژوهش در چهار فصل تنظیم شده است : در فصل اول به تاریخچه مسلمانان شبه قاره هند، حاکمان مسلمان در این کشور و شکل گیری گروه ها و فرقه های گوناگون مسلمانان اشاره شده است. در این نوشتار، اسباب مهّم سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و دینی(مذهبی) تفرقه در جامعه پاکستان و ظهور فرقه گرایی و تشنّج در عرصه های سیاسی و مذهبی ریشه یابی گردیده و عوامل داخلی و خارجی این پدیده زشت بررسی می شود. این پژوهش در چ...

تقیه یکی از فنون راهبردی انسان در مبارزه ها و زندگی اجتماعی وی در طول تاریخ بوده است. در متون دینی از جمله در قرآن ، روایات و سیره درباره تقیه، مباحث فراوانی نقل گردیده و ماهیت ، اقسام ، ملاک مشروعیت و راه کارهای آن بررسی شده است. از آن رو که در تاریخ اسلام، شیعیان همواره با حکومت های جائر، که به نام اسلام بر مسلمانان حکومت می کرده اند، درگیر بوده و به ناچار، بیش از سایر فرقه های اسلامی از تقیه...

بدنبال شکست یزدگرد سوم آخرین پادشاه سلسله ساسانی در نیمه دوم قرن هفتم میلادی در برابر اعراب مسلمان، سرزمین ایران ضمیه امپراطوری جدید مسلمانان تحت عنوان خلافت گردید. این حادثه بزرگ بتدریج منجر به ورود اسلام و بدنبال آن ورود نخستین فرقه سیاسی-دینی در اسلام یعنی فرقه شیعه بدرون ایران گردید. با پیشروی اعراب مسلمان بطرف شرق و جنوب شرقی امپراطوری ساسانی بذر دین اسلام و تشیع در تمام مناطق کاشته شد. از...

یک ازفرقه های کهن و معروف اسلامی فرقه مرجئه است.که درنیمه دوم سده اول هجری پیداشد.مذهب این فرقه «ارجا»بود که دوبعدداشت: بعد سیاسی-دینی و بعد کلامی –فلسفی .بعد سیاسی آن ناظربه کسانی بود،که پس از قتل عثمان و به خلافت رسیدن امیرالمومنین علی علیه السلام و به حکومت رسیدن معاویه،به طرفداری آنان با یکدیگر می جنگیدند.این فرقه از هیچ یک از متحاربان طرفداری نمی کردندو درباره آنها حکمی نمی دادند.بلکه حکم ...