روش بدیع غیاث‌الدین جمشید کاشانی (د. 832 ق) در محاسبة جیب یک درجه، از برجسته‌ترین آثار ریاضیات دورة اسلامی به شمار می‌آید. وی در اثری موسوم به رسالة الوتر و الجیب به تبیین این روش پرداخته، اما متأسفانه تا کنون نسخه‌ای از آن به دست نیامده است. همین مسأله توجه پژوهشگران تاریخ علم را به رسالة فی استخراج جیب درجة واحدة تألیف قاضی‌زادة رومی (د. حدود 840 ق) ، دوست و همکار کاشانی جلب نموده است. قاضی‌...

غیاث الدین بن همام الدین معروف به «خواندمیر»، مورّخ، منشی، شاعر، و نویسندۀ عصر تیموری، نوۀ دختری «میرخواند»، مؤلف کتاب روضة الصفا، است. نامة نامی ترسّل منشیانه ای است زیبا و خواندنی با نثری آمیخته به نظم، شامل دیباچه، نُه فصل، و هر فصل شامل چندین بخش که در نسخ موجود با نام سطر و لفظ تقسیم گردید. خواندمیر این نامه ها را در چهل و شش یا چهل و هفت  سالگی، یعنی 925 یا 927 قمری، زمانی که مقیم هرات بود، ...

غیاث الدین منصور دشتکی به عنوان یکی از پایه گذاران مکتب شیراز، نخستین کوشش عقلانی برای اثبات معاد جسمانی را انجام داده است. از این رو، پژوهش حاضر علاوه بر تبیین تأثیرپذیری وی از فیلسوفان متقدم بر خود، بیشترین توجه را به نظریه معاد جسمانی دشتکی معطوف داشته است. او معاد جسمانی را اعاده بدن دنیوی عنصری در سرای آخرت خوانده و این نظر را مطابق قرآن و روایات و از ضروریات دین اسلام می داند. در این ...

غیاث الدین منصور دشتکی شیرازی از حکما و فلاسفه ی بزرگ در ایران دوره ی اسلامی است. در میان علوم و تخصص ها، کم ترین توجه، به شخصیت و فعالیت های عملی او در حوزه ی طب و پزشکی شده است. این مسأله موجب شده تا سایر دانش ها و علومی که او در آن ها نیز تخصص زیادی داشت، مورد غفلت واقع شود. در مجموعه آثار دشتکی، دو اثر علمی در حوزه ی طب وجود دارد. هم چنین، گزارش های تاریخی از رفتارهای بهداشتی و رعایت توصیه ...

غیاث الدین بن همام الدین معروف به «خواندمیر»، مورّخ، منشی، شاعر، و نویسندۀ عصر تیموری، نوۀ دختری «میرخواند»، مؤلف کتاب روضه الصفا، است. نامه نامی ترسّل منشیانه ای است زیبا و خواندنی با نثری آمیخته به نظم، شامل دیباچه، نُه فصل، و هر فصل شامل چندین بخش که در نسخ موجود با نام سطر و لفظ تقسیم گردید. خواندمیر این نامه ها را در چهل و شش یا چهل و هفت  سالگی، یعنی 925 یا 927 قمری، زمانی که مقیم هرات بود، ...

سید سند صدر الدین محمد دشتکی از سادات خاندان دشتکی است که با بیست و چند واسطه به زید بن علی بن حسین (ع) می رسد. وی از ذهنی بسیار نقّاد بهره مند بود. دروس حدیث و شرعیات را نزد پدرش غیاث الدین منصور فرا گرفت. سلسلة مسموعات او در علم کلام به امام محمد غزالی، امام فخر رازی و علامه حلی می رسد و در منطق و فلسفه به خواجه نصیر، بهمنیار و ابن سینا. دوران حیات او مصادف با فرمانروایی حسن بیگ و یعقوب میرزا...

در پی حمله و سلطه مغولان در ایران، ساختارهای سیاسی و بسیاری از مراکز اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی رو به نابودی گذاشت. مغولان بیابانگرد با روحیه و خصلت نظامی‏گری قدم در این سرزمین گذاشته و همچون پیشینیان ترک‏تبار حاکم بر ایران، پی به ضرورت بهره‏مندی از توان و تجربه دیوان سالاران ایرانی بردند. آنان برای تداوم حکومت‏شان با کمک این دیوان سالاران در صدد بازسازی کشور برآمدند. خاندان رشیدی از جمله مهم‏تر...

در بیان استخراج جیب یک درجه رساله‌ای است به زبان فارسی از مصنفی ناشناس که ظاهراً به منظور تقریر و توضیح روش محاسبه جیب (سینوس) یک درجه بر اساس شرح قوشچی (د. 879 ق) بر زیج الغ بیگ (فارسی) و رسالة فی استخراج جیب درجة واحدة (عربی) اثر قاضی‌زاده (د. حدود 840 ق) تألیف شده است. اثری که مبدع اصلی این روش، غیاث‌الدین جمشید کاشانی (د. 832 ق)، در این باره نوشته، تاکنون به دست نیامده، اما اثر قاضی‌زاده که ...