یکی از موثّرترین ابزارهای آفرینش هنری- ادبی، رنگ است. با آنکه حضور این عنصر در گذشته ادبیات فارسی، گوناگونیِ امروزه را دارا نبود؛ امّا همواره نقشی مهم و تعیین کننده، در القای مفاهیم به مخاطب و تصویرسازی های ادبی؛ بویژه در حوز? شعر داشته است. بررسی میزان و نحوه کاربرد انواع رنگ در شعر کهن و معاصر، کوششی است راهگشا برای ورود به دنیای عواطف و اندیشه های شاعران و نیز، پی بردن به ظرائف فرمی و بلاغی سخن...

بیدل دهلوی (1054-1133 ه.ق.) یکی از بلندآوازه­ترین شاعران پارسی­گوی سرزمین هندوستان و بزرگترین شاعر شاخة هندی سبک مشهور به هندی است؛ اما اشعار او در ایران به قدر کافی نقد و بررسی نشده است. وزن یکی از عناصر اصلی شعر و از مهمترین عوامل تأًثیرگذاری آن است. بنابراین، در مسیر ارزیابی و نقد شعر، یکی از گامهای اصلی، بررسی کیفیت وزن آن است. اغلب بیدل­خوانان و بیدل­شناسان، غزل های او را ارزشمندترین محصولا...

امیر هوشنگ ابتهاج (سایه)، شاعری‌ چیره‌‌‌‌‌‌‌‌­دست و توانا و از درخشان‌ترین چهره‌های غزل‌سرای معاصر است. او در هر دو شیوه شعر سنّتی و شعر نیمایی طبع­آزمایی کرده است؛ بنابراین طبیعی است که غزل­سرایی او از تبحّرش در زمینۀ سرودن شعر نیمایی متأثّر شود تا جایی که در شمار یکی از بهترین سرایندگان غزل نو قرار گیرد. از سوی دیگر غزل چه سنّتی باشد چه نو، یکی از انواع شعر است و  می­توان آن را در پنج حوزۀ عاطفه،...

کاربرد پر بسامد زبان گفتاری در آثار گروهی از شاعران معاصر، یک جریان شعری را به نام شعر گفتاری پدید آورده‌است. غزل گفتاری شاخه‌ای از جریان شعر گفتاری و نمودی برجسته از جریان شعر معاصر در خط سیر شعر کلاسیک فارسی است که پیکره‌ای گفتارین، الفاظی زنده و شکسته، قالبی متنوع و مضمونی تلفیقی از موضوعات کهنه و نو با رویکردی بی پروا در صراحت‌گویی، بیان عواطف شخصی و خصوصی گوینده با مخاطب و غنای احساسی مضاع...

مدل «وصفی ـ روایی» شعر، مهم­ترین نظریه­ی نیمایوشیج در تغییر شعر کلاسیک و ایجاد شعر نو است. در برآمد ارائه­‌ی این مدل، ادبیات معاصر از سنت به نوآوری و از وصف به روایت حرکت کرد. اما آنچه قابل تأمل می­‌نماید این است که نیما در آغاز راه بر مبنای این مدل، شعر کلاسیک به ویژه غزل را ذهنی تلقی کرد و اذعان داشت در غزل کلاسیک، روایتی وجود ندارد و آنچه هست قصه­‌گویی است؛ حال آنکه بازنگری نظریه­‌ی او در ار...

جریان­شناسی عبارت است از شناخت حرکتهای ادبی به لحاظ نمایندگان، ویژگیها، دگرگونیها و درست ونادرست ها. پژوهش حاضر ابتدا به عرضه ی یک تعریف کلی از اصطلاحات «جریان­شناسی»، «غزل» و «معاصر» پرداخته است و بعد، جریانهای غزل معاصر را نام برده است و برای هر جریان، نماینده یا نمایندگانی را از میان غزل پردازان معاصر یادآور شده است و در ادامه ویژگیهای هر جریان را در غزلیات نماینده یا نمایندگان همان جریان طی...

فاضل نظری از شاعران دهۀ هشتاد و نود است که هم‌اکنون به‌عنوان شاعری جریان‌ساز در ادبیات ایران فعالیت دارد، پنج مجموعه شعر از او با عناوین آن‌ها، گریه‌های امپراتور، اقلیت، ضد و کتاب منتشر شده است. نگاهی به اشعارش مشخص می‌کند، او با زبان و عاطفه شاعر امروز سخن می‌گوید اما در اشعارش تعهد به سنت را هم از دست نداده و دلیل موفقیت و محبوبیتش این است که در ضمن توجه به شاعر زمانه بودن، ...

کاربرد پر بسامد زبان گفتاری در آثار گروهی از شاعران معاصر، یک جریان شعری را به نام شعر گفتاری پدید آورده است. غزل گفتاری شاخه ای از جریان شعر گفتاری و نمودی برجسته از جریان شعر معاصر در خط سیر شعر کلاسیک فارسی است که پیکره ای گفتارین، الفاظی زنده و شکسته، قالبی متنوع و مضمونی تلفیقی از موضوعات کهنه و نو با رویکردی بی پروا در صراحت گویی، بیان عواطف شخصی و خصوصی گوینده با مخاطب و غنای احساسی مضاع...

غزل از مهم ترین قالب های شعر کلاسیک فارسی است که از اواخر قرن بیستم به ژانری ادبی در ادبیّات امریکای شمالی تبدیل شده است. اکنون بسیاری از شاعران در امریکای شمالی و کانادا به این فرم ادبی شعر می سرایند. پژوهش حاضر درصدد است نشان دهد چرا و چگونه غزل به امریکای شمالی راه یافت و چه عواملی موجب گسترش آن در این سرزمین شدند. به این منظور، ابتدا پیش زمینه ای در باب تلاش های شاعران امریکایی قرن نوزده در ...

این پایان¬نامه که در پنج فصل تنظیم شده به بررسی درونمایه ها و سبک غزلیات فاضل نظری پرداخته است و در آن ویژگیهای سبکی غزلیات شاعر مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. شعر فاضل نظری، اگرچه مقیّد به قواعد ساختاری و انضباط سنّتی حاکم بر شعر است، از حیث زبان و مضمون تکرار و ادامه گذشته نیست. اگرچه سنّت‏شکنی در وزن و قافیه در شعر وی دیده نمی‏شود، امّا او شاعری است که در خلق مضامین نو و تصاویر بکر در ساختار...