اگر خط ّ سیر ابهام را در شعر فارسی پیگیری کنیم، خاقانی و بیدل از نقطه های اوج آن خواهند بود. پیچیدگی و دیریابی معنای شعر این دو شاعر، مجال شکل گیری افکار گوناگون را در خصوص شعر آنان فراخ کرده، تا جایی که که گاه درباره یک بیت، چندین نظر بیان شده است. این مقاله بر آن است با نگاهی به ابهام و تقسیم بندی های آن، به بررسیِ ابهام در شعر خاقانی و بیدل از دو منظر واژگانی و نحوی بپردازد. در سطح واژگانی، مو...

ابهام یکی از فرایندهای مهم و در عین حال کلیدی در شعر معاصر ایران، از جمله شعر شاملو است. شعر او به دلیل مبهم بودن، استعداد تأویل پذیری و معانی متعدد دارد. پژوهش حاضر کوششی است جهت بررسی و شناخت ابعاد ابهام های موجود در شعر شاملو. در این پژوهش این نکته را دریافتیم که ابهام در شعر شاملو دارای ابعاد زبانی، تصویری و معنایی است و بر همین اساس ابهام را در سه حوزه ی معنایی، زبانی و تصویری مورد بررسی ق...

یکی از تحولات مهمی که جامعه ما در آستانة ورود به آن قرار دارد تحول علمی است. عوامل مختلفی برای این تحول لازم است که در این میان، عوامل حقوقی نقش مهمی دارند. مقالة حاضر در صدد است از میان عوامل مختلفی که بر تحول و رشد علمی کشور تأثیر دارند برخی از عوامل حقوقی را که می توان آنها را عوامل تشکیل دهنده محیط حقوقی تولید علم نامید معرفی و مطالعه کند. این عوامل عبارت اند از قانون برای پژوهش، آزادی علمی...

ابهام یا «چندمعنایی» در قرآن کریم زمینه را برای آفرینش معانی متعدد و گسترش سطوح معنایی مختلف فراهم ساخته است. چندلایگی معنا و تأویل‌پذیری ناشی از آن را در قرآن کریم می‌توان در سطوح مختلف واژگانی و نحوی به وضوح مشاهده کرد. «شبه‌جمله» از جمله ساخت‌های زبانی است که در متن قرآن کریم، گستره‌ای از احتمالات معنایی را در هر دو سطح واژگانی و نحوی پدید آورده است، به همین دلیل در این پژوهش سعی بر آن است ب...

در این جستار صور ابهام و عوامل ایجاد آن را در رسائل عرفانی سهروردی- که از نوع داستان های رمزی هستند- بررسی کرده ایم. از آن جا که بیان عرفانی رمزی از نوع مفاهیم معرفتی است و طریقه تعبیر از آن فقط از طریق الفاظ متشابه ممکن است، سهروردی برای تبیین آن مفاهیم به تمثیل روی آورده است. تمثیل های رمزی او از روایت داستانی و نماد تشکیل شده و همین غلبه نمادها بر روایت داستانی ایجاد ابهام کرده است. در این م...

هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری اطلاعات توسط دانشجویان دانشگاه ارومیه بود. بدین منظور مدل پذیرش فناوری گسترش­یافته و متغیرهای اضطراب و خودکارآمدی رایانه، حمایت سازمانی و ارزش­های فرهنگی (ابهام گریزی و فاصله قدرت) وارد آن شدند. 295 نفر از دانشجویان دوره کارشناسی این دانشگاه به عنوان نمونه انتخاب شده و به پرسش­نامه های پژوهش پاسخ دادند. نتایج تحقیق نشان داد که سازه­های مدل پذیرش ف...

‏یکی از خصیصه های عام زبان های طبیعی، «ابهام» است و آن وقتی است که از یک سازه، برداشت ها و مفاهیم متفاوتی به دست آید. آگاهی از ابهام در درک صحیح و استفاده درست از زبان برای بیان مقاصد و انتقال مفاهیم «اهمیت زیادی دارد. ارتباطی موفق است که هم عامل ارتباط مقصود و منظور خود را شفاف و صحیح ابراز کند و هم گیرنده ارتباط (مخاطب) این مقصود و منظور را کامل و درست بگیرد. در مقالة حاضر، ضمن تعریف ابهام و ...

عوامل روانشناختی و به ویژه ابهام پذیری در یادگیری زبان دوم نقش به سزایی دارند. روابط متغیر ابهام پذیری با متغیرهای زبان در پژوهشهای پیشین سنجیده شده است ولی پژوهشی درباره رابطه با مهارتهای تولیدی همچون نگارش، انجام نشده است. نقش این عامل در پژوهش حاضر، در پدیده کمی انسداد و کیفیت نگارش زبان بررسی شده است. بدین منظور یکصد و بیست شرکت کننده بطور تصادفی گزینش شدند که در سطح پیشرفته از دو دانشگاه و...

حماسه های بزرگ همواره دارای ساختار محتوایی، بیانی و زبانی خاصی هستند که گویای وجوه مشترک این آثار است. از آن جا که زمان و مکان در آثار حماسی و روایت های گوناگون آن ها در نسل های مختلف تا زمان تکوین نهایی این قسم از آثار دست خوش تغییرات مختلف می گردد ، رفته رفته زمان و مکان هویت آشکار و عینی خود را از دست می دهد و از این رو در حماسه های بزرگ با ابهام در زمان و مکان روبرو می شویم . در شاهنامه فرد...