این مقاله در صدد است با به کارگیری چارچوب‏های نظری جامعه ‏شناسی به تحلیل مشکلات عصر حکومت علوی علیه‏السلام بپردازد. برای این منظور از دو نظریه اقتدار کاریزماتیک و فرایند عادی سازی آن، و نظریه شکاف‏های اجتماعی استفاده شده است. طبق نظریه نخست برخی از مشکلات عصر پس از پیامبر9 ناشی از فرایند اقتدار سنتی عرب، و در نتیجه تعامل این دو اقتدار، شاخه ‏های سه گانه تسنن، تشیع و خوارج به وجود آمدند؛ از این ...

نیروهای اجتماعی برگرفته از برخی تفاوت ها یا به اصطلاح «شکاف های اجتماعی» اند که به صورت تعمیق یافته در جامعه درآمده اند. اهمیت موضوع نیروهای اجتماعی از یک سو و اهمیت تجربة دوران حکومت امام علی (ع) از سوی دیگر، عامل اصلی نگارش این مقاله بوده است. پرسش اصلی مقالة پیش رو، این است که «نیروهای اجتماعی مؤثر و نقش آفرین در جریان شکل گیری و تأسیس حکومت علوی کدام بوده اند؟». در این مقاله سعی شده است ضمن...

یکی از مفاهیم نیازمند بررسی در تاریخ اسلام و ایران، به‌ویژه در دورة صفوی، مفهوم سیادت است. گرچه این مفهوم از آغاز تا دورة صفویه مسیری انقباضی (هاشمی، طالبی، علوی، و فاطمی) طی کرد، دربارة انتساب سیادت (پدری یا مادری) دیدگاه‌های تازه‌ای نیز پدید آمد. نگارندگان این مقاله موفق شدند دو رساله به نام‌های الاشراف علی سیادة الاشراف تألیف سیدحسین ‌بن مجتهد کرکی (د 1001ق) و رسالة فی اولاد البنات یا اثبات ...

بی تردید سیره , خطابات و نامه های امام علی(ع) بعنوان اولین جانشین پیامبر خاتم(ص)که قول و فعل او برای ما حجت است پر از نکاتی است که می توانند دست مایه های ترسیم و تبیین و طرح فقه سیاسی و حکومتی باشند , در این مجال بر آن هستیم که با کنکاش در سیره امام(ع)در تمام طول حیات مبارک آن حضرت خصوصاً در دوران حکومت ظاهری پاسخی برای مسائل مبتلابه حکومت اسلامی در عصر حاضر بیابیم و ویژگی و نحوه عملکرد حاکم در ...

تحوّلات علمی و عملی در حوزه سیاست، به تولید نظریه های سیاسی نوین انجامیده که از این میان، نظریه نظام (سیستم) سیاسی، در عصر اخیر، جایگاه ویژه ای به خود اختصاص داده است. متأسفانه با وجود کاربرد بسیار اصطلاح «نظام سیاسی اسلامی» هنوز درک علمی و روشمندی از آن وجود ندارد. با توجه به ویژگی های مثبت و منفی تئوری مذکور، این نوشتار در پاسخ به پرسش امکان سنجی استخراج یک نظریه نظام سیاسی، از اندیشه ها و آمو...

ازجمله گفتمان های رایج در هر نظام حقوقی و سیاسی در عصر حاضر، گفتمان مردم سالاری می باشد که با توجه به نظام ارزش مدار اسلامی جمهوری اسلامی ایران گفتمان غالب متوجه مردم سالاری اسلامی است. مفهوم مردم سالاری در پرتوارزش ها و معیارهای الهی در حکومت علوی تحقق یافته است. جمع بین ارزش های اسلامی علوی با نقش مردم در تحقق نظام اسلامی به نحو موثر مورد تاکید است و اصولی که در شعار دموکراسی و نه در صحنه عمل...

نیروهای اجتماعی به عنوان یکی از عمده موضوعات رشته جامعه شناسی سیاسی، برگرفته از برخی تفاوت ها یا به اصطلاح «شکاف های اجتماعی» هستند که به صورت تعمیق یافته در جامعه درآمده اند؛ شکاف هایی نظیر جنسیت، قومیت، ایدئولوژی و ... می توانند تشکیل نیروهای اجتماعی دهند و این نیروها، قابلیت ایفای نقش موثری در ارتباط با قدرت سیاسی دارند. اهمیت موضوع نیروهای اجتماعی از یک سو و اهمیت تجربه دوران حکومت امام علی...