موضوع این پژوهش، «عرفان عملی، نزد پدران صحرا و عرفای مسلمان تا پایان قرن چهارم (میلادی و هجری)» است که در آن، علاوه بر بیان بسترهای شکل گیری عرفان مسیحی و اسلامی، به تأثر هر دو مکتب از منابع فکری، فرهنگی و معنوی خارجی و داخلی، پرداخته شده است. تأمل در چگونگی شکل گیری سخنان عارفان اوّلیّه و ویژگی های رهبانیت مسیحی، ما را با چگونگی باورها و آرای عرفانی شان، آشناتر می کند. عارفان هر دو مکتب، به شناخ...

نوشتار حاضر در صدد تبیین اجمالی شناخت های لازم در سلوک عملی و شرایط، مبانی و مقدمات آن،بر محور آرای علامه جوادی آملی است. نیز کوشش شده است تا گامی در نظام سازی سلوکِ وحیانی در بُعد ایجابی برداشته و راهبردها و کاربردهای آن را نشان دهد و از این رهگذر عرفان های بشری، شبه عرفان ها یا عرفان های مونتاژ را برمی رسد. گفتمان حاکم بر سلوک عملی در آرای علامه جوادی آملی، توحید و عبودیت بر صراط مستقیم شریعت ح...

چکیده: هدف این پروژه بررسی تأثیر تعالیم نظری و عملی عرفان بر مسائل تربیتی انسان است . اول به کلیات سپس به مبانی عرفان، مفهوم عرفان و هدف زندگی از منظور عرفان پرداخته شده است، سپس نقش تربیتی آموزه های نظری عرفان اسلامی در زندگی انسان: عنصر معنویت، وسعت دید، تغییر نگاه به زندگی و انسانها بررسی شده و آنگاه چنانچه انسان خود تمایلی به تعالی و ذات قدسی اش داشته باشد و خواهان پذیرش سختیهای سیر قوس صع...

عرفان اصیل اسلامی عرفانی است که مستقیماً و مستقلاً از متن قرآن کریم و سنّت و سیره پیامبر اعظم6و عترت طاهره اش:استنباط، اصطیاد، استخراج و تبیین شده باشد. بدون تردید آموزه های وحیانی پاسخ گوی همه نیازهای انسان از جمله نیاز معنوی و برآورنده انتظار آدمی در همه ساحت های وجودی اش از جمله ساحت سلوکی و عرفانی می باشد، لکن مردان خدایی چون علامه طباطبایی می طلبد که هم قرآن شناس و هم عترت شناس اند تا بتوانند...

دین ‘ هنر‘ ادب ‘ عرفان‘ در فرهنگ الهی ما پیوندی ناگسستنی دارند که گاه به آن توجه کافی مبذول نمی شود‘ سر آن وقتی پدیدار می گردد‘ که این احساس و الهام در ما به وجود آید که این معارف انسانی جنبه ذوقی و شهودی دارند. به ویژه عرفان و موسیقی در فرهنگ سنتی ما همواره با وجد و ذوق و سماع و شور و حال عارفانه همراه بوده است : هنر سماع و نغمات روحانی آن در فرهنگ عرفانی و سیر و سلوک انسانی تاثیر داشته است اص...

در بیشتر آثار صوفیّه، هنگامی که از نفس و چگونگی رفتار با آن سخن گفته شده است، دو اصطلاح «مجاهده» و «ریاضت»، گاه معطوف به هم و گاه به تنهایی، به کار رفته است. مدّعای ما این است که در متون کهن، مجاهده و ریاضت تعریف و جایگاه مستقلّ از هم داشته اند. مؤلّفان صوفی در کتاب های تعلیمی خود دربارۀ تصوّف، این دو را جدا از یکدیگر شرح و توضیح داده­اند، امّا بیشتر صوفیان به هنگام سخن گفتن، ریاضت و مجاهده را در یک ...

رسول خدا (ص) به استناد آیه دوم سوره جمعه سه برنامه مهم را دارا می باشد. 1- خواندن آیات پروردگار بر آنها و آشنا ساختن گوشها و افکار با این آیات. 2- تعلیم، یعنی وارد ساختن این حقایق در درون جهان آنها. 3- تزکیه نفوس و تربیت ملکات اخلاقی و انسانی. پایان نامه حاضر در پنج فصل تهیه شده است، فصل اول:مباحث کلیات مطرح کرده ایم. در فصل دوم: شرایط تزکیه بیان شده. فصل سوم: از مهم ترین عوامل تزکیه بحث شده. ف...

مولانا از آن دسته از شاعران فارسی زبان است که در اشعار خود از قرآن مجید و احادیث اسلامی بهره گرفته اند و بنابراین، اشعارشان پرمایه تر و جاودانه تر از اشعار دیگران است. در اهمیت مثنوی معنوی _سروده مولانا _ همین قدر کافی است که گفته شود در ادب فارسی هرگاه به طور اطلاق از مثنوی سخن به میان می آ ید، منظور شش دفتر اشعار اوست که در قالب مثنوی سروده شده است. مقاله حاضر، نگاهی است به اندیشه این شاعرگرا...

یکی از مسائل مشترکی که در حوزه‌ی عرفان غربی و اسلامی ‌وجود دارد،سلوک عرفانی عارف، مراقبه، شرایط و لوازم آن است که متأله و عرفان‌پژوه انگلیسی‌تبار، خانم اولین آندرهیل نیز به‌طور‌تخصصی به تبیین و بررسی آن پرداخته است. ملاصدرای شیرازی نیز از این مهم غفلت نورزیده است. آثار وی مشحون است از مواردی که به‌طورخاص به مسأله‌ی مراقبه پرداخته است؛ چنانچه می‌توان گفت ویژگی خاص عرفان صدرایی مبتنی بر مراقبه ا...

تعیین مختصات عرفان بر پایه سیره پیشوایان معصوم حاکی از تنزه عرفان اصیل از برخی روش های متعارف و  شناخته شده در این زمینه است. از این منظر عارف در صدد شناحت و مشاهده و وصول به حضرت حق است. افزون بر جنبه های نظری که مقدمات سیر و سلوک را تشکیل می دهد، اهتمام به عبادات و تصفیه نفس و دستگیری خلق به مثابه عمل صالح، طی طریقی است که تجربه اندوزی و سلوک عرفانی در ساحت عمل دانسته می شود؛ در صورتی که تنوع...