نظام پولی و بانکی اسلامی مشتمل بر بانک مرکزی، شبکه بانکی، نهادهای قانونی، نظارتی، کنترلی، تنظیم‌گری (رگولاتوری)، نظامات حسابداری و حسابرسی و مالیاتی و همچنین سازوکار تعیین قیمت و ... می‌باشد که همه این مجموعه را باید در چارچوب نظام اقتصادی اسلام ارزیابی نمود. بدون توجه به کلیت نظام بانکداری اسلامی اعمال تغییر در بخشی از ابعاد این نظام از جمله تغییر در روابط حقوقی، تغییری بنیادین در ساختار موجود...

ادیان موثرترین عامل ساماندهی به زندگی فردی و اجتماعی انسان‏ها در همه ابعاد آن بوده‏اند. هر چند عموم ادیان و بویژه ادیان الهی بر بنیاد‏های مشترک استوار است، اما آموزه‏های اعتقادی، شریعت مدارانه و اخلاقی هر یک از آنها با دیگری تفاوت دارد و این تفاوتها بسیاری از دگرگونی‏ها را در زندگی فردی و اجتماعی پیروان ادیان مختلف رقم زده است. شناخت ادیان به جوامع بشری کمک می‏کند تا با درک درست‏تر از یکدیگر، ر...

برخی از حقوق دانان مسلمان بر این عقیده اند که نیروهای متعددی که از منابع فطرت، عقل، عرف، مصالح و عدل سرچشمه می گیرند،موجب الزام در احکام و قوانین حقوقی اسلام می شوند. به نظر می رسد که این سخن ناتمام است زیرا اولا: خاستگاه احکام شرعی، اراده تشریعی خداونداست و اوست که براساس علم و لطف خود، مصالح،مفاسد و حکمت ها، قوانینی را جعل می کند که تضمین کننده سعادت انسان در دنیا و آخرت باشد و هر انسانی که د...

از نگاه محمدحسین طباطبایی، حقیقت عدل همان مساوات و موازنه بین امور است، به طوری که هر چیزی در جایگاهی که استحقاق آن را دارد، یعنی در جایگاه شایسته اش، قرار گیرد. ایشان عدل را مساوق و ملازم با حسن می دانند و از طرفی در تفسیر المیزان افعال الاهی را مبتنی بر حسن و قبح عقلی قرار داده اند. پس از نگاه ایشان اوامر و نواهی الاهی مبتنی بر عدل نیز هست. برای اثبات عدل الاهی در کتب فلسفی و کلامی به براهین ...

این رساله در قالب سه بخش ، در پی پاسخگویی به سه سوال اصلی در زمینه ی اعتبار و قلمرو قاعده عدالت است . طرح عدالت به مثابه قاعده ای که برای اثبات حکم شرعی توسط فقیه به کار آید در دوره معاصر بر پایه عدالت در تشریع صورت پذیرفته است و سابقه قابل توجهی از آن در کتب فقهی یافت نمی شود. عدالت در تشریع به این معنا است که تشریعات خداوند اعم از احکام و حقوق بر مبنای عدالت است و هیچکدام ظالمانه نیست. عدالت ...

اهمیت اعجاز و اعجاز تشریعی قرآن از میزان حضور و تأثیرگذاری قرآن در جامعه بشری قابل ارزیابی است و با توجه به توسعه روزافزون علوم، بررسی و تبیین اعجاز تشریعی قرآن امری ضروری است. البته پژوهش در مسئله اعجاز قرآن دارای سابقه ای دیرینه است اما اعجاز تشریعی قرآن مورد توجه شایان نبوده، در حالی که قرآن کریم این مسئله را مورد تأکید قرار داده است.با عنایت به اینکه این موضوع مسئله ای میان رشته ای و دارای ...

مقاله پیش‌رو به تبیین اهمیت و جایگاه امامت از دیدگاه امام خمینی(ره) می‌پردازد. در تبیین اهمیت این موضوع به نکاتی مانند: جزء دین و امانت الهی بودن امامت، معرفی مرگ جاهل به امام به‌عنوان مرگ جاهلیت، عدم قبولی عبادات بدون ولایت، ولایت صورت و مکمل دین اشاره خواهد شد. در بخش دوم مقاله، نگارنده به تقریر جایگاه امامان در نظام هستی در دو عرصه ولایت تکوینی و تشریعی خواهد پرداخت. چنان‌که اشاره خو...

 از مباحث مهم مطرح در مورد قرآن کریم، موضوع جامعیت این کتاب الهی نسبت به احکام شرعی موردنیاز بشر تا قیامت است که مفسران و فقیهان اسلامی نظریات مختلفی را در ارتباط با این موضوع مطرح کرده‌اند. برخی در این ‌زمینه افراط کرد‌ه‌اند و قرآن را جامع همۀ احکام موردنیاز انسان‌ها اعم از احکام کلی و جزیی دانسته‌اند که با وجود آن به سنت معصومان (ع) نیازی نیست و برخی نیز راه تفریط رفته‌اند و شبهۀ تشریعی نبودن...

برخی از شیعه‏شناسان غربی اصل اعتقادی عدل در شیعه امامیه را برگرفته از کلام معتزلی می‏دانند درحالی‏که این اصل اعتقادی از آموزه‏های نظری و عملی امام علی علیه‏السّلام نشأت گرفته است.عدل از نظر امامیه دارای شأنی وجودشناسانه است که از صفت عدل الهی آغازشده،در کیهانشناسی جریان یافته،و نهایتا از طریق انسان کامل که دارای شأن خلیفه اللهی است در کلیه شئون اجتماع بشری جریان می یابد بنابراین حتی اصل امامت مب...

اختلاف روش بحث میان متکلمین و فلاسفه و نی موارد اتفاق هر دو گروه در مسئله عدل الهی موضوع این رساله است . عناوین رساله عبارتند از : مسیر تاریخی طرح مسئله عدل الهی ، بررسی ریشه لغوی و اصطلاحی عدل ، مسئله حسن و قبح عقلی از دیدگاه متکلمین و فلاسفه در نظام آفرینش و عدل الهی در قیامت . رساله حاوی ضمائمی به شرح زیر است 1- ترجمه رساله « انفاذ البشر من الجبر و القدر » از سید مرتضی در تفکیک فعل عید و خ...