رابطهء بین فاعل، مفعول و متمم، بر اساس خاصیت ترکیب پذیری فعل، و عدم وجود چنین رابطه ای (عدم وجود مفعول یا متمم) باعث می شود که افعال در زبان فارسی به دو گروه معلوم و مجهول تقسیم شوند. در زبان فارسی، افعال معلوم افعالی اند، با خاصیت ترکیب پذیری، باعث به وجود آمدن مفعول یا متمم در جمله می شوند. برعکس افعال معلوم، افعال مجهول به علت ماهیت ترکیب پذیری شان، نمی توانند دارای مفعول باشند. در زبان...

یکی از مهم ترین مباحث علوم اجتماعی و به ویژه جامعه شناسی، نابرابری های اجتماعی است که همواره ذهن نویسندگان و نظریه پردازان را به خود مشغول داشته است. این نویسندگان و نظریه پردازان (به ویژه در دو سدۀ گذشته) کوشیده اند این پدیده را به کمک دو مفهوم «طبقه اجتماعی» و «قشر اجتماعی»، بررسی و تبیین کنند. این درحالی است که قدرت و قابلیت تبیین این دو مفهوم برای بررسی پدیدۀ نابرابری ها محدود است. اما از آ...

در این مقاله، به­منظور تحلیل آگاهی و نگرش دانشجویان دربارۀ طبقه و اهمیت آن، داده‌های دو پیمایش نگرش‌ها و آگاهی‌های دانشجویان ایرانی در سال 1382 و سال 1394 به­کار گرفته شده است. هدف پژوهش، تحلیل میزان آگاهی دانشجویان از طبقۀ اجتماعی‌شان، نگرش پاسخگویان به تأثیرگذاری طبقۀ اجتماعی در دستیابی به فرصت‌های اجتماعی و اقتصادی و میزان تطابق شاخص عینی طبقات و ذهنیت افراد به طبقه است. داده‌ها براساس نظریۀ...

کاوش فکری پیرامون اراده واختیار آدمیان در دو جنبه نظری و عملی زندگی بشر، به دلیل مناسبت تامی که با اعتقادات دینی و حیات عملی او دارد، امری مهم و سرنوشت ساز بوده است، و با توجه به این که اراده به عنوان مبدء فعل دارای اهمیت می باشد، شناخت معنای آن و عواملی که در شکل گیری آن مؤثر است ضرورت دارد، علی رغم اینکه اکثر صاحب نظران و اندیشمندان در مورد بدیهی بودن اراده انسان اتفاق نظر دارند، اما در مورد ...

هدف اصلی تحقیق حاضر روشن کردن تأثیر عامل اجتماعی جنسیت بر واژگان خطاب بهکاررفته در گفتار زبان فارسی تهرانی است. واژگان خطاب پنجره ای به تفاوت های اجتماعی و فرهنگی جامعه هستند. تحقیق حاضر مبتنی بر این فرضیه است که میان عامل اجتماعی جنسیت و کاربرد گون ههای مختلف واژگان خطاب در زبان فارسی تهرانی از لحاظ میزان ادب، رسمیت، قدرت و همبستگی رابطه ای وجود ندارد. این پژوهش براساس داده های آماری بهدست...

در اوستا جامعۀ ایرانی به سه طبقۀ روحانی، جنگاور و کشاورز تقسیم شده است. ساسانیان نیز تشکیلات جامعۀ خویش را مبتنی بر اوستا طبقه بندی کردند، با این تفاوت که طبقۀ جدیدی به نام دبیران به این تشکیلات اضافه شد که در مرتبۀ سوم و قبل از کشاورزان قرار گرفت. در پادشاهی ساسانی که توسط اردشیر بابکان پی ریزی شد و به مدت چهار قرن و نیم دوام یافت، شرایط زندگانی عمومی و اداری کشور دستخوش تغیرات مختلف شد، اما ک...

در دهه های اخیر، با افزایش شمار خانوارهای طبقۀ متوسطِ مصرف گرا در کشورهای در حال توسعه، خاصه ناحیۀ آسیا و رشد بنگاه های آسیایی که عرضه کننده کالاهای مصرفی غیر ضروری و بازاری اند، مفهوم پر طمطراق "طبقۀ متوسط نوین آسیایی" به جای"طبقۀ متوسط جهانی" مورد توجه قرار گرفته و بدنۀ وسیعی از تحقیقات و ادبیات را به خود اختصاص داده است. مقالۀ حاضر، با روش مطالعۀ اسنادی کتابخانه ای، و بررسی جدیدترین پژوهش ها،...

در سبک شناسی آثار ادبی، ­توجه به ساختار شعر و مسایل زبانی،خواننده را به نتیجه ای مطلوب در شناخت، ­فهم و تفسیرِ محتوا و اندیشۀ سخنوری، رهنمون می شود.یکی از مسایل نوین زبان شناسی در حوزۀ نقد متون ادبی ،واکاوی انحراف از نُرم و عدول از هنجارهای زبانی در دو حوزۀ «واژه افزایی» و «تغییر طبقۀ نقشی» است که در کلام هنرمندان صاحب سبک و نوآور، بسامد چشمگیری دارد.بیدل از آن دسته شاعرانی است که با تأکید بر ابه...

هلیدی (1987 :173) بازنمایی استعاری را به مثابۀ گونه­های استعاری در نظر گرفته است که با نظریۀ تنوع (تنوع آوایی، واجی، واژگانی، صرفی و نحوی) از منظر لباو (1969) مرتبط هستند. بر اساس تعریف هلیدی، هر یک از گونه­ها برحسب بازنمایی متناوب یک عنصر در لایۀ بالاتر قابل توصیف است. گونه­های صرفی، واژی و نحوی بازنمایی متناوب معنای واحد در سطح واژگان- ­دستور هستند. در پژوهش حاضر صورت­های متجانس و استعاری در ...

نظریة افعال گفتاری(theory of speech acts)  نظریه ای فلسفی است که جان لنگشاو اَستین استاد فلسفة اخلاق دانشگاه آکسفورد در سال 1962 عرضه کرد و پس از او شاگردش جان سرل، فلیسوفِ ذهن و زبان معاصر در کتابی با عنوان افعال گفتاری آن را بسط و توسعه داد. هدف این نظریه ارائه تحلیل جامعی از نحوة ارتباط زبان با عالم خارج است  و در نهایت، به این پرسش اساسی و مهم در حوزة فلسفة زبان پاسخ می گوید که چگونه می توان ...