تفکر شیطان گرایی به سالها قبل از میلاد مسیح برمیگردد. فشار مسیحیت بر مردم و سختگیریهای آنها از یک سو و آموزه های یهودی- مسیحی، فلسفه یونانی، افول معنویت و ... از سوی دیگر، باعث رشد مخفیانه این حرکت ضد دینی گردید که با گذشت زمان و با تغییر تمدنها تنها صورت و عنوان آن عوض شده است. برای شناخت وضعیت موجود باید حرکت جریانهای مبلغ این فرقه و آنچه در مقابل از طرف جریانهای منتقد در حال ارائه است جمعآور...

نوشتار حاضر موانع راه کمال انسان را از دیدگاه نهج البلاغه و مثنوی بررسی کرده و از میان رهزنان بی­شماری که در این مسیر بر سر راه انسان قد علم کرده اند، به نفس اماره و شیطان و حب دنیا پرداخته است؛ زیرا این عوامل سه­گانه خود مانع­زاست؛ یعنی ریشه ی آفت­های بسیار دیگری نیز به شمار می­روند. در کلام حضرت علی(ع)، دشمنانگی شیطان در مقایسه با نفس بیشتر است؛ زیرا نفس آن گاه که تبدیل مزاج می یابد، دیگر بر ...

این پژوهش که به عنوان شیوه ها و ابزار تسلط شیطان بر انسان از منظر قرآن و روایات تحقیق و تدوین یافته است، و هدف در این پژوهش بازشناسی و آسیب شناسی بهتر راه های نفوذ و سلطه شیطان است، که وی از چه راه های برای نفوذ و سلطه خود و از چه ابزاری برای ضربه زدن بر پیکری انسان بهره می برد، و این رساله متشکل از هشت فصل و یک خاتمه است.

ارتباط انسان و شیطان، از آغاز خلقت هر فرد تا پایان عمر وی برقرار است و درک درست این ارتباط، آثار تربیتی و انسان­ساز بسیار مهمی بر ارتباط درون­فردی (ارتباط انسان با خود، با خدا و جهان غیب) و نیز بر ارتباطات میان­فردی و در ساحت­های فردی، خانوادگی و اجتماعی برجا می­گذارد. قرآن کریم نیز در همین راستا همواره سعی کرده است شناخت انسان را نسبت به شیطان و ارتباط با او بیفزاید. پژوهش فرارو، با هدف تبیین ...

در روند تکامل و تربیت انسان، تهدید­هایی چالش­برانگیز وجود دارد، که خاستگاه آنها شیطان است. او، دشمن قسم­خورده و پیوسته­در­کمینِ انسان است، تا او را از هدف باز دارد. رهایی از شیطان، دشوار و پس از چیرگی، بسیار دشوارتر است. نجات از دست شیطان، مستلزم مبارزه با فرایند چیرگی و خنثی­سازی آن است، که بایستی آن را شناخت. مسئله­ی مهم، تبیین چگونگی تسلط شیطان است. پژوهش پیش رو، با روش توصیفی- تحلیلی، به برر...

واهمه در میان قوای نفس قوه ای مهم است که علاوه بر جایگاه مهمی که در نفس شناسی دارد در سایر حوزه های پژوهشی مانند معرفت شناسی، اخلاق و عرفان نیز نقش آفرینی می کند. واهمه در نسبت با عقل دو جنبة مطیع و سرکش دارد. از یک سو در درک معانی جزئی به عقل خدمت می کند و از سوی دیگر، سبب خطای ذهن در امور کلی می شود. بنا بر نظر ملاصدرا، وهم قوه ای غیرمستقل و دارای مرتبه ای از تجرد و به منزلة عقل نازل است. قوة...

دشمنی کردن در قالب دوستی و خیانت کردن با ابراز خیرخواهی، موفّقیّت بیشتری برای دشمنان به ارمغان می آورد، بی آنکه هزینة مالی و جانی در این مسیر صرف شود. نخستین موجودی که از این شیوه بهره جست، ابلیس بود. دشمنی او از روی حسادت نسبت به مقام والای آدم سرچشمه می گیرد. گرچه شیطان بر انسان سلطه ندارد، امّا از ابزارهایی مانند نفس امّاره و اختیار انسان استفاده کرده است و با شیوه هایی همچون وسوسه، وعده های درو...

دشمنی کردن در قالب دوستی و خیانت کردن با ابراز خیرخواهی، موفّقیّت بیشتری برای دشمنان به ارمغان می آورد، بی آنکه هزینه مالی و جانی در این مسیر صرف شود. نخستین موجودی که از این شیوه بهره جست، ابلیس بود. دشمنی او از روی حسادت نسبت به مقام والای آدم سرچشمه می گیرد. گرچه شیطان بر انسان سلطه ندارد، امّا از ابزارهایی مانند نفس امّاره و اختیار انسان استفاده کرده است و با شیوه هایی همچون وسوسه، وعده های درو...

واژه «شیطان» که به دفعات در قرآن کریم آمده است، از پیدایش لفظ تا کسب مفهوم قرآنی­ اش تطور قابل ملاحظه­ ای داشته است. با معناشناسی این واژه به روش تاریخی، معلوم می­ شود بر خلاف تصور اکثر اهل لغت، لفظ «شیطان» اشتقاقی از ریشه «شطن» به معنی دور شد یا «شیط» به معنی سوخت و هلاک شد، نیست، بلکه در پیدایش این کلمه و حتی تطور معنای آن تا مفهوم قرآنی ­اش انتقال معانی حسی مقدم بوده است. اما در بخش معناشناس...

نفس انسانی، در طی قوس صعود، بر مبنای حرکت جوهری و اشتدادی خود، به مرتبه ای دست می یابد که آماده دریافت انواع خطورات می گردد. «خاطر» بر دو نوع است. دسته ای الهی است که از جانب خداوند بر قلب آدمی وارد می گردد که «الهام» نامند و دسته ای نیز از جانب شیطان بر قلب انسان فرود می آید که «القاء» نامند. گاهی الهامات قدسی با واسطه صورت می پذیرد و گاهی نیز بدون واسطه. در الهامات قدسی با واسطه، نیازمند وسائ...