کوهزاد زاگرس بخش مرکزی کمربند کوهزایی آلپ- هیمالیا یکی از جوان‌ترین سامانه‌های کوهزایی دنیاست. ویژگی‌های زمین‌شناسی و دگرشکلی این کوهزاد به‌طور کامل متفاوت با بخش‌های دیگر کمربند کوهزایی آلپی است. از آشکارترین ویژگی ساختاری کوهزاد زاگرس می‌توان به چین‌های بزرگ مقیاس اشاره کرد. مهم‌ترین ویژگی چین‌ها در این پهنه نبود یکنواختی در هندسه آنهاست. روند عمومی ساختارهای شکل گرفته در پهنه زاگر...

در اوایل هزاره پنجم ق.م که گاهی کالکولیتیک میانه قدیم نیز نامیده می شود، مجموعه سفال های شاخص دالمایی بطور گسترده ای در سرتاسر دره های مناطق مرتفع شمال و مرکز کوه های زاگرس در غرب ایران گسترش یافت. سنت دالما با دوران عبید 3 و اوایل عبید 4 در بین النهرین، در غرب زاگرس، همزمان می باشد. دالما یک پدیده سفالی غیر عادی برای این محدوده زمانی است. اما در محل پیدایش خود که منطقه ای با آب و هوای خشن و مر...

مقدمه و اهداف: رشته کوه زاگرس مهد تمدن های بزرگ مانند بین النهرین و ایلام بوده و تنوع قومیتی و زبانی رایج در آن نشان از مهاجرت های گوناگون سیاسی و اجتماعی در طول تاریخ دارد. این مطالعه به منظور بررسی نقش رشته کوه های زاگرس در تغییرات جمعیتی و ژنتیکی منطقه با بررسی ساختار چند ریختی ژنتیکی سویه های اجداد پدری انجام شده است.روش کار: تعداد 297 نمونه خون از مردان ساکن در نواحی بومی استان های شمال غر...

این مطالعه در چند تاقدیس در محدوده زاگرس وایران مرکزی به منظور شناسایی عوامل اصلی موثر بر ویژگی های کارستی انجام شده است. مطالعات در تاقدیس کینو، به عنوان معرف زاگرس، بسیاری از سیماهای کارستی مانند پولیه، آبفروچاله، کارن، و غیره  را نشان می دهد. به نظر می رسد فرورفتگی دریاچه شط تمی از نوع  فرسایشی  بوده و به عنوان یک پولیه هیدرولوژیکی در دوران مدرن عمل کند . چشم انداز کارست در ارتفاع بالا در تا...

در این مقاله سفال های گردآوری شده در بررسی های باستان شناسی تپه قبرستان دره شهر مطالعه و تحلیل شده است. این محل، یک گورستان مرتبط با استقرارهای کوچ نشینی است که در شمال غرب شهر دره شهر و در جنوب شرق استان ایلام واقع است. تپه قبرستان دره شهر نخستین بار در جریان بررسی های باستان شناسی منطقه در سال 1384 شناسایی گردید و در سال 1385 دوباره مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بررسی های باستان شناسی حاکی از ا...

مطالعه ساختار سرعتی هر منطقه کمک شایانی به شناخت وضعیت لرزه زمین‌ساختی آن می‌کند. تعیین پارامترهایی چون  ضخامت پوسته و سنگ‌کره، مکان‌یابی دقیق‌ زمین‌لرزه‌ها و پیش‌بینی تحولات آینده زمین‌ساختی هر منطقه در گرو داشتن مدل سرعتی موثق از منطقه است. فلات ایران گستره وسیعی بین دو صفحه عربی و اوراسیا است و دگرشکلی آن ناشی از همگرایی این دو صفحه است. در این میان، کمربند کوهزایی زاگرس یکی از فعال‌ترین و ج...

زمان شروع کوهزایی و نحوه توسعه دگرشکلی (کوهزایی) در کمربند چین خورده – رانده زاگرس از موضوعاتی به شمار می رود که بطور گسترده ای بررسی شده و باور عمومی بر آن است که کوهزایی در زاگرس از میوسن با برخورد دو ورقه ایران مرکزی و عربستان شروع و از شمال شرق به جنوب غرب تدریجا توسعه یافته است. این مطالعه تلاش نموده تا براساس وجود شواهد ساختاری مشاهده شده در ستون چینه شناسی کرتاسه، نظیر دگرشیبی ها و الگوه...

تپه ی کلنان متعلق به دوره ی مس و سنگ میانه است و در شرق استان کردستان واقع شده است. داده های به دست آمده از گاهنگاری مقایسه ای و مطلقِ این تپه نشان دهندۀ استقرار در آن از 4050 تا 3650 ق.م است. به دلیل نبود لایه نگاری محوطه های مس و سنگ در استان کردستان در مقایسه با سایر نقاط ایران، تپه ی کلنان در شهرستان بیجار لایه نگاری شد. در اینجا عاوه بر گاهنگاری نسبی و مطلق، گونه شناسی مواد فرهنگی نیز مورد ...

مطالعة انجام شده بر روی 66 سامانه چرخندی در دوره های ترسالی غرب میانی ایران (2003-1973) نشان داد که مراکز چرخندزایی مدیترانه، سودان و دریای سرخ و نیز بین النهرین در ترسالی های شدید منطقه، به شدت فعال اند و بیشترین نقش را در بارش های دوره مرطوب منطقه ایفا می کنند. به طور کلی، سامانه های مذکور با توجه به الگوهای همدیدی حاکم، از سه مسیر عمدة زیر وارد منطقه می شوند: الف) از مناطق چرخند زایی غرب و...

مطالعة نحوة توزیع شار گرما که از زیر شاخه های مهم ژئوفیزیک است در ایران سابقة زیادی ندارد و پیش از این فقط در مورد مناطق نفت خیزجنوب کشور انجام شده است. در این مقاله داده های دمای ته چاههای نفت وگاز مربوط به ایران مرکزی‘ گپه داغ‘ دشت ساحلی خزر و دشت مغان برای محاسبه شیو زمینگرمایی این مناطق مورد استفاده قرار گرفته و نتایج حاصل با اطلاعات مربوط به زاگرس- خلیج فارس مقایسه شده است. دامنه و نحوة تغ...