در هر شعر و متن عاشقانه پارسی، می توان الگوی مشخصی برای معرفی معشوق شاعر ارائه داد. این خصوصیت در انحصار اشعار یک دوره یا یک مکتب فکری – ادبی خاص نیست؛ بلکه ازکهن ترین اشعار پارسی تا نوترین آن ها که با نام شعر معاصر شناخته شده تر است، این ویژگی دیده می شود. در شعر احمد شاملو، "آیدا"؛ قدرتمندترین و اصلی ترین مصداق معشوق را به خود اختصاص داده است. آیدا که همسر شاملو است ، برخلاف معشوق های شعر تغز...

مقاله حاضر مشتمل بر سه بخش است: در بخش نخست، تحولات شعر معاصر عربی از عصر نهضت به بعد بررسی و پس از ذکر عوامل تحول ادبی، دگرگونی های پدیدآمده در شعر عربی و تأثیرپذیری آن از ادب غربی بیان شده است. بخش دوم مقاله، به بررسی عوامل جامعه شناختی تحوّل ادبی در کشور ما که به بیداری اجتماعی فکری مردم ایران منجر شد و درنهایت، زمینه ایجاد انقلاب مشروطه را فراهم ساخت، اختصاص دارد. در این مورد، دیدگاه های جام...

حماسة عاشورا در سال 61 هجری قمری، برشی فاخر، مانا، مقدس و رهایی‌بخش بوده که هیچ رخدادی در تاریخ انسان از زوایای گوناگون قابل قیاس با آن نیست. مظلومیت، پاکی و پیراستگی، حقانیت، خدایی بودن، اخلاص، آزادگی، دلیری، فداکاری، شوریدگی و شرایط عطش و آتش و قحط آب و محرومیت کودکان و اندک بودن یاران امام حسین7 از سویی و وارونة این ویژگی­ها در جبهة مقابل از دیگر سو، نمایه­ای زیبا و پرجاذبه از عاشورا نمایان ...

در این مقاله،پژوهنده روی تاریخچه نقیض در ادب پارسی دقیق شده و بسامد آن را در ادوار شعر پارسی (از دوره های پیشین تا قرن معاصر(بررسی کرده،سپس به واجست نقیض در سبک هندی پرداخته و ویژگیهای مهم ان را برشمرده،آنگاه تعریفی از نقیض (پارادوکس)به دست داده و به ذکر چند شاهد مثال بسنده کرده است. و بالاخره نقیض را در برخی از صنایع لفظی و معنوی بررسی کرده است که عبارتند از:استعاره در نقیض،اسلوب معادله در نق...

بر اثر تحوّلاتی که در  در دنیای معاصر روی داد، نگاه شاعران به عشق تغییر یافت و در نتیجه در شعر نو تغزلی دگرگونی­هایی به وجود آمد. به طوری که، عشق آن مضمون بزرگ، به دور از مفهوم نازل خود، و به دور از خواهش تن به عشق انسانی و از قلمروی فردی به پهنه­ی اجتماعی و از زمانه به زمان و تاریخ گسترش یافت. از این رو می­بینیم که شعر نو تغزلی در آثار شاعران بزرگ و صاحب سبک معاصر شیوه های مختلفی پیدا کرد. در ا...

این مقاله به بر رسی چگونگی تأثیر شعر رمانتیک اروپا بر روند پیدایش و تکامل شعر نو پارسی می پردازد. تأملی براشعار نیما یوشیج به عنوان پایه گذار شعر نو پارسی و چند تن از نوپردازان پس از او نشان میدهد که شعر رمانتیک اروپا تأثیر عمیقی بر ابعاد مختلف شعرنو پارسی  نهاده است. هوگو، دوموسه، گوتیه و دیگران در شعر فرانسه و وردزورث، کلریج، شلی و دیگر رمانتیکهای انگلیس برای شکستن قالبهای صوری و مفهومی نئوکل...

شخصیت مسیح (ع) به سبب جاذبه دینی و ابعاد اخلاقی و انسانی در شعر کلاسیک فارسی بسیار مورد توجه شاعران بوده است.در شعر معاصر شخصیت نوین مسیح در شعر معاصر با آشنایی شاعران معاصر فارسی با ادبیات اروپایی و نیز وضعیت نوین جهان شناختی تغییر یافته است از این رو این پژوهش نشان می دهد که در شعر معاصر فارسی ابعاد جدیدی از زندگی مسیح و عناصر و مفاهیم وابسته مطرح شده است. بیشترین و موثرترین حضور مسیح در شعر ...

اعتراض، از جمله موضوعات برجسته ی شعر و ادب پارسی به شمار می آید. این بن مایه ی اجتماعی، خود نشانه ای است از وجود آسیب ها و کاستی های جمعی که به گونه ای نمایان، خود را در ادبیّات پارسی، نمایانده است. در فصل نخست این پژوهش، نگارنده، کوشیده است تا به شناخت زمینه ها و عواملی که موجب بروز و پیدایی شعر اعتراض ، گردیده است، بپردازد. بررسی پیشینه ی این عنصر کارای اجتماعی (اعتراض)، موضوع فصل دوم است؛ پ...

در این مقاله،پژوهنده روی تاریخچه نقیض در ادب پارسی دقیق شده و بسامد آن را در ادوار شعر پارسی (از دوره های پیشین تا قرن معاصر(بررسی کرده،سپس به واجست نقیض در سبک هندی پرداخته و ویژگیهای مهم ان را برشمرده،آنگاه تعریفی از نقیض (پارادوکس)به دست داده و به ذکر چند شاهد مثال بسنده کرده است. و بالاخره نقیض را در برخی از صنایع لفظی و معنوی بررسی کرده است که عبارتند از:استعاره در نقیض،اسلوب معادله در نق...

مقاله حاضر مشتمل بر سه بخش است: در بخش نخست، تحولات شعر معاصر عربی از عصر نهضت به بعد بررسی و پس از ذکر عوامل تحول ادبی، دگرگونی های پدیدآمده در شعر عربی و تأثیرپذیری آن از ادب غربی بیان شده است.بخش دوم مقاله، به بررسی عوامل جامعه شناختی تحوّل ادبی در کشور ما که به بیداری اجتماعی فکری مردم ایران منجر شد و درنهایت، زمینه ایجاد انقلاب مشروطه را فراهمساخت، اختصاص دارد. در این مورد، دیدگاه های جامعه...