هر چند تاکنون کتب و مقالات بسیاری درباره سبک هندی و دوره بازگشت به تحریر در آمده است، هنوز این دو دوره در بسیاری از زمینه ها و ابعاد، ناشناخته اند و میزان آثار مربوط به این دو دوره، با دیگر سبک ها و ادوار شعر فارسی قابل مقایسه نیست. در این پژوهش برآنیم تا با بازکاوی دقیق و عمیق سبک هندی و دوره بازگشت، علل و عوامل تحول شعر از سبک هندی به دوره بازگشت را به شیوه ای علمی، تبیین و روشن کنیم. به هم...

از دیدگاه سبک شناسی نظم ، شعر دوره قاجاریه ، شعر دوره بازگشت نام دارد . این نامگذاریها در آغاز کار سبک شناسی مناسب و مفید بودهاند. اما حقیقت اینست که اگرچه شعر هر دوره ای ویژگیهای مشترکی دارد که بر اساس آن ، برای آن دوره نام گذاری کرده اند ولی در عین حال ، نمیتوان شعر هر شاعر یا هر منطقه ای را که در آن بازه زمانی بوده است دارای همان مشخصات ثابت دانست . برای رفع این نقیصه لازم است تا با دقت و حو...

یکی از جریان های مهم و پربسامد نوع غنایی شعر فارسی، شعر عاشورایی است که در دیوان شاعران شیعی از آغاز بروز حادثه حماسی عاشورا و شهادت حضرت اباعبداله الحسین (ع) و یارانش تاکنون به منصه ی ظهور رسیده است. با توجه به مقتضیات زمانی و حوادث سیاسی و اجتماعی هر عصر، شعر عاشورایی هم از نظر فرم و قالب و هم از نظر موضوع و محتوا، تطور و دگرگونی هایی داشته است . دوره ی بازگشت ادبی و عصر انقلاب اسلامی، دو...

چکیده: پیچید گیسبک هندی در اواخر دوره ی صفویه شدت گرفت.از این رو شعرای دوره ی افشاریه و زندیه به این نتیجه رسیدند که باید برای تغییر سبک شعر فارسی بکوشند که سرانجام با بازگشت به سبک پیشینیان از سبک هندی عدول کردند. این شعرا (شعله،مشتاق، آذر، هاتف و...) مقدمات ظهور سبک بازگشت را مهیا کردند .شعر دوره ی افشاریه و زندیه حد فاصل شعر بازگشت و سبک هندی است، که به تدریج نشانه های سبک هندی در آن کاسته ...

پس از انحطاط شعر در اواخر دوره ی سبک هندی و پیچیده گویی های سنگین شاعران این دوره ، گروهی از دوست داران شعر و ادب شیرین پارسی به فکر باز آفریدن شکوه و عظمت از دست رفته ی شعر افتادند . تنها راهی که به نظر ایشان رسید جستجو و تتبّع در آثار شاعران بزرگ دوره های گذشته و سرودن اشعاری به سبک و شیوه ی آنان بود . دوره ی این شاعران در آینده به دوره ی بازگشت ادبی مشهور شد . در این پژوهش میزان موفّقیت شاعران...

از عوامل اصلی پیدایش واقعۀ عظیم و دردناک کربلا که طبیعتاً در شعر عاشورایی‌سرایان دیده می‌شود، مسأله کوفه و ویژگی‌های مردم این شهر می‌باشد. اگرچه این موضوع، قبل از واقعه عاشورا نیز مورد توجه بوده است اما در شهادت امام حسین(ع) و اصحاب ایشان جلوۀ نمایان‌تری دارد. از مهمترین دوره‌های ادبی جامعۀ عرب، که در آن به واقعۀ کربلا توجه ویژه‌ای شده، عصر عباسی است. نزد فارسی‌زبانان نیز، از مهم-ترین دوره‌هایی ...

تحقیقات گسترده بر روی توزیع آسیب های ناشی از زلزله در مناطق مختلف نشان می دهد که اثرات شرایط زمین شناسی و ژئوتکنیکی ساختگاه در مناطق آبرفتی بیشتر می باشد. بر این اساس، ساختگاه بابل به عنوان مطالعه موردی که از خاک های آبرفتی ریزدانه اشباع تشکیل شده، می تواند در هنگام رخداد زلزله، تاثیر قابل توجهی بر پارامترهای لرزه ای طرح داشته باشد. به منظور طراحی مقاوم سازه ها با عدم قطعیت کمتر در گستره طرح (ب...

محمّد خانِ حاجی خانِ جمال خانِ دشتی از شاعران برجسته ی دوره ی بازگشت ادبی و از خوانین خیّر و خوش نام منطقه ی دشتی بوده است. او، درگذر از زندگی سیاسی و نشست و برخاست با بزرگان دوره ی قاجار، شاعری حرفه ای نیز بوده است. این را می توان از تغییرات مداومی که در شعرهایش می داده متوجّه شد. شعر او در زمانه ای که در آن می زیسته، مورد توجّه بزرگان حکومتی و شاعران معروف و تذکره نویسان بوده امّا با گذشت زمان رو به ...

چکیده شیوه ی شاعری فرخی سیستانی با توجه به خصوصیاتی همچون سهل و ممتنع بودن و نیز تغزلات بی نظیر، همواره مورد توجه بسیاری از شاعران بوده است. از جمله این شاعران، سروش اصفهانی شاعر قرن سیزدهم و از شعرای معروف دوره ی بازگشت ادبی است. شاعران این دوره، به شیوه ی شاعران گذشته اقتفا کرده و شیوه ی شاعری و سبک ایشان را زنده کردند. سروش در این راه بسیار موفق بود و اشعاری نغز و شیوا بویژه تغزلاتی شیرین ...

شعر فارسی در چهار دوره سبک خراسانی، عراقی، هندی و بازگشت، شعری است معطوف به معانی و اندیشه های گوناگون اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی، سیاسی و فیر آن. شاعران بزرگ فارسی گو نیز ارزش و اعتبار معنی را در شعر بسی والاتر از نقش و جایگاه مختصات زبانی و شیوه های تعبیر و بیان دیده اند...