یکی از سنت‏های عصر جاهلی که مورد تأیید و استفاده‏ی اسلام قرار گرفت بیعت است. شباهت‏ها و تفاوت‏هایی میان بیعت در عصر جاهلی و صدر اسلام وجود دارد. شباهت، بیش‏تر در شکل اجرا و برخی شرایط و خصوصیات و متولیان امر بیعت است؛ اما تفاوت مهم بیعت در عصر جاهلی با صدر اسلام، تفاوت کارکردی آن است که ریشه در نظام سیاسی و نوع حاکمیت موجود در آن دو عصر دارد. در این نوشتار سعی کرده‏ایم ضمن بیان معنای بیعت و اشا...

این مقاله فرهنگ عرب پیش از اسلام را براساس دلالت های موجود در زبان عربی بررسی می کند لکن پیش از پرداختن به دلألت های لغوی به تحلیل این نمادها از بعد نظری می پردازد. در فتح باب این بخش به معرفی خاستگاه زبان عربی و قوم عرب آنگاه به تحلیل ریشه و پیشینه زبان و خط و پیدایش عربی فصیح دست یازیده است سپس معنای جاهلیت را می شکافد و این پرسش را مطرح می سازدکه این نام و مفهوم مستفاد از آن در نزد همگان چقد...

نگاهی گذرا به قرآن کریم به نیکی روشن می سازد که برخی از آیاتش در نقد جامعه جاهلی همزمان با آن نازل شده است؛ نقدی که از کاستی ها و عیوب نقد انسانی پاک است. در قرآن کریم انواع متعددی از نقد - چون نقد اجتماعی، ادبی، تاریخی و روان شناسـانه - دیـده می شود و این به ما امکان می دهد که قرآن را اولین کتاب مسلمانان بنامیم. گرچه اسامی بسیاری از انواع نقدهای یاد شده، جدید و نو ظهوراند به راستی ریشه بیشتر آ...

در این نوشته سعی برآن بوده که تأثیر شعر جاهلی عرب بر شعر منوچهری مورد بررسی قرار گیرد. از آن جا که بسیاری از مضامین شعر منوچهری برگرفته از شعر شاعران جاهلی است، پرسشی که مطرح می­شود این است که اگر شعر جاهلی در اختیار منوچهری نمی­بود، آیا بازهم شاهد چنین تعابیری در شعر منوچهری بودیم یا نه. در ضمن پاسخ به این پرسش، شواهد تأثیر مضامین شعرای عرب بر شعر منوچهری آورده می­شود.

زیبایی­های محتوایی و ساختاری شعر جاهلی از دیرباز مورد توجه برخی پارسی سرایان بوده­است، تا آنجا که این شعرها، قرن­ها، مورد تقلید و اقتباس شاعران ایرانی قرار گرفته است. شاعران ایرانی در آغاز به همان سبک و شیوه­ شاعران جاهلی به سرودن مضمون‌های آن می­پرداختند تا این که با گسترش تصوف و عرفان اسلامی، توانستند معانی مادی و زمینی این اشعار را به معانی معنوی و عرفانی ارتقا دهند و آنها را به صورت تعبیرها...

? چکیده: رساله حاضر تحت عنوان بررسی جنبه های اخلاقی، اجتماعی و انسانی در شعر عروه بن الورد تلاشی برای آشنایی و بررسی کلمات غریب و نامآنوس زبان عربی در عصر حاضر و همچنین مقایسه ای تطبیقی در اخلاق اجتماعی و انسانی صعالیک با روزگار معاصر است که با انتخاب یکی از نام آورترین شاعر آنان به نام « عروه بن الورد العبسی» سعی در شناخت جنبه های اخلاقی وی به عنوان امیر الصعالیک دارد. در ادامه، از دریچه ی نگ...

چکیده در جهان آفرینش وجود همه مخلوقات مظهر و تجلی گاه قدرت مطلق آفریدگار آنهاست، اما در این میان زن با تمام ویژگی های خاص روحی و جسمی اش یکی از زیباترین، پیچیده ترین و لطیف ترین این مخلوقات است که آفرینش او به نحو أکمل مفسّر صفات جمال خداوندی است. به همین دلیل وجود زن همواره الهام بخش طبع زیبا اندیشان و زیبا پسندان عالم بوده است. موضوع زن در هر دوره از ادبیات عربی زمینه ای است که می توان از جن...

بینامتنی یکی از رویکرد­های نقد ادبی جدید است که روابط بین متون را مورد بررسی قرار می­دهد. این نظریه را که ژولیا کریستوا بین سالهای 1966 تا 1967در ضمن مباحث نقدی خود مطرح نمود، امروزه در ادب عربی به نام «تناص» شناخته می­شود. بر اساس این نظریه، متن پایدار وجود ندارد و هر متنی حاصل تعامل با متون قدیم یا معاصر خود است و یا به عبارتی دیگر، هر متنی، بینامتنی است. محمود سامی بارودی پیشوای شعر معاصر عر...