به نظر اغلب پژوهشگران، داستان آرش در شاهنامۀ ابومنصوری و دیگر خداینامه ها نبوده است ، اما گروهی بر این باورند که این داستان در منابع شاهنامه وجود داشته، اما فردوسی آن را حذف کرده است. یافته ها نشان می دهند که ادعای وجود داستان آرش در شاهنامۀ ابومنصوری قطعیت ندارد. در متون پهلوی موجود نیز، جز یک اشاره چیزی از داستان آرش نیامده است. بررسی های ما نشان می دهد که داستان آرش اساساً نباید در خداینامه ه...

مسألۀ منابع فردوسی در سرودن شاهنامه و شیوۀ کار او یکی از چالش های اساسی در شاهنامه پژوهیست. گروهی بر پایۀ همانندی برخی از عنوان­های داستان های یادشده در مقدّمۀ بازمانده از شاهنامۀ ابومنصوری، این کتاب را یگانه منبع فردوسی دانسته اند. برخی دیگر معتقدند که فردوسی در کنار شاهنامۀ ابومنصوری از منابعی دیگر نیز استفاده کرده است. دلیل اصلی این گروه از پژوهش­گران آن است که از آن­جایی که منبع مشترک و اصلی...

چکیده:« دیباچه»،در ادب فارسی عمری به اندازه عمر نثرنویسی دارد. به عبارت دیگر از زمان پیدایش اولین متون منثور، این مقوله مهم وجود داشت که از آن جمله می توان به مقدمه کتاب هایی نظیر شاهنامه ابومنصوری، الابنیه عن حقایق الادویه و شرح التّعرف اشاره کرد. دیباچه به عنوان آیینه ای است، در مقابل چشمان مخاطب که سیمای کاملی را ازموضوع، سبک، چگونگی وسبب تألیف کتاب ،خودمصنف، زندگی وخط مشی فکری او،روزگار مولف...

ارسطو تراژدی را به اجزایی شش‌گانه تقسیم کرده‌ است و افسانة مضمون (پی‌رنگ) از اهمّ آن‌هاست که پی‌رنگ تراژدی‌های شاهنامة فردوسی هم‌گونی جالب توجّهی با آن دارد. این پژوهش با هدف تبیین پی‌رنگ تراژدی‌های شاهنامة فردوسی بر پایة دیدگاه ارسطو با روی‌کردی توصیفی - تحلیلی انجام شده و نشان داده ‌است که پی‌رنگ تراژدی‌های شاهنامه غالباً با عنصر پی‌رنگ ارسطویی و اجزای آن: بازشناخت، دگرگونی و واقعة دردانگیز هم‌خ...

آشنایی عمیق با شاعران معاصر بر هر دانشجوی ادبیات فرضی انکار ناپذیر است و یکی از بهترین راه های وصول به این شناخت. مطالعه ی آثار منظوم و منثور شاعران است. هدف این پژوهش، بررسی سبکی و محتوایی آثار منثور مهدی اخوان ثالث است که شامل مقالات، داستان ها، گفت و گوها، نامه ها، مقدمه ها و موخره های آثار وی می باشد، که تا به حال کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر که در پنج فصل تدوین شده است، ب...

این پژوهش دارای چهار فصل مجزاست. در فصل نخست آثار منثور (5اثر)به دقت معرفی شده است . در فصل دوم تلقی نیما از نظریه شعر و علل فقدان حضور نظریه ای منسجم در آثار او بررسی شده است .در فصل سوم که خود دارای سه بخش است مواجهه نیما با نوآوری و موانع پیش روی او بررسی شده است . در فصل چهارم که مفصل ترین بخش پژوهش است در سه بخش جداگانه تلقی نیما از شعر شاعران (گذشته و همروزگار و پیروان)جستجو شده است.

اجتماعیات همان استخراج مضامین و موضوعات اجتماعی در آثار نویسندگان است. جبران خلیل جبران از کسانی بود که در مسائل سیاسی و اجتماعی تامل ویژه ای داشت. بی گمان، آشفتگی اوضاع اجتماعی و عواملی دیگر موجب شد که درد-مندانه به آن چه بر مردم می گذرد بیندیشد و دست کم در آثار خود از جمله النبی و ارواح المتمرده ضمن زشت شمردن شیوه های حکومتی ظالمانه، الگویی مناسب ارائه دهد که در صورت تحقق آن سعادت دنیا و آخرت...

از آنجا که بخش عمدة تاریخ نقاشی ایران را کتاب آرایی تشکیل می دهد، برای ریشه یابی سابقة تصویری بسیاری از مضامین، همچون اساطیرِ ایران باستان، باید به این منابع مراجعه کرد. جمشید یکی از شهریاران مطرح اساطیری با ریشه های هند و ایرانی است که در شاهنامه های مصور بسیاری به تصویر درآمده است. مجلس پادشاهی جمشید که در شاهنامة بایسنقری و مکتب هرات و در عهد تیموری خلق شده، از جمله سرآمدان آثاری با این مضمون...

پژوهشگران درباره مأخذ یا مآخذ فردوسی در نظم شاهنامه، نظرات گوناگونی را مطرح کرده اند. عدّه ای از آنها برآنند که فردوسی از منابع کتبی و شفاهی بهره برده است؛ افرادی تنها شاهنامه ابومنصوری را منبع فردوسی می دانند و عدّه ای فردوسی را وارث سنّت نقّالی و شفاهی گذشته قلمداد می کنند و اشاره به دهقان و موبدان زرتشتی در شاهنامه را نشانه ارتباط فردوسی با این گروه می دانند. با دقّت در شاهنامه، می توان به این نک...

هرچند تاریخ پیدایش مناظره منثور در ادبیات فارسی به پیش از ظهور اسلام باز می گردد، در عصر مشروطه جانی دوباره یافت و نقش مهمی را در پیدایش ژانر نمایشنامه ایفا کرد و به ویژگی هایی دست یافت که پیش از آن تجربه ای جدی در آن نداشت. به منظور غنا بخشیدن به پژوهش های نظری ادبیات نمایشی، مقایسه تطبیقی این گونه با سایر گونه های ادبی و تعیین میزان خوانش پذیری آنها بر اساس الگوی نمایشی مفید به نظر می رسد. به...