دو جزء مهم در مقایسة تطبیقی رستم و سهراب و تراژدی ادیپ شهریار، بازشناخت و دگرگونی است؛ اینکه در سیر دو داستان قهرمانان برای بازشناخت خود می کوشند، اما تلاش آنها راه به جایی نمی برد و پس از وقوع فاجعه، بازشناخت صورت می گیرد. در هر دو داستان بازشناخت از طریق نشانه عینی و از راههای دیگر انجام می شود.در این مقاله افزون بر تشریح و بررسی انواع بازشناخت و ارائه الگوهای تازه، تقسیم بندی بازشناخت در حوا...

داستانِ رستم و سهراب، در میان داستان‌های پهلوانی شاهنامۀ فردوسی جایگاه والایی دارد. اگر چه هستۀ اولیه و ریشۀ داستانِ رستم و سهراب شاهنامه هنوز بر ما معلوم نیست امّا نمونه‌های مشابه و قابل تطبیق بسیاری از آن در ادبیات جهان وجود دارد. در ادبیات اقوام ایرانی نیز داستان‌هایی مشابه ماجرایِ رستم و سهراب دیده می‌شود. این داستان به صورت تغییر شکل یافته‌ای در منظومه‌های داستانیِ ادبیات بلوچی با نام «محمدحنیف...

چکیده درخت یکی از پدیده‌های طبیعت است که هنوز هم در میان بسیاری از اقوام، مقدس شمرده می‌شود. این پدیده که در بسیاری از اسطوره‌ها با اصل آفرینش ارتباط می‌یابد با اشراق و عرفان هم‌پیوند می‌شود. هم‌پیوندی اشراق و درخت در شعر سهراب سپهری، شاعر نوپرداز جلوه‌های متعددی می‌یابد از جمله در دید او «گل سرخ» قبله است و «چشمه» جانماز و «نور» مهر و «دشت» سجاده و «سرو» گلدسته و از این رو سهراب با تکبیرة‌الا...

سهراب از شاعران سوررئال معاصر است که در شعرش شاهد نوعی سیالیت هستیم. در شعر سهراب اساطیر جلوه و شکوه خاصی دارند. او با بیانی کلی و چشمانی دیگر به جهان می­نگرد و از اساطیر مختلف به بیان­های گوناگون یاد می­کند. وی گاهی فقط از اساطیر ملی و یا مذهبی کهن یاد می­کند و گاه نیز به اسطوره­سازی با کمک حوادث و شخصیت­های تاریخی دست می­زند. اساطیر در شعر سهراب بیشتر از طریق روایت یادآوری می­شوند و شاعر کمتر...

داستان رستم و سهراب یکی از زیباترین داستان‌های تراژیک شاهنامه فردوسی است که تاکنون با رویکردهای گوناگون هدف پژوهش قرار گرفته است. شخصیت سهراب در این داستان به‌منزله قهرمان جست‌وجوگر/ قربانی، محور کنش‌های داستانی است. جست‌وجوی بی‌فرجام او برای یافتن پدر که با الگوی رشد برای دستیابی به خویشتن/ فردیت در اندیشه یونگ قابل تطبیق است از ظرفیت فراوانی برای بررسی و تحلیل‌ روان‌شناختی برخوردار است. در ای...

چکیدهاصطلاح و گسترة معنای «اندوه» در عرفان اسلامی ـ ایرانی، از جایگاهی رفیع برخوردار است و از میان آثار شاعران معاصر، در شعر سهراب سپهری نمود و جلوۀ بیشتری یافته و بسیار پربسامد است. آشکار است که اندیشۀ عرفانیِ سهراب در سروده‌هایش، او را از دیگر معاصرانش کاملاً متمایز می‌کند؛ لیکن یافتن مشرب و منشأ دیدگاه‌های عرفانی او به‌دشواری قابل درک و دست‌یابی است. در این جُستار، معنا و مفهوم «اندوه» در شعر س...

سیمای تهمینه در روایت‌های حماسی ایران چکیدهتهمینه یکی از زنان نامور شاه‌نامه‌ی فردوسی است و در داستان رستم و سهراب، نقش به سزایی از خود ایفا می‌کند. با این حال در شاه‌نامه، به سرنوشت تهمینه پس از مرگ سهراب، اشاره‌ای نشده است. این امر سبب شده است که در ادوار بعد، داستان‌پردازان و راویان داستان‌های حماسی، درباره‌ی فرجام کار تهمینه، به آفرینش داستان‌هایی دست بزنند. این داستان‌ها در دو دسته قرار می...

شاهنامه فردوسی از ارزنده¬ترین آثار ادبی ایران و جهان است که از دیدگاه¬های گوناگون قابل نقد و بررسی است. این اثر ارزشمند را می¬توان به وسیله روش¬ بین¬رشته¬ای2 که گامی است نوین در راه همسوسازی پژوهش های فردوسی¬شناسی با سایر رشته¬ها و با هدف افزایش تألیفات در این حوزه، مورد تبیین قرار داد. یکی از زمینه¬هایی که به تازگی در این میدانگاه مورد توجه قرار گرفته، رویکرد روانشناختی است. در این مقاله، سعی ...

با توجه به جایگاه ویژه ی استعاره در شعر سپهری، چگونگی عملکرد داریوش شایگان در برگرداندن استعاره ها و انتقال تصاویر نوین شعر سهراب به زبان فرانسه، مورد بررسی قرار گرفته است. در این پایان نامه تلاش بر این بوده است که به سوالات زیر پاسخ داده شود: - داریوش شایگان چه رویکردی را برای ترجمه ی استعاره در شعر سهراب برگزیده است؟ - با توجه به یکسان نبودن گستره ی تعریف استعاره در زبانهای فارسی و فرانسه...