بدیهی است که اطلاعات منابع مکتوب با کاستی هایی همراه است و این آثار در سیر تاریخی خود از متون پیشین وام گرفته اند، چنانکه با مطالعه ی راحه الصدور راوندی یا زبده النصره بنداری اصفهانی و منابع دیگر، مطالب قابل توجهی در مورد تاریخ محلی ایران در عهد سلجوقیان به دست نمی آید و این مطالب در قرون بعدی در آثاری چون روضه الصفای ناصری تکرار و تلخیص شده اند؛ از این رو با مراجعه به منابع غیرمکتوب چون سنگ نب...

سنگ­های بسیار مزین به چلیپا در ارمنستان و ترکیه به دست آمده است که بر روی کتیبۀ میخی و به ویژه کتیبۀ اورارتویی نقر می­شدند که تعدادی از آنها تا کنون شناسایی و مورد پژوهش قرار گرفته­اند. تا کنون نمونه­ای مشابه در ایران شناسایی نشده بود. به تازگی کتیبه­ای میخی که به دلیل نقش کردن صلیب بر آن آسیب فراوان دیده در ماکو به دست آمده و نگارندگان بررسی و پژوهش بر آن را انجام داده­اند. سمت راست تخته سنگ ا...

سنگ مزارها را می توان یکی از آخرین نشانه های هستی و وجودی آدمی در این جهان دانست که هر یک گویای تاریخ زندگی، ایام شادکامی، روزگار ناخوشی و حرفه و پیشه متوفی به همراه آیات و اشعاری پورسوز و گداز از سوی بازماندگان برای عزیز از دست رفته می باشد. پژوهش پیش رو به مطالعه و بررسی نقوش به کار رفته در آرامستان های قدیمی دارالسلام شیراز، کوی گاله لار، بستک و بهشت زهرا قدیم بندرعباس می پردازد. علت انتخاب ...

سنگ نبشته ها یکی از مهم ترین آثارمکتوب تاریخی هستند که اطلاعات فراوانی ازگذشتگان برای ما به ارمغان می آورند و بازخوانی و رمزگشایی آن ها کمک بسیاری به شناخت پیشینه تاریخی و تمدنی کشور می نماید. یکی از این سنگ نبشته ها که در «تاق بزرگِ تاق بستان» حجاری شده و سپس نابود گردیده موضوع این مقاله است. هدف: هدف این پژوهش، ارائه متن و سندی تاریخی است که در تاق بزرگ تاق بستان بوده و اکنون فقط ردی از آن باق...

از دیرباز ذهن جویای بشر، ستارگان آسمان را به خدمت بخت و اقبال خود می گرفت و حتی آنها را با چهره های زمینی می دید. از زمین برآمدگان، سنگ ها و فلزات را نیز نظاره می کرد. مهره ها، سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی با رنگ های خاص و اثرات جادویی چون کام­یابی، ناکامی، طلسم، دفع نیروی شر، دفع چشم زخم و ازدیاد ثروت، ذهن بشر را به­خود معطوف کرده بود. از این رو، مقاله حاضر بر آن است تا به منظور یافتن ردی از مهر...

هدف: این مقاله به مطالعة میزان دستبرد در یک دست نبشته، زمان دستبرد در آن و اینکه این دستبرد و بر ساختگی از سوی چه کسی یا چه کسانی انجام گرفته است، می پردازد. روش: روش پژوهش حاضر اسنادی، بررسی تاریخی و از نوع کتابخانه ای است. یافته ها: با توجه به نمونه هایی که در این پژوهش از آنها یاد می شود، اندازة دستبرد در دست نبشته ها را می توان در سه رده کلی بدین ترتیب گروه بندی کرد: 1. دست نبشته های برسا...

پارت ها (اشکانیان) در سال 247 قبل از میلاد در ایران به قدرت رسیدند و پس از سلطه بر بخش وسیعی از خاورمیانه حکومتشان در سال 224 میلادی به پایان رسید. در مقایسه با تاریخ هخامنشیان و ساسانیان، تاریخ اشکانیان مورد کم توجهی محققین ایرانی قرار گرفته است. متاسفانه این امر نه تنها سبب فقر در منابع اشکانیان گردیده. بلکه باعث عدم شناسایی حدود پنج قرن از تاریخ و تمدن ایران باستان نیز شده است. عمده آثار باق...

دربارة تعیین زمان زردشت و دین هخامنشیان توافق هایی نسبی به دست آمد، اما آن چه هم چنان مورد بحث است دین ایرانیان پیش از زردشت است. عمده ترین مسئله در بررسی تاریخ دین زردشتی، ناپیوستگی میان سه پیکرة اساسی منابع است که عبارت اند از: اوستا، سنگ نبشته های هخامنشی، و ادبیات زردشتی که هیچ یک انعکاس دهندة دین عامة مردم نیست و گه گاه پاره ای از عقاید مردم در آن ها بازتاب یافته است. اما به هر حال منطقی ت...

چکیده: در شمال روستای چاشت خور از توابع ارسنجان فارس، در انتهای جنوب کوه رحمت (مهر) اثر صخره ای به صورت سه صفه رو باز حجاری و تراشیده شده است که اهالی بدان قدمگاه می گویند. با توجه به شواهد باقی مانده در این اثر صخرهای از ابزارهای سنگ تراشی همانند ابزارهای سنگ تراشی در پاسارگاد و تخت جمشید استفاده شده است. می توان نتیجه گرفت که این اثر صخره ای متعلق به دوره هخامنشی است ولی در کاربری و کاربرد ...