هدف نهایی از پژوهش حاضر آن است که به منظور تبیین نحوۀ مواجهۀ فرهنگ موسیقایی ایران و غرب از نظر اخذ تفکر ارکسترال، با ترسیم مُدل هایی مبتنی بر صورت های بالقوۀ ارکستر در ایران و مصداق یابی تعیّنی آنها، امکان تحقق الیناسیون در هر یک از مواجهات آزموده شود. لذا فرضیۀ این پژوهش، بدین نظریه منتج شده است که بر خلاف رهیافت های سنت گرایانه، که تمامی مواجهات با فرهنگ موسیقایی غرب مطرود پنداشته می شود، پاره ...

موسیقی و ادبیات به عنوان دو فصل جدا نشدنی از دیرباز مورد توجه خاص قرار گرفته اند تا جایی که نمی توان مرزی واقعی بینشان قرار داد و این در حالی ا ست که این دو مقوله با توجه به بسترهای گوناگون دارای استقلال و شخصیت های خاص خود نیز هستند. ارج نهادن و حرمت گذاردن به موسیقی، همانا حرمت گذاشتن به زبان فارسی است و نگرش بزرگان ادب پارسی به این مهم، ارزشمند و شایسته ی بررسی می باشد. اشارات صریح نظامی به ...

سنت بداهه پردازی آزاد یکی از جذاب ترین موضوعات برای دنبال کنندگان اصول اجرای موسیقی قدیم به ویژه موسیقی دوره باروک است. اعمال این نوع از بداهه پردازی در مورد قطعاتی مربوط به دوره خاص نیازمند دانش و نگرشی است تا نوازنده را قادر سازد، بدون خارج شدن از اصول و سلیقه همان دوره به بداهه پردازی بر اساس ساختار موسیقی اقدام کند. برای درک اصول، مفاهیم و حس موسیقیایی دوره ای که مربوط به سال ها قبل است، مو...

ردیف را می توان ابزار ایجاد موسیقی و تکمیل یا تأکید معنا دانست و آن را در دو حوزه معنایی و موسیقایی بررسی کرد. در حوزه نخست، از آنجا که معنای ردیف پیوندی پنهانی با روحیه شاعر دارد، می تواند نشان دهنده روحیات و دغدغه های درونی او باشد. از سوی دیگر ردیف عنصر مکرر شعری است و معنای آن در رعایت سنتهای ادبی و محتوایی غزل نقش مهمی دارد. هنگامی که کلمه یا کلماتی در جایگاه ردیف قرار می گیرند، نقش موسیقا...

مقایسه‌ی موسیقی با زبان از دیر باز امری معمول بوده ‌است. در دوران رنسانس و با رشد انسان‌گرایی، موسیقی نه ‌تنها به صورت دانشی ریاضی بلکه به عنوان علمی در ارتباط با کلام و انتقال مفاهیم و معانی نیز مورد توجه قرار گرفت. این مهم عاملی شد تا در گذر زمان، پیوند عمیقی بین موسیقی و فنِ سخنوری (رتوریک) ایجاد شود. در این میان آهنگسازان آلمانی، جهت استفاده از قدرت اقناعیِ نهفته در فن رتوریک؛ اصول ساختاری، ف...

بلا بارتوک به عنوان آهنگسازی بزرگ که از موسیقی محلی اقوام مختلف در کار خود بهره برده است شهرت دارد. سبک و زبان شخصی وی در آهنگسازی همه برآمده از تحقیقات موسیقی قوم شناسانه او و غور عمیق او در موسیقی بومی اقوام است. در این تحقیق بس از بررسی تاریخ و جامعه مجارستان درابتدای قرن بیستم،به سنت های موسیقی موجود و سبس کشف بارتوک از موسیقی محلی اقوام که تاکنون ناشناخته بود اشاره میشود.در ادامه روند رو ب...

مطالعه­ و تحلیلِ موسیقی باغشی‌های ترکمن‌صحرا و رابطه­ی آن‌ها با این موسیقی در تقابل وضعیت گذشته و حال، علاوه بر آن‌که آشکارکننده‌ی تغییرات در این سنت موسیقایی است، صورتی خاص از تغییرات موسیقایی را بر ما عیان می‌کند. همچون دیگر جمهوری‌های آسیای مرکزی، سنت باغشی‌گری در ترکمنستان تحت‌فشار سیاست‌های توسعه‌ی فرهنگی که توسط مراجع فراموسیقایی اعمال‌شده‌اند، تغییراتی اساسی کرده است. آنچه در وضعیت کنونی ...

چهاربیتی گونه ای از شعر کهن ایرانی و به باور نگارنده ادامۀ همان سه بیتی ها یا سه خشتی های قدیم ایرانی است با وزنی تقریباً هجایی که به مرور وزن عروضی یافته است. ساختار این گونه شعر بنابر شواهد بسیاری که در دست است، بر مبنای نوعی تکرار استوار است. محتوای چهاربیتی ها هم بیشتر ساده و بدوی است و از سویی با موسیقی پیوندی ناگسستنی دارد که به همین دلایل می توان آن را فرزند شعر کهن و بازماندۀ شعر هجایی د...

غنا آوازی است برخاسته از گلوی آدمی و موسیقی آواهایی است که با نواختن، دمیدن و کوبیدن در ادوات موسیقی ایجاد می شود. حکما عقیده دارند که موسیقی همان غناست که از الحان متعدد مرکب شده است. فقهای شیعه درباره غنا سه دیدگاه دارند: 1- حرمت 2- اباحه 3- تفصیل. فقهای اهل سنت مثل فقیهان ما همین سه دیدگاه را دارند، منتهی از فقهای اهل سنت آنهایی که غنا را حرام می دانند حرمتش را به خاطر محرمات بیرونی می دانند...