اندیشه ی جست و جو گر آدمی همواره در تلاش بوده که از پس همه ی اشیا و جانداران مفهومی فراتر قراردهد. نماد ها دنیایی پر رمز و راز و پنجره هایی به افقی گسترده از بر داشت ها و تجربیات مختلف انسان هستند. « سمبل» از مهمترین مباحثی است که در کلام ادبی به کار گرفته می شود. بهره مندی از «سمبل» در کلام، گونه ای از کلام ادبی را به وجود می آورد که زیبایی و جذابیت آن نظر مخاطبان را بیشتر از دیگر گونه ها به ...

سهراب سپهری، شاعر نوپرداز و صاحب سبک معاصر، همواره از بیانی نمادین در عین حال، نامتعارف برای تبیین احوال، اشراق و شهود عارفانه‌ی خویش، بهره برده که در نوع خود، منحصر به فرد است. کلیت شعر او ترسیمِ سمبولیک و شاعرانه‌ای از عرفانی ساده و همه‌فهم بوده که از عناصر، پدیده‌ها و واژگان،به شکل متفاوت سود می‌جوید تا ناخودآگاهانه، نگاهِ خواننده را متوجه چشم‌اندازهایی تازه کند. سپهری به دلیل داشتن احوال، ذهن...

بحث سمبولیسم در هنر‘ یکی از مهمترین مباحثی است که اندیشه صاحبنظران را همیشه به خود معطوف ومشغول ساخته است .همان گونه که از عنوان بحث بر می آید‘ نخست مقوله هنر و سمبولیسم هر کدام باید به تنهایی مورد شناسایی واقع شوند ودر مرتبه بعد‘ رابطه آن دو با یکدیگر موردمداقه و بررسی قرار گیرد. روش شناخت وکشف حقایق در حوزه مسایل نظری ‘مبتنی بر منطق وعقل است و دوستدار دانش (فیلسوف) ‘ با چون و چرا ونفی و اثب...

سمبولیسم در عرفان، تصویری گزیده از عالم محدود محسوسات برای تبیین و ابلاغ پیام  های بی­شمار معنوی است و عارف شاعر، مولانا جلال الدّین محمّد بلخی، با هنرمندی تمام و زبانی ادیبانه، عموم مردم را بر سر سفره­ی لایتناهی عشق می­نشاند. وی در غزلیّات شمس، از هر واژه و نظیری برای این منظور بهره می­برد وگاهی تنگی میدان واژه و همچنین تنوّع احوالشان سبب می شود تا برخی از واژه­ها را در مفاهیم گوناگونی به­کار برد....

عارفان به عنوان یکی از شاخص ترین طبقات فکری و فرهنگی در تبیین موضوعات عرفان و تصوف و در بیان تجارب درونی – ذوقی خود از شیوه بیان رمزی – در سطحی بسیار گسترده – بهره جسته اند . در این میان سلطان العاشقین ابن الفارض مصری در دیوان پرآوازه خود – که یکی از تأثیر گذارترین آثار عرفانی در شرق و غرب عالم است – این شیوه فاخر را به گونه ای ممتاز و عمیق به کا رگرفته است . هدف نویسنده در این مقاله آن است که ...

پژوهش حاضر با هدف مقایسة تطبیقی میزان نمود ویژگی‌های اصلی سمبولیسم اجتماعی در سروده‌های دهة سیِ دو شاعر بنام این جریان، نیما یوشیج و مهدی اخوان‌ثالث صورت‌گرفته‌است. روش پژوهش، توصیفی‌ـ ‌تحلیلی است و داده‌ها با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا، به روش کتابخانه‌ای و سندکاوی بررسی ‌شده‌است. نتیجه نشان ‌می‌دهد که رویکرد نیما به سمبولیسم، تحت تأثیر سمبولیسم اروپایی و با هدف تعالی کیفیت و ارتقای جنبة هنری...

سمبولیسم در عرفان، تصویری گزیده از عالم محدود محسوسات برای تبیین و ابلاغ پیام ‌های بی­شمار معنوی است و عارف شاعر، مولانا جلال الدّین محمّد بلخی، با هنرمندی تمام و زبانی ادیبانه، عموم مردم را بر سر سفره­ی لایتناهی عشق می­نشاند. وی در غزلیّات شمس، از هر واژه و نظیری برای این منظور بهره می­برد وگاهی تنگی میدان واژه و همچنین تنوّع احوالشان سبب می‌شود تا برخی از واژه­ها را در مفاهیم گوناگونی به­کار برد....

گاه دیده می شود که شطحیات عارفان مسلمان با مکاتب برآمده از سمبولیسم ادبی یکسان انگاشته می شود. این جستار تلاش می کند در آغاز، این یکسان انگاری را بررسی و رخنه های موجود در آن را آشکار کند. سپس، از طریق تحلیل معنای سمبولیسم و شطح، بیان عناصر بنیادین هر کدام، و مشخص ساختن رابطه آن دو با یکدیگر به وجوه تمایز و تشابه آنها دست یابد، چه دستیابی به آن وجوه است که از آمیختگی شطح صوفیانه با سمبولیسم ادب...

عارفان به عنوان یکی از شاخص ترین طبقات فکری و فرهنگی در تبیین موضوعات عرفان و تصوف و در بیان تجارب درونی – ذوقی خود از شیوه بیان رمزی – در سطحی بسیار گسترده – بهره جسته اند . در این میان سلطان العاشقین ابن الفارض مصری در دیوان پرآوازه خود – که یکی از تأثیر گذارترین آثار عرفانی در شرق و غرب عالم است – این شیوه فاخر را به گونه ای ممتاز و عمیق به کا رگرفته است . هدف نویسنده در این مقاله آن است که ...

ابوالقاسم شابی یکی از شاعران برجسته معاصر است که از وی به عنوان شاعری رومانتیسم یاد شده است و عموم ناقدان بر گرایش وی به مکتب رومانتیسم تأکید کرده اند؛ حال آنکه در اشعار وی رّدپایی از مکتب سمبولیسم نیز یافت می شود. اکنون این سؤال مطرح می شود که آیا شابی صرفاً شاعری است با گرایش های رومانتیسمی یا اینکه می توان او را پیرو مکتب سمبولیسم نیز دانست؟ در این پژوهش شعر شابی از منظر رمزگرایی بررسی و به اب...