پس از شکل­گیری حاکمیت سعودی در شبه­جزیرة عربستان که پس از هم­پیمانی محمد­بن­سعود حاکم شهر الدرعیه در قلب منطقة نجد عربستان سعودی و محمدبنعبدالوهاب رخ نمود، تاریخ­نویسی سعودی نیز آغاز به­ کار کرد. این تاریخ­نویسی در طول تاریخ خود از الگوهای متعددی پیروی کرده است. در وهلة نخست و با توجه به تفاوت های فرهنگی ـ مکانی می توان از دو الگوی تاریخ­نویسی نجدی و بغدادی پیرامون برآمدن آل ­سعود سخن گفت، که د...

موضوع زیارت از آغاز اسلام، مورد توجه مسلمانان بوده است. پیامبرخدا9  با توصیة زبانی و عملی به مسلمانان دربارة زیارت، مشروعیت و بایسته بودن آن را از دیدگاه اسلام آشکار ساخت. وجود دلایل فراوان عقلی و نقلی در منابع معتبر شیعه و سنی، به خصوص آثار امام محمد غزالی دربارة حیات برزخی، امکان ارتباط دو سویة زنده‌ها و مردگان با یکدیگر، به‌ویژه هنگام زیارت و تأثیر پذیری مزور از دعاها و احسان‌های...

وهابیت به‌عنوان یک ستون مهم هویتی و دینی در حفظ مشروعیت سیاسی حکومت سعودی عمل کرده است. از اواخر دهه‌های 1980 و 1990 اپوزیسیون یا جریان اسلام‌گرای معارض و منتقد در واکنش به یک‌سری نارضایتی‌ها و عوامل داخلی و خارجی شکل گرفت و سبب تردید در بنیان‌های مذهبی مشروعیت سیاسی حکومت سعودی شد. با وقوع بهار عربی و پس از تدوین و اجرای اولیه سند 2030، از یکسو، شکاف اسلام‌گرایان منتقد با حکومت سعودی تشدید شد ...

منظور از «جریان‏شناسی تاریخی فقه سلفی»، شناسایی مجموعه‏ی مبانی، مناهج و دیدگاه‏های فقهی سلفیان از هنگام پیدایش تاکنون و نیز، عوامل پیدایش و احیاناً تطوّر و تحوّل آن‏ها است.این شناسایی که از طریق واکاوی جداگانه‏ی زندگی، شخصیت، عقاید و دیدگاه‏های فقهی پیشوایان برجسته و تأثیرگذار سلفی در وهله‏ی نخست و سپس تطبیق، مقایسه و مقارنه‏ی آن‏ها با یکدیگر انجام می‏شود، به روشنی نشان می‏دهد که سلفیه یک «جریان»،...

وهابیت نام فرقه ای است با رهبری محمد بن عبدالوهاب که پس از اتحاد با محمدبن سعود رهبر قبیله آل سعود در منطقه درعیه در سال 1744میلادی، توانستند با کمک یکدیگر اولین دولت سعودی را تشکیل دهند. پس از این توافق، وهابیت در طول سه قرن گذشته همواره به ­عنوان ستون اصلی مشروعیت و بقای آل سعود در طی سه دولت این خاندان (دولت اول:  1744- 1819، دولت دوم: 1819 – 1891 و دولت سوم: 1932 – 2016 )  مطرح بوده و آل سع...

در این باریکه سخن پس از اشارتی بس کوتاه به آن‌چه بر سر مکان‌های مقدس مکة مکرمه و مدینة منوره به دست قوم وهابی رفته است، از محتوای کتاب «الاماکن المأثورة المتواترة فی مکة المکرمة: عرض و تحلیل» نوشتة دکتر عبدالوهاب ابراهیم ابو سلیمان سخن می‌رود و سپس به معرفی رهیافت مؤلف محترم کتاب در این اثر گرانسنگ پرداخته می‌شود و در فرجام مقال از ترجمة این کتاب اندکی یاد می‌شود.

سه قرائت از اسلام به عنوان سه مدل­ حکومتی رقیب در منطقه غرب آسیا سعی دارند تا خود را به عنوان الگوی برتر معرفی کنند. پژوهش حاضر با هدف پاسخ­گویی به این پرسش کلیدی به رشته تحریر درآمده است که «رویکرد دیپلماسی عمومی بریتانیا، با کدام خوانش­­ از اسلام در منطقه غرب آسیا انطباق بیشتری دارد و لندن توسعه کدام قرائت از اسلام را ترجیح می­دهد؟». نتایج این پژوهش گویای آنست که بیشترین ناهمخوانی و ع...

مردم سالاری واژه ای است که در فارسی در برابر "دموکراسی" نهاده اند و خاستگاه اصلی آن غرب است که متناسب با شرایط جوامع غربی آن روز به وجود آمد و مهمترین مبانی فکری آن، لیبرالیسم، عقل گرایی و سکولاریزم بود. نظام مردم سالاری مولفه های مخصوص به خود را داشت که برابری سیاسی، رأی اکثریت و اصل نمایندگی را می توان مهمترین آنها دانست. ما برای بررسی رابطه نظام مردم سالاری با مذاهب موجود در افغانستان ناگزیر...

سه مولفه‌ اقتصاد نفت‌پایه،بافت قبیله‌ای جامعه،دین یا همان مذهب وهابی در نیم قرن گذشته همواره قوام بخش مشروعیت دولت فعلی عربستان بوده است که با حمایت‌های بین‌المللی و منطقه‌ای و عدم حضور نیروهای تحول‌خواه تحکیم می‌شود.دگرگونی در هرکدام از این مولفه‌ها می‌تواند به صورت دیالکتیکی موجب تغییراتی در دولت و جامعه عربستان شود.سوال ما در این مقاله این است که آیا ساختار جامعه‌گانی و اقتصادی عربستان مستعد...