قلمرو ایران، همواره قلمرو فرهنگی بوده است و تمدن و زبان، مرزهای آن را مشخص کرده است. مسأله بنیادین این مقاله آن است که سفرنامه نویسان بزرگی چون شاردن و تاورنیه از چه دیدگاه هایی به آداب و رسوم و فرهنگ مردم ایران و دربارش در عهد صفویه نگریسته اند و چه تفاوت ها و شباهت هایی در نحوه نگاه آن ها وجود داشته است؟      نوشته حاضر علاوه بر پاسخ به پرسش های مذکور در پی آن است از لابلای سطور آثار آنان به ...

چکیده:ملا محمد فضولی بغدادی، (890-963 ه.ق) شاعری است که به سه زبان فارسی، عربی و ترکی آثاری به نظم و نثر دارد. یکی از آثار او به نثر فارسی، «سفرنامة روح» است که به «حسن و عشق» و «صحت و مرض» نیز مشهور است. این اثر داستان ورود روح به بدن، ازدواج او با مزاج و سیر و سفر او در سرزمین بدن است. بیدل دهلوی شاعر بزرگ سبک هندی، (1054-1133ه.ق) نیز در مثنوی خود به نام «طلسم حیرت» بعد از مقدماتی در تحمید و ...

همانطور که بسیاری از نویسندگان دورة پسا استعمار به بازخوانی آثار استعماری پرداختند، در این مقاله سفرنامة در میان مؤمنان اثر وی. س. نایپول (v. s. naipaul) به‏عنوان متنی استعماری بازخوانی شده و از دیدگاه شرق شناسی بررسی می‏شود. در واقع این بررسی پاسخی است به‏ تصویرسازی از شرق، اسلام و به‏ ویژه خاورمیانة اسلامی. در ادامه نویسندگان به ‏دنبال علائمی‏اند که شرق را شرقی کلیشه‏ای و یکنواخت جلوه‏گر می‏س...

همانطور که بسیاری از نویسندگان دورة پسا استعمار به بازخوانی آثار استعماری پرداختند، در این مقاله سفرنامة در میان مؤمنان اثر وی. س. نایپول (V. S. Naipaul) به‏عنوان متنی استعماری بازخوانی شده و از دیدگاه شرق‌شناسی بررسی می‏شود. در واقع این بررسی پاسخی است به‏ تصویرسازی از شرق، اسلام و به‏ ویژه خاورمیانة اسلامی. در ادامه نویسندگان به ‏دنبال علائمی‏اند که شرق را شرقی کلیشه‏ای و یکنواخت جلوه‏گر می‏س...

مطالب زیر گفت‌و‌گویی است از سوی ویژه‌نامة هنر و کتاب الف (شماره ۸۱) با مورخ نامی، حضرت حجت الاسلام و المسلمین آقای رسول جعفریان که طی بیست سال گذشته، ده‌ها سفرنامة حج را تحقیق و منتشر کرده و اکنون تصمیم گرفته است با گردآوری هر آنچه خود و دیگران از دورة قاجاری چاپ کرده‌اند را در مجموعه‌ای فراهم آورد که تا کنون پنجاه سفرنامه را در مجموعه‌ای هشت جلدی به چاپ رسانده و در اختیار...

در آغاز سدة هفدهم و با توجه به اهمیت ایران در دورة صفوی، نخست گلستان و سپس بوستان سعدی به زبان آلمانی ترجمه شد. این ترجمه ها در عصری انجام پذیرفت که اروپاپس از پایان جنگ های سی ساله، دستخوش شرایط سخت و دشوار بود. بازتاب این شرایط را می توان در آثار ادبی دورة باروک و شعر و نمایش های آن بازشناخت. آندره اس گریفیوس - شاعر آلمانی بزرگ این دوره- شعرهایی دارد که به نطر می رسد برخی از آنها را با الهام ...

پیشینة این سفرنامه به سال 1246ـ 1245ق. بازمی­گردد. به نوشتة عباسقلی کمررودی، صاحب سفرنامه که از اهالی کمر رود نور مازندران بوده، حرکت از حضرت عبدالعظیم حسنی(ع)  (شهر ری) آغاز شده،  به سوی اصفهان و شیراز و بندر بوشهر ادامه می یابد و در روز 15 جمادی الآخر 1245 قمری،  با کشتی به سوی بندر عباس، و از آنجا به سوی بندر مُخا در یمن و از بندر مُخا به مقصد جدّه  می روند و پس از 14 روز دریانوردی، به جهت وجود...

در تاریخ هر سرزمینی نقاط عطفی وجود دارد که باعث پی ریزی آیندۀ آن سرزمین می شود. بدون شک، در ایران باستان، مذهب با همراهی حکومت و با تأثیرپذیری از شرایط اقلیمی و آداب و رسوم رایج موجب شد نوعی از حکومت به وجودآید که تفاوتی ماهوی با حکومت دیگر سرزمین ها داشته باشد. این حکومت که استبدادی بود، باعث شد ایرانی آرمانی شکل بگیرد؛ به طوری که نویسندگان دیگر ممالک بر آن شدند که به تشریح ویژگی های آن در آثا...