از جمله تغییرات اجتماعی و جمعیتی گسترده ای که ایران در سال های گذشته تجربه نموده است، تغییر در فراوانی زنان سرپرست خانوار بوده و همین مسئله، این زنان و خانوارهای آنان را در کانون توجهات خاصی قرار داده است. براساس نتایج سرشماری های عمومی نفوس و مسکن، سهم خانوارهای زن سرپرست از ۶٫۵ درصد در سال ۱۳۴۵، به ۱۲٫۱ درصد در سال ۱۳۹۰ افزایش یافته است. در کنار رشد کمی این پدیده، تغییرات کیفی در ویژگی های اج...

جمعیت جوان هر کشور، بزرگ ترین سرمایه ی ملی و منبع تحولات عظیم اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی آن کشور است. از این رو مطالعه ی دقیق روند شاخص های جمعیتی این گروه و مقایسه ی آن با روند شاخص های جمعیتی کل کشور، منبع اطلاعات گران بهایی است که برنامه ریزان و سیاست گذاران را در تدوین برنامه ها و سیاست های کارآمد، راهنمایی می نماید. در این مقاله علاوه بر بررسی روند ویژگی های جمعیتی، مهاجرت و آموزش جوانان، ش...

مهاجرت در کتاب لغت نامه ی جمعیت شناسی سازمان ملل متحد، این گونه تعریف شده است: »شکلی از تحرک جغرافیایی یا مکانی جمعیت است که بین دو واحد جغرافیایی صورت می گیرد« (امانی و دیگران، ۱۳۵۴). این تحرک جغرافیایی، تغییر اقامتگاه از مبدأ یا محل حرکت به مقصد یا محل ورود است. این گونه مهاجرت ها را مهاجرت دائم گویند و باید آن را از اشکال دیگر حرکات جمعیت که متضمن تغییر دائمی محل اقامت نیست، تفکیک کرد. بر اس...

به دلیل اهمیت بالای درستی سرشماری، بعد از سرشماری خطای پوشش براورد می شود اما چون کم شماری و بیش شماری تواماً رخ می دهند براورد خطای پوشش خالص اهمیت دارد اما معمولاً چون در کشورها کم شماری بیش از بیش شماری رخ می دهد، کم شماری خالص نتیجه می شود. به دلیل اهمیت موضوع، انواع روش های سرشماری و براورد کم شماری مطرح می شوند. تحلیل مناسبی بر فعالیت های ایران در براورد کم شماری مطرح شده و پیش نهادی به منظ...

ممهاجرت و چگونگی توزیع مجدد جمعیت در داخل کشور یکی از اساسی‌ترین عواملی است که سیاستگذاران‌‌ اقتصادی- اجتماعی برای کنترل جمعیت و جهت دادن به جابجایی‌های جمعیتی و نیز هدایت جمعیت به‌سوی قطب‌های اقتصادی به آن توجه دارند و شناخت علمی پدیده مهاجرت به‌عنوان پایه و اساس مدیریت و سیاستگذاری در کشور است. برای شناخت وسعت و جهت حرکت جمعیت و نیز ویژگی‌های جمعیت‌شناختی مهاجران ‌داخلی مهم‌ترین منبع آماری، ب...

سرشماری‌های عمومی نفوس و مسکن در فواصل زمانی معین و با هزینه‌هایی کلان انجام می‌شود؛ بنا بر این لازم است کل افراد کشور را پوشش داده و در عین حال از دقت و اعتبار بالایی برخوردار باشد. به دلیل اهمیت بسیار زیاد آمارهای سرشماری، ارزیابی آنها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است هر گونه خطا در نتایج سرشماری‌ها می‌تواند صدمات جبران‌ناپذیری را در مطالعات و برنامه‌ریزی‌های بعدی وارد نماید. به همین دلیل صاحب‌ن...

شمارش جمعیت که اصطلاحاً سرشماری نفوس خوانده می شود از دیر باز مورد توجه کشورهای جهان بوده است و همواره دولت ها کوشیده اند از این طریق، تعداد جمعیت کشور و برخی از ویژگی های عمده ی مربوط به آن را جمع آوری کنند. مرکز آمار ایران به عنوان مهم ترین رکن نظام آماری کشور وظیفه ی انجام سرشماری های عمومی نفوس و مسکن را بر عهده دارد. بر اساس توصیه ی بخش آمار سازمان ملل متحد، قبل از اجرای سرشماری اصلی، سرشما...