خشک سالی به عنوان بلای طبیعی و پدیده ای اجتناب‏ناپذیر، از دیرباز در پهنه وسیع کشورهای مختلف به خصوص کشورهای مستقر در مناطق گرم و خشک به کرات وقوع یافته و می یابد. مطالعات و بررسی های انجام شده نشانگر آن است که کشور ایران با توجه به وضعیت جغرافیایی و اقلیمی خود، در وضعیت مناسبی از لحاظ تأمین آب قرار ندارد. به نحوی که در سال 2025 ایران جهت حفظ وضع موجود، باید بتواند 112 درصد به منابع آب قابل استح...

اَژدَها در داستان­های اسطوره­ای ایران، نماد گجستگی بویژه نماد خشک­سالی است. پژوهش­گران، نبرد پهلوان و اَژدَها را نماد نبرد ترسالی با خشک­سالی می­دانند. در این جستار انگاره­ای دیگر دربارۀ سرشت برخی اَژدَهایان در داستان­های اساطیری به پیش کشیده­می­شود. چکیدۀ سخن این است که اگرچه اَژدَها در اساطیر، نماد خشکی است؛ در برخی داستان­هایِ اَژدَهااوژنی، گزاره­هایی است که نشان­می­دهد اَژدَها نماد خشکیِ سرمایی است نه خش...

زمینه و هدف: خشک ­سالی یک بلای طبیعی و قابل تکرار بوده که کلیه اقلیم ها را تحت تأثیر قرار می دهد. شرایط اقلیمی خشک و بارندگی ناچیز دشت سیستان سبب گردیده تا عمده منابع آبی آن به صورت جریان سطحی از خارج از مرزهای جغرافیایی کشور تأمین شود. در این پژوهش ارتباط خشک سالی هواشناسی و هیدرولوژی در دشت سیستان بررسی گردید. روش بررسی: ابتدا خشک سالی هواشناسی و هیدرولوژی ب...

«خشک سالی» هنگامی اتفاق می افتد که کمبودی در مقدار بارندگی، رواناب و رطوبت خاک و افزایشی در میزان دمای هوا و یا کاهشی در سطح ایستایی در منطقه، نسبت به شرایط میانگین دیده شود. خشک سالی پدیده ای است که هر از چند سال می توان آن را با شدت های متفاوت در یک منطقه انتظار داشت. بنابراین با «خشکی» که از ویژگی های دایمی آب و هوایی هر منطقه است فرق می کند. در این پژوهش، با استفاده از روش هربست و همکاران، ...

یکی از مراحل اساسی بررسی و مدیریت خشک سالی، شناخت و تحلیل بسامدی ویژگی های آن از جمله شدت و مدت خشک سالی است. با توجه به هم بستگی بالای این دو عامل باید از ابزاری استفاده شود که میزان ارتباط و تأثیراتی را که در تحلیل خشک سالی دارند، نمایان سازد. توابع مفصل ساختار وابستگی بین متغیرها را به صورت یک مدل نشان می دهند و علاوه بر این ها می توان ضرایب هم بستگی بین متغیرها را هم به دست آورد. در این مقا...

آگاهی از وضعیت خشک سالی ابزاری مناسب جهت برنامه­ریزی در بخش کشاورزی، منابع آب و سایر موارد حادث شده از خشک سالی را فراهم می­آورد. هدف از انجام این تحقیق پایش خشک سالی در ایستگاه سینوپتیک قزوین بر اساس شاخص بارش استاندارد (spi)[1] و پیش بینی کوتاه مدت آن با زنجیره مارکف[2] می­باشد. در این تحقیق احتمال بروز حالت های مختلف خشک سالی کوتاه مدت، بر اساس آمار ماهانه بارندگی ایستگاه سینوپتیک قزوین در ط...

افزایش جمعیت شهرهای ایران طی چند دهه ی اخیر صرفاً ناشی از رشد طبیعی جمعیت و زاد و ولد نبوده است بلکه در اثر مهاجرت شدید روستاییان به وجود آمده است. کاهش نزولات جوی و به عبارتی خشک سالی یکی از عوامل اصلی و تشدید کننده ی مهاجرت روستاییان است. مسئله مهاجرت بی رویه روستا- شهری از اساسی ترین مسائلی است که کشورهای جهان سوم با آن روبرو هستند. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین خشک سالی و مهاجرت انجام گر...

اساس پایش خشک سالی در هر کشور وجود داده های مطمئن و به هنگام است. داده های هواشناسی موجود در ایران اغلب با تاخیر انتشار می یابند که این مسئله امکان پایش بهنگام خشک سالی در کشور را با مشکل روبه رو می کند. ازاین رو در این پژوهش امکان استفاده از داده های شبکه بندی شده بارش ncep/ncar به منظور استفاده در پایش خشک سالی ایران مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور داده های بارش ماهانه 52 یاخته (grid) ...

با وقوع خشک سالی های اخیر در شهرستان گنبدکاووس، توجه به اقدامات پیش گیرانه یی که بتواند آثار خشک سالی را کاهش دهد (مدیریت ریسک خشک سالی)، اهمیت فراوانی دارد. مطالعه ی حاضر به دنبال دست یابی به شیوه هایی از مدیریت ریسک خشک سالی است که ضمن کاهش خسار ت های ناشی از خشک سالی ها در کوتاه مدت و حتا بلندمدت، غافل گیری کشاورزان را به کم ـرین اندازه ی ممکن برساند. پس از شناسایی و گروه بندی راه کارهای مدی...

خشک سالی از پیچیده ترین پدیده های طبیعی است که در هر اقلیمی می تواند به وقوع بپیوندد. در مناطق خشک و نیمه خشک خشک سالی هیدرولوژیک در قالب کمبود جریان رودخانه ای باعث خطرات جدی زیست محیطی، افت کیفیت زندگی و تأثیر بر اقتصاد می شود. آگاهی از ویژگی های این پدیده برای مدیریت منابع آب ضروری است. در پژوهش حاضر با ترسیم نمودار تغییرات دبی ماهانه در مقابل زمان در 14 ایستگاه آب سنجی حوزه آبخیز گرگانرود د...