برخی مطالعات انجام شده دربارة محمول های مرکب بیانگر آن است که افعال سبک از نظر معنایی، رنگ باخته اند و فاقد توان معنایی کافی برای عهده دار شدن نقش محمول مستقل هستند (jespersen, 1965; cattell, 1984; grimshaw & mester, 1988 ). در این نوشته، ضمن پذیرش ناقص بودن محتوای معنایی افعال سبک، به این موضوع می پردازیم که چنین ادعایی موجب نادیده گرفتن رابطة معنایی فعل سبک و فعل اصلی متناظر با آن شده است...

چکیده فعل در زبان فارسی در برگیرنده انجام دهنده عمل، نحوه و زمان عمل می باشد، بنابراین، نقش مهمی را در گفتار ایفا می کند. در این پژوهش، رشد ساخت واژگان فعل که شامل: افعال ساده، مرکب، معین، وجهی، رابط، پیشوندی، عناصر صرفی و صورت های زمانی فعل می باشد در گفتار کودکان طبیعی از سنین 18 ماهگی تا 5 سالگی مورد بررسی قرار گرفته شده است. این پژوهش شامل کودکان طولی و مقطعی می باشد که روی دو کودک به صورت...

بررسی تاریخی زبان اطلاعات مفیدی را در اختیار ما قرار می دهد؛ به ویژه در آثار منثور که ملاک و موضوع مناسبی برای تحلیل ساختمان زبان هر دوره ای به حساب می آیند. در این میان فعل که از کهن ترین صورت های زبانی است و از آنجائیکه جزء محافظه کار زبان نسبت به تحول است، حائز اهمیّت است. تفسیرسورآبادی، نوشت? ابوبکر عتیق بن محمد هروی سورآبادی، بالغ بر چهار جلد بوده و در دوره رشد و شکوفایی زبان دری در قرن پ...

«معین­­­­­شدگی» از معمول­ترین موارد دستوری­­شدگی در زبان ها است و به کاربرد افعال واژگانی در نقش فعل معین در برخی ساخت های دستوری اطلاق می­شود. در زبان فارسی نیز اکثر فعل­های کمکی امروز، قبل از فارسی دری عمدتاً فعل واژگانی بودند و کاربرد ثانوی آنها در نقش فعل معین نتیجه معین­شدگی ­است. در این مقاله با بررسی روند تحول ساخت مجهول از فارسی باستان و میانه تا فارسی دری به این مسئله می­پردازیم که آیا ...

فعل سبک فارسی در طول زمان به لحاظ بسامد کاربرد و انواع آن دچار تطور شده است. مطالعه تغییرات بسامدی و انواع فعل سبک رایج در دوره‌های طولانی تاریخ تطور زبان فارسی امری معقول به نظر می‌رسد، اما مطالعه افعال سبک در دوره زمانی نسبتاً کوتاه حدوداً یک قرن برای تحولات نحوی امری جالب توجه می‌باشد که تحقیق حاضر به آن پرداخته است. بررسی در زمانی میزان کاربرد فعل سبک فارسی در دوره‌های مختلف می‌تواند ظهور و ش...

تاکنون فعل و گروه فعلی زبان فارسی با توجه به رویکردهای مختلفی، چون برنامه کمینه­گرا، نظریۀ وابستگی و جز آن مورد بررسی و توصیف قرار گرفته است. تحقیق حاضر تلاش دیگری است در جهت توصیف ساخت­های تحلیلی فعلی در چارچوب دستور واژی­نقشی. در این مقاله، در ابتدا مفاهیم و اصول پایه­ای این دستور به طور اجمالی بیان شده است و سپس با توجه به این مفاهیم و امکانات دستور واژی­نقشی، سعی شده است تا با ارائة قواعد ع...

هدف از نگارش مقالۀ حاضر، بررسی حذف گروه فعلی و حذف متمم فعل­های وجهی و فعل­های اصلی (فعل­هایی که بند را به عنوان متمم می­پذیرند) در زبان فارسی است. بدین منظور، پس از مرور و نقد مطالعات انجام شده در رابطه با این ساخت در زبان فارسی، به بررسی حذف متممِ فعل وجهی و فعل اصلی پرداخته می­شود. از آنجا که در زبان فارسی نمی­توان گروه فعلی را حذف، و زمان جمله را ابقا کرد، باید گفت که در زبان فارسی، برخلاف ز...

چکیده در کاربرد فعل فارسی، نوعی ترکیب گرایی از گذشته شکل گرفته است بطوریکه امروزه بسیاری از افعال ساده نیز، جای خود را به افعال مرکب داده اند. از این رو مقوله ی افعال مرکب در زبان فارسی از اهمیت و جایگاهی ویژه برخورداراست. در این پایان نامه به بررسی توانایی کاربرد افعال مرکب در کودکان سنین پیش از ورود به مدرسه پرداخته ایم تا بتوان از یافته های این تحقیق، بیش از هرچیز، در برنامه ریزی هرچه بهتر ...

چامسکی[1] (1995) به پیروی از لارسن[2] (1988، 1990) تحلیل پوسته ای گروه فعلی[3] را در خصوص چگونگی اشتقاق نحوی ساخت های فعلی چند متممی مطرح کرده است. بر اساس این تحلیل، ترکیب سازه ای گروه فعلی از: (الف) گروه فعلی هسته ای درونی[4] با هسته فعل واژگانی[5] و (ب) گروه فعلی پوسته ای بیرونی[6] با هسته فعل سبک انتزاعی[7] و تعبیری سببی[8] یا عامل گری[9] تشکیل می شود. در این مقاله شیوه اشتقاق نحوی برخی از ...

چکیده یکی از فرایندهای واژه سازی در ساختواژة اشتقاقی، فرایند تغییر نقشی یا تغییر مقوله است که در آن،مقوله­ای بدون تغییر صوری، به مقوله ای دیگر تبدیل می شود که از جمله این تغییر نقش­ها، تغییر مقولاتی چون اسم و صفت به فعل تبدیلی است. در این مقاله، سعی بر آن است که با بررسی انواع مختلف تغییر نقشی، توجیهی ساختواژی از سبک خاص طرزی افشار، شاعر قرن یازدهم، در واژه­سازی به دست داده شود تا روشن گردد ک...