هرچند اطلاعات موثقی دربارۀ مقدار آثار رودکی، مضمون و عنوان‌های آن‌ها موجود نیست و مطالب موجود هم غالباً ضدونقیض است، در اینکه وی شاعری پرکار و پراثر بوده است، شک و شبهه‌ای نیست. در این مقاله آثار رودکی از نظر تعداد ابیات، محتوا، قالب شعری و... بررسی شده است. عوفی آثار رودکی را عبارت از صد دفتر می‌داند. به گفتۀ حمدالله مستوفی، رودکی هفتصدهزار بیت داشته است. کسانی چون نجاتی، جامی، خواندمیر و... نی...

ترانه در لغت به معنای خرد، تر و تازه از ریشهء اوستایی تئورونه، اصطلاحی عام بوده است که بر انواع قالب های شعری ملحون یا همراه موسیقی به ویژه فهلویّات، دو بیتی، رباعی و بیت اطلاق می شده است. با توجه به ریشه باستانی ترانه ها، کهن ترین اشعار فارسی در میان این نوع ادبی یافت شده است. در این جستار، ترانه سرایی در ادبیّات فارسی بررسی می شود، نخست به تعریف ترانه و سیر آن در گذشته و امروز پرداخته می شود. س...

محمّد تقی تهرانی متخلّص به « تشنه » خواهرزاده ی مهدی بیک شقاقی در سال 1210 هجری قمری در مراغه متولّد شد .او از شاعران عهد فتحعلی شاه و ناصرالدّین شاه قاجار بود . از خانواده و بستگان او هیچ اطّلاعی در دست نیست . از تشنه دیوان اشعاری به جا مانده که شامل 1379 بیت مثنوی ، 20 غزل ، 34 قصیده ، 1 ترکیب بند ، 14 قطعه و 22 رباعی است و چنانکه از نتایج طبعش پیداست شاعری توانا بوده است . موضــوع قصاید او بیــشت...

ترانه در لغت به معنای خرد، تر و تازه از ریشهء اوستایی تئورونه، اصطلاحی عام بوده است که بر انواع قالب های شعری ملحون یا همراه موسیقی به ویژه فهلویّات، دو بیتی، رباعی و بیت اطلاق می شده است. با توجه به ریشه باستانی ترانه ها، کهن ترین اشعار فارسی در میان این نوع ادبی یافت شده است. در این جستار، ترانه سرایی در ادبیّات فارسی بررسی می شود، نخست به تعریف ترانه و سیر آن در گذشته و امروز پرداخته می شود. س...

حافظ شیرازی شاعر کمال گریی است که جنبه فعّال بی-نهایت وجود و اندیشه اش، محدودیّت موجود در ساختار کلمات، مفاهیم، مضامین، تصاویر و قالب شعر را برنتافت. از این رو، او برای جاری ساختن محتوای ذهنیِ گسترده و بی-کرانه خود در ساختمان شعر، در پی طرّاحی بستر مناسبی بود که قابلیّت و گنجایش پذیرش این حجم نامحدود را داشته باشد. حافظ با ساختارشکنی در ساختمان شعر و غزل، فضای دیوان اشعارش را نامحدود ساخت و با قطع و...

تفسیر «بحر المحیط» متعلق به «ابوحیان اندلسی غرناطی»، متوفای 745 هجری قمری است. او از ادیبان مشهور قرن هشتم هجری قمری است. این تفسیر به زبان عربی، در بردارنده تمامی قرآن و محور اصلی آن ادبی، لغوی و بلاغی می‏باشد. همچنین از جامع‏ترین تفاسیر مشتمل بر نکات ادبی شگفت و بدیع قرآن است. امتیاز آن در اهمیت دادن به ابعاد ادبی، لغوی، نحوی و بلاغی است و مجموعه ارزشمندی از اشعار ناب و شواهد ادبی و اعرابی و ...

این پژوهش بر اساس ابیات پراکنده باقی مانده از شعرای قرن سوم هجری و دیوان های چاپ شده از قرن چهارم تا دوران معاصر انجام شده است؛ به صورتی که بیت یا ابیات مربوط به شاعران و اطلاعات مختصری از آنها از کتابهای تاریخ ادبیات، تذکره ها و دیوان ها فیش برداری شده است سپس فیش ها طبقه بندی شده؛ بر اساس عناوین این پژوهش تجزیه و تحلیل شده است و ساختار کلی پژوهش نوشته شده است. با توجه به اینکه اکثر شعرای زب...

ملک­الشعرابهار، یکی از شاعران برجستۀ عهد مشروطه به­مناسبت جنگ جهانی اول، شعری به­ نام « انسان و جنگ» سروده­است که در این شعر‏، درپی نظیره­گویی شاهنامه­ برآمده و گویا از دو بیت معروف داستان رستم و اسفندیار تقلیدکرده­است. ازآن­جاکه یکی از محورهای بنیادین مکتب فرمالیسم، توجه به شکل، فرم و صناعات ادبی بوده­است، در این جستار با تکیه بر رویکرد فرمالیسم، دو بیت از سرودۀ بهار با دو بیت از شاهنامۀ فردوس...