قرآن کریم بشارت دهنده و پیام آور آزادی در همه سطوح و ساحت های آن بر اساس ساحت های وجودی انسان است و آزادی معنوی و اجتماعی را در ارتباط با ابعاد فردی و جمعی آدمیان ارائه و فرمول عدم تفکیک آزادی درونی و بیرونی را مطرح و مدل نظام مند آزادی اندیشه و عقیده را در ارتباط با آزادی درونی و معنوی ترسیم و تفسیر کرده است. در مقاله پیش رو ازادی معنوی و اجتماعی بر محور آیات و احادیث تحلیل و تعلیل گشته و معنو...

چکیده این رساله باهدف پاسخ به این سوال تدوین شده است که «بین ایمان و آزادی اندیشه چه رابطه ای وجود دارد؟». در پی تبیین این رابطه، ضمن مفهوم شناسی واژه ها، دیدگاه های متفکران اسلامی و غربی در این زمینه بررسی و تبیین شده است. در تبیین حقیقت ایمان و آزادی اندیشه، نگارنده در نهایت به این نظر رسیده است که بهترین تبیین از ایمان و آزادی، در مکتب تشیع ارائه شده است که علاوه بر تناسب با آیات قرآنی، مط...

پژوهش حاضر با هدف گردآوری یک مجموعه ی تحقیقی و پایان نامه در مورد آزادی و آزاداندیشی در اشعار ناصر خسرو قبادیانی بلخی، پروین اعتصامی، و ملک الشّعرای بهار به منظور بررسی و شناخت گوشه هایی از فرهنگ کهن ایران زمین و ارزیابی اشعار شاعران فوق در باب آزادی و آزاداندیشی و میزان تأثیرگذاری این اندیشه ها برجریانات سیاسی، اجتماعی و ادبی جامعه ی ایران حاضر، تدوین یافته است تا منبعی اصیل و قابل ارجاع جهت هو...

بی¬تردید آزادی عقیده یکی از مباحث مهم و بحث¬بر¬انگیز در میان انواع آزادی است. شناخت صحیح از این مفهوم و لوازم آن در جهت¬گیری و نگرش دینی انسان نقش بسزایی دارد. در این نوشتار بررسی آزادی عقیده در دو دین اسلام و یهود و هر آنچه که به اثبات وجود یا عدم آن کمک می¬کند، کانون توجه است. از سویی اسلام ندای آزادی عقیده سرمی¬دهد و از سوی دیگر دشمنان اسلام با تکیه بر اصل جهاد، آن¬را به دین شمشیر و زور مته...

نوگرایی در شیوه های تغییر اسلامی از مسائل بسیار مهم در اندیشه اسلامی است. مهم ترین اولویت های نوگرایی در شیوه های تغییر عبارتند از: ارائه جای گزین های اسلامی، نوسازی شیوه های تغییر اسلامی، آزادی ها و حقوق، اختلاف، روابط و گفت وگو، دموکراسی، تکثر و ارتباط با دیگران، ارتباط با غرب و اسلامی کردن شناخت. در دهه هشتاد، اندیشه اسلامی به بالندگی شگرفی دست یافت و به توازن دوباره رسید. زمینه های بروز اند...

حق بر آموزش به عنوان سازنده زیربنای فهم و درک انسانی و مجرای تعین و تحقق دیگر حقوق معنوی، از جمله آزادی اندیشه، بیان و مذهب، وتضمین کننده آزادی وجدان از منزلتی بسیار رفیع در میان سایر حقوق انسان برخوردار است و با عنایت به مفاد اسناد حقوق بشری موجود می توان دست کم در سطوح ابتداییِ آموزش، این حق را واجد وصف آمرانه دانست. تأمین حق بر آموزش فارغ از الزامات حقوق بشری نیست و ارتباط وثیقی با سایر حق ها...

سر آیزایا برلین، فیلسوف سیاسی و تاریخ نگار اندیشه، یکی از اندیشمندان تاثیرگذار سیاسی قرن بیستم در دنیای انگلیسی زبان می باشد. او مولف دو نظریه معروف در مورد آزادی (مثبت و منفی) و پلورالیسم ارزشی است. این دو مفهوم، و رابطه آنها با یکدیگر، یکی از کلیدی ترین مسائل را در اندیشه لیبرالی معاصر شکل بخشیده اند. برلین در صورت بندی اش از پلورالیسم ارزشی از یک سو، به تکثر تقلیل ناپذیر ارزش ها و نبود هیچ ف...

دو اندیشمند صحنه ادب ایران، مولانا و حافظ بسیار پیش تر از اندیشمندان باخترزمین در بسیاری از زمینه های فردی و اجتماعی انسان اندیشیده اند، و این اندیشه ها را با زبان هنری بیان کرده اند. یکی از این زمینه های فکری بحث آزادی و اختیار انسان است که از آن به عنوان مهم ترین حقیقت وجودی انسان، به عنوان خلیفه خدا بر روی زمین، یاد می کنیم. در این مقاله نویسندگان ضمن تبیین اهمیت آزادی در آثار و اندیشه های ح...

دیدگاه های شهید مطهری درباره آزادی و مباحث پیرامونی آن از منظر آموزه های قرآن مورد بررسی قرار گرفته است.  شماری از اندیشمندان نقش دین را در صحنه سیاسی و اجتماعی باور ندارند و عده ای چنین نقشی را باور دارند گروه دوم گاه حقوق بشر موضوعه را مبنا قرار می دهند و آیات را تطبیق و یا تأویل می کنند و گاه اعلامیه حقوق بشر را نه یکسره می پذیرند و نه یکسره ردّ می کنند. شهید مطهری از دسته اخیر است. اقسام آزا...