مقدمه: امید به زندگی یکی از مهم­ترین اندازه­های خلاصه­ای(summary measures) است که به­منظور مقایسه میزان­های مرگ در یک کشور، بین کشورها و هم­چنین در زمان­های مختلف مورد استفاده قرار می­گیرد. این مطالعه با هدف برآورد امید زندگی و شاخص­های میرایی در جمعیت روستایی کشور با استفاده از زیج حیاتی طراحی شده است. بدین منظور با استفاده از جدیدترین روش­های محاسبه امید به زندگی که توسط سازمان بهداشت جهانی ا...

این مقاله به بررسی نخستین گزارش علمی از یک کسوف حلقوی توسط شم سالدین محمد وابکنوی، ازاخترشناسان دوره دوم رصدخانه مراغه، می پردازد. وی گزارش کسوف حلقوی 29 شوال 681 ق./ 30ژانویه 1283 م. را در زیج محقّق سلطانی، مقاله 3، باب 14 آورده است. در اینجا، داده های اولیه و فرآیندمحاسباتی وی با توجه به مقادیر جداول زیج ارایه و تحلیل می شود. بخش مربوط به گزارش کسوفحلقوی در زیج محقّق سلطانی تصحیح شده و در ضمیمه...

مقالهء حاضر حاوی ویرایشی از ترجمه فارسی زیج شستکه است که حسین بن موسی هرمزی، اخترشناس ایرانی، آن را در حدود 10 قرن پیش به عربی نگاشته است. این رسالهء کوتاه برخلاف عموم زیج ها، شامل جدولهای مفصل نجومی نیست و تنها دو جدول نسبتأ مختصر دارد که به محاسبهء اجتماع و استقبال ماه و خورشید و به رؤیت هلال ماه مربوط می شود. روش هرمزی برای محاسبهء طول دایرة البروجی ماه وخورشید و سیارات مبتنی بر استفاده از ت...

gte vml 1]> چکیده  زمینه و هدف: سلامت مادران و کودکان یکی از مسائل مهمی است که نیاز به توجه ویژه دارد. یکی از اهداف برنامه پزشک خانواده بهبود شاخص های زیج حیاتی می باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی شاخص های زیج حیاتی مراکز بهداشتی درمانی روستایی شیراز قبل و بعد از اجرای طرح پزشک خانواده طی سال های1391-1380 انجام شده است. مواد و روش ها: این مطالعه به صورت مقطعی در سال 1393 انجام شد. داده ها با استف...

مقدمه: داده­های جمعیتی یکی از مهم­ترین داده­های لازم برای فرایند برنامه­ریزی برای ارایه خدمات مختلف سلامت به جامعه می­باشند. در ایران به­خصوص در مناطق روستایی، زیج حیاتی برای جمع­آوری و نشان دادن وقایع حیاتی طراحی شده است. در این سیستم، داده­های پایه جمعیتی به­وسیله بهورزان جمع­آوری و در زیج حیاتی وارد می­شوند. هدف این مطالعه ارزیابی میزان دقت سنی و جنسی داده­های جمعیتی گزارش شده در زیج حیاتی و...

پژوهش حاضر پیرامون سنّت نجومی مراغه در دهه های 60 و 70 سده هفتم هجری در قالب سه فصل (2-4) به سه شاخه از فعالیّتهای اخترشناسی شامل الف- ابزارسازی نجومی، ب- اخترشناسی رصدی، و ج- اخترشناسی محاسباتی در مراغه می پردازد. از جنبه روش شناختی، پژوهش در رصدخانه مراغه باید در بستر الگوهای سیّاره ای و روشهای محاسباتی نجوم بطلمیوسی و در سنّت علمی مراغه به مثابه واحدی در یک قلمرو تمدّنی و تاریخی خاصّ انجام پذیرد. ...

عوامل زیادی موجب گردید که مسلمین بیش از اقوام و ملت های دیگر درباره ی شناخت اجرام آسمانی و مواضع و خصوصیات آنها به بررسی و تحقیق بپردازند، که یکی از مهم ترین آنها تکالیف مذهبی ایشان از قبیل: نماز، روزه، حج، شناخت قبله، حرمت قتال در ماه های حرام و . . . بود که همه ی اینها منوط به شناسایی ماه و خورشید و برخی از ستارگان و کرات آسمانی بود. این عوامل و نیز حس کنجکاوی بشر که می خواهد آنچه را که در اط...

زمینه و هدف: شاخص های بهداشتی به منظور مدیریت و برنامه ریزی در حوزه سلامت استفاده می شوند. هدف این مطالعه بررسی تاثیر اجرای طرح پزشک خانواده بر روند شاخص های سلامت زیج حیاتی استان قزوین طی سال های 1382تا 1387 انجام شد. روش کار: این مطالعه از نوع مقطعی توصیفی تحلیلی بود، داده ها به وسیله چک لیست جمع آوری شدند. در مجموع 864 زیج حیاتی 108 روستا مربوط به سال های 87-82 مورد بررسی قرار گرفت. داده ها ...

کعبه به عنوان قبله نزد مسلمانان از اهمیت والایی برخوردار است. دانشمندان بسیاری در عرصه های ریاضیات، نجوم و جغرافیا سعی کردند تا روش ها و شیوه هایی دقیق را برای تعیین جهت قبله در سراسر قلمرو اسلامی پیدا کنند. یکی از روش هایی که برای تعیین جهت قبله در مساجد از آن استفاده می شود، دایره هندی است. گرچه تاریخچه ابداع این روش مبهم است ولی با مطالعات صورت گرفته می توان ریشه دایره هندی را در دایره جهت ی...

اندیشه تاریخ نگاری علی بن حسین مسعودی به خاطر نقادی از سنت تاریخ نگاری پیش از خود و طرح مباحث نوینی در تاریخ نگاری اسلامی از زوایا و ابعاد مختلف قابل طرح و بررسی است. در این مقاله کوشش شده که اهتمام این مورخ بزرگ اسلامی در ایجاد پیوند میان تاریخ نگاری و نجوم و تقویم به عنوان یکی از شاخه های متعدد علوم عقلی مورد بررسی قرار گیرد, لذا ضمن اشاره به ویژگی اندیشه تاریخ نگاری مسعودی, به جایگاه نجوم, ت...