تغییرات گستردۀ روابط و مناسبات اقتصادی، شیوه های سنتی وقف را در جذب حداکثری مشارکت های مردمی، ناکارآمد کرده و از همین رو نوآوری های زیادی در شیوه های وقف شکل گرفته است. مؤسسات وقفی یکی از این نوآوری هاست که با هدف فراهم کردن امکان مشارکت افراد با توان اقتصادی متفاوت در امر خیر وقف معرفی شده است. مؤسسه وقفی با جمع آوری سپرده های افراد جامعه و سرمایه گذاری این وجوه تشکیل می شود و منافع این مؤسسه ...

از چالش‌های اساسی برنامه‌ریزی شهری، کمبود زمین برای توسعه و تأمین نیازهای مناطق شهری به ویژه شهرهای بزرگ چون مشهد است. در شرایط کمبود زمین، باید به دنبال توسعه زمین‌های ازتوسعه بازمانده به منظور استفاده از تمام توانمندی‌های درونی شهر در چارچوب توسعه میان‌افزا بود. از جمله اراضی و فضاهای بازمانده از توسعه، اراضی موقوفه شهری می‌باشد. شهر مشهد از جمله شهرهایی است که در آن مالکیت وقفی نقش مهمی در ت...

هدف این مقاله بررسی شکل گیری و روند تحول محله خاک سفید به مثابه بازار غیررسمی زمین و مسکن و همچنین تحلیل حق به شهر در محله های فرودست شهری است. این بازارها یکی از منابع رایج تأمین مسکن و دسترسی به خدمات برای گروه های کم درآمد در بسیاری از نقاط شهری بزرگ کشورهای توسعه یابنده است و اکنون از آنها با عنوان محله های فرودست شهری نام برده می شود که تحت تأثیر توأمان شهری شدن فقر (فقر شهری) و سیاست های ...

هدف: یکی از مشکلات رایج کتاب‎های وقفی، وجین آنهاست. پژوهش حاضر ضمن شناسایی مشکلات کتاب‎های وقفی در کتابخانه‎ها، راهکارهایی را از منظر مراجع عظام تقلید، منابع حقوقی و مدیران کتابخانه‎ها دربارۀ وجین کتاب‎های وقفی ارائه کرده است.  روش: روش پژوهش کتابخانه‌ای و  پیمایشی است. ابزار گردآوری داده‎‍‌ها، منابع کتابخانه‌ای، پرسش‎نامه و مصاحبه بود. از منابع کتابخانه‌...

چکیده وقف به­عنوان یک نهاد ملی- مذهبی با نیت خیرخواهانه، در صورت برنامه­ریزی و مدیریت عقلایی می­تواند سرمایه­ای برای توسعه فضای اجتماعی و جغرافیایی باشد. در حقیقت، موقوفات عمدتاً کالاهای سرمایه­ای اعم از پول، زمین و مستغلات است که در محاسبات انباشت سرمایه هر فضای جغرافیایی، می­تواند نقش قابل توجهی داشته باشد. بر پایه­ی این رویکرد، در مقاله پیش­رو تلاش گردیده تا به واکاوی توزیع جغرافیایی مو...

چکیده وقف به­عنوان یک نهاد ملی- مذهبی با نیت خیرخواهانه، در صورت برنامه­ریزی و مدیریت عقلایی می­تواند سرمایه­ای برای توسعه فضای اجتماعی و جغرافیایی باشد. در حقیقت، موقوفات عمدتاً کالاهای سرمایه­ای اعم از پول، زمین و مستغلات است که در محاسبات انباشت سرمایه هر فضای جغرافیایی، می­تواند نقش قابل توجهی داشته باشد. بر پایه­ی این رویکرد، در مقاله پیش­رو تلاش گردیده تا به واکاوی توزیع جغرافیایی مو...

ارزش های دینی را می توان یکی از مؤثرترین عوامل در شکل یابی و توسعه فضاهای شهری در دوران اسلامی به حساب آورد. سنت وقف به عنوان یک ارزش والای دینی، باعث ایجاد فضاهای گوناگون با عملکردهای مختلف در بافت شهرهای ایران در این دوران شده است. پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که نقش بناهای وقفی بر فرم یابی و گسترش فضاهای شهر ری در دوره قاجار آغاز به چه میزان بوده است؟ فرض بر آن است که به واسطه جایگا...

در بسیاری از شهرهای ایران، به ویژه شهر یزد، رشد فیزیکی بسیار سریع تر از رشد جمعیت و نیاز واقعی شهر بوده و شهر دچار گسترش افقی بی رویه شده است. در روند توسعه پراکنده و بی رویه شهر بخش مهمی از اراضی شهری با پتانسیل توسعه، به صورت بلااستفاده رها شده اند و پیامدهای منفی را به دنبال داشته اند. آنچه در این پژوهش به طور ویژه مورد توجه است، مالکیت وقفی بخشی از اراضی بازمانده از توسعه شهری می باشد. اراض...

مراکز قدیمی شهرها در سراسر جهان از اهمیت اقتصادی ویژه ای برخوردار بوده اند. یکی از پدیده های قابل مشاهده در شهرهای ایران، قدمت زیاد و فرسودگی ساختمان های مراکز تجاری و بازارها است. مقاله حاضر تلاش می کند تا نشان دهد، افزایش سرقفلی، مالکیت وقفی و ورثه ای بودن واحدهای تجاری از یک طرف و عدم تمایل سرمایه گذاران به بازسازی واحدها، مانعی برای تحول کالبدی مراکز تجاری گردیده است. روش تحقیق توصیفی- تحلی...