زبان شناسی نقش گرا یکی از سه نگرش اصلی زبان شناسی نظری است که در آن نقش و معنا توأمان در نظر گرفته می شود. از گرایشهای مختلف این نظریّه، نقش گرایی هلیدی را برگزیده ایم. در این نظریّه با سه نوع معنا روبه روییم: فرانقش تجربی، فرانقش میان فردی و فرانقش متنی. در این مقاله برآنیم تا رمان چراغ ها را من خاموش می کنم اثر زویا پیرزاد را با توجّه به فرانقش میان فردی (interpersonal metafunction) از نظریّۀ نقش...

سبک شناسی نقش گرا با الهام از زبان شناسی نقش گرا و به خصوص تأثیر پذیری از نظریه مایکل هلیدی، زبان-شناس مشهور انگلیسی، به صورت یک نظریه مدون در تحلیل متون ادبی کارایی بسیار بالایی دارد. هلیدی با در نظر گرفتن کارکرد اجتماعی زبان و تأثیر پذیری از دیگر نظریه پردازان مکتب نقش گرا از جمله جان فرث، سه فرانقش برای زبان در نظر می گیرد. با تحلیل و بررسی هر یک از سه فرانقش اندیشگانی، بینافردی و متنی، کارک...

پژوهش حاضر درصدد یافتن پاسخی برای این پرسش­هاست: (1) در متونِ دشوار، «پیچیدگی»­ بیشتر از نوع «واژگانی» است یا از نوع «دستوری»؟ (2) تعامل «واژگان» و «دستور» در ایجاد دشواری متون چگونه است؟ (3) آیا با استفاده از یافته­های پژوهش، می توان انگاره ای آموزشی درباره­ی نحوه­ی تعامل واژگان و دستور در ایجاد دشواری متون ارائه نمود؟ به این منظور، 5 متن نوشتاریِ اطلاع رسان از بین 30 متن موجود در کتاب «خواندن و...

نظریه ی نقش گرای نظام مند هلیدی یکی از معروف ترین نظریات زبانی است که از آن در تحلیل انواع متن به ویژه با هدف بررسی نقش های مختلف زبانی استفاده می شود. هلیدی بر این باور است که اصلی ترین هدف زبان، انتقال معناست؛ و به همین منظور، گویشوران برای تبادل معنا، متن را می سازند. یعنی چیزی که در تعامل مهم است، انتقال معناست نه صورت های زبانی. هدف این تحقیق، بررسی متون رادیویی شبکه جوان – به عنوان یکی از...

رساله حاضر کوششی است برای توصیف گفتار کودکان 6 ساله فارسی زبان تهرانی(پایه اول دبستان) در قالب نظریه نقشگرای نظام‏‏مند هلیدی و متیسن (2004). در این رساله که در پنج فصل تدوین یافته از دو فرانقش متنی و تجربی این نظریه برای توصیف گفتار کودکان استفاده شده است.ضرورت و اهمیت چنین پژوهشی از موارد ذیل ناشی می‏شود.نخست اینکه مطالعات توصیفی درباره زبان فارسی و به ویژه درباره گونه گفتاری زبان فارسی و آن ه...

از آن جا که دین در جامعه ی ایران به عنوان بخشی مهم از فرهنگ ایرانی به شمار می رود و تعداد زیادی از فارسی آموزانِ غیرایرانی نیز زبان فارسی را جهت ادامه ی تحصیل در رشته هایِ دینی می آموزند، پژوهش حاضر به بررسی نحوه ی بازنمایی و ارائه ی عناصر دین به فارسی آموزان در چهار کتاب آموزش فارسی به غیرفارسی زبانان در سطح پیشرفته می پردازد. این کتاب ها عبارتند از جلد هفتم کتاب آموزش فارسیِ جامعه المصطفی، جلد ش...

الف- موضوع و طرح مسأله (اهمیت موضوع و هدف): به باور هلیدی(2004)« استعاره دستوری» و «اسم سازی» در پیدایش گفتمان علمی و استدلال پردازی برای نظریه های علمی اهمیت بسیاری دارد. تامسون(2004) نیز معتقد است مفهوم استعاره برای توضیح کارکرد زبان ضروری می نماید. هلیدی «اسم سازی» را که از فرایندهای عمده در خلق استعاره دستوری است اصلی می داند که نهایتاً پایه و اساس تمامی اصطلاحات فنی را تشکیل داده و در خلق ز...

چکیده ارزیابی کتاب­های درسی و تحلیل محتوای آن­ها در برنامه­ریزی آموزشی اهمیت بسیاری دارد. هدف پژوهش حاضر تحلیل زبان­شناختی متن کتاب زبان انگلیسی هفتم از منظر انواع فرایند (فعل) بر اساس چارچوب فرانقش تجربی دستور نقش­گرای نظام­مند هلیدی و متیسون (2014) است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی– تحلیلی است. به این ترتیب متن کتاب (شامل دستورالعمل تمرین­، متن مکالمه و درس­) در قالب شش فرایند مادی، ذهنی، ارتباطی...

چکیده پژوهش حاضر نگاهی به مجموعه آموزشی کتاب های دستور آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان مرکز بین المللی زبان فارسی دهخدا، به عنوان جدید ترین کتاب های آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان است که در سال 1390 به چاپ رسیده است. روش تحقیق این پایان نامه توصیفی و تحلیلی است و چارچوب نظری آن دستور نقش گرای هلیدی است. هدف این پژوهش بررسی کتاب مذکور از دیدگاه انتقادی است. به این منظور ابتدا مباحث ای...

این پژوهش کوشیده است ضمن معرفی فرانقش بینافردی در نظریه ی نقش گرای هلیدی به توزیع عنصر نفی در گروه فعلی در زبان فارسی بپردازد و همین طور تأثیر تغییر جایگاه عنصر نفی در گروه فعلی حاوی فعل وجهی را بر تعبیر معنایی جمله براساس دیدگاه نظریه ی نظام مند هلیدی بررسی کند. در این خصوص افعال وجهی "توانستن"، "شدن" و "بایستن" به عنوان افعال وجهی مورد بررسی قرار گرفته اند. این تحقیق به روش توصیفی_تحلیلی صورت...