در این پژوهش با بررسی پیکره‏ای متشکل از 180 فعل پرکاربرد ترکی آذربایجانی ظرفیت نحوی-واژگانی آنها را به دست آوردیم. متمم‏های فعل ترکی آذربایجانی عبارتند از: فاعل، متمم مستقیم، تمیز، مسند، بندی، آیی، دانی، دایی و متمم‏های حرف اضافه‏ای پسایندی. در ظرفیت فعل حداقل صفر متمم و حداکثر چهار متمم حضور دارند. بنابراین ترکی آذربایجانی دارای افعالی با ظرفیت صفر، یک، دو، سه و چهار متمم است. همچنین در این پژ...

ایران کشوری چندقومی است و زبان ترکی آذربایجانی با جمعیت گویشور زیاد، یکی از مهم ترین زبان ها در کشور است. با این حال پژوهش جامعه شناختیِ جامعی، که وضعیت و موقعیت این زبان را بررسی کند، انجام نگرفته است. تحقیقاتِ انجام شده دربارۀ سایر زبان ها و گویش های ایران، از جمله بلوچی، مازندرانی، بختیاری، و گیلکی نشان می دهد که بیشتر آنها در معرض خطر زوال و انحطاط قرار دارند. با درنظرگرفتنِ چنین وضعیتی، به نظ...

ماهیت و تفاوت زبان­پریشی ناشی از آسیب به ساختارهای قشری و زیرقشری مغز در بیماران دو/ چندزبانه یکی از مهم­ترین و جدیدترین موضوع­ها در پژوهش­های مربوط به عصب­شناختی زبان می­باشد. در این مقاله، اختلالات و الگوی بازگشت زبانی دو بیمار زبان­پریش دوزبانه­ی ترکی آذربایجانی-فارسی با آسیب زیرقشری، با استفاده از آزمون زبان­پریشی دوزبانه، مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش از نوع میدانی بود و تجزیه و تحلیل دا...

در این مقاله به بررسی همنوایی در زبان ترکی آذربایجانی می­پردازیم. اوّلین بار کیســبرث (1970) همنوایی را مطرح کرد. گاهی یک زبان یا زبان­های متعـدد به شیوه­های متعدد از پذیرش یک ساخـت در برون­داد اجتنـاب می­کنند. یا بالعکس در یک ساخت معین در برون­داد مشترک هستند. در واقع یک زبان یا زبان­های متعدد به دنبال یک هدف ساختاری معین هستند که این هدف عبارت است از پذیرش یا عدم پذیرش یک ساخت در برون­داد. در ...

این مقاله به بررسی فرایند درج واکه در خوشه­های همخوانی پایانی در زبان ترکی آذربایجانی در چارچوب نظریه بهینگی می­پردازد. این پژوهش درصدد پاسخگویی به این سؤالات است که چرا علیرغم مجاز بودن خوشه دوهمخوانی پایانی در زبان ترکی آذربایجانی، در برخی موارد این ساختار هجایی مجاز نبوده و فرایند درج واکه صورت می­گیرد و دیگر اینکه کیفیت واکه درج­شده چگونه تعیین می­شود. برای انجام این تحقیق داده­های زبانی به...

در این مقاله به بررسی همنوایی در زبان ترکی آذربایجانی می­پردازیم. اوّلین بار کیســبرث (1970) همنوایی را مطرح کرد. گاهی یک زبان یا زبان­های متعـدد به شیوه­های متعدد از پذیرش یک ساخـت در برون­داد اجتنـاب می­کنند. یا بالعکس در یک ساخت معین در برون­داد مشترک هستند. در واقع یک زبان یا زبان­های متعدد به دنبال یک هدف ساختاری معین هستند که این هدف عبارت است از پذیرش یا عدم پذیرش یک ساخت در برون­داد. در ...

زبان فارسی و زبان ترکی آذربایجانی قرنهای متمادی است که در تماس نزدیک با یکدیگر قراردارند، بنابراین طبیعی است که بین این دو زبان برخورد صورت گرفته و بر همدیگر تأثیر گذاشته باشند. پژوهش حاضر درصدد یافتن پاسخ برای دو پرسش زیر است: نخست این که آیا در نتیجۀ این تماسها و برخوردها مدلهای ذهنی گویشوران این دو زبان به هم نزدیک شده­است. و دوم این که آیا مفهوم تابلوی ذهنی پیشنهادی جانسون- لِرد (1983) کارآی...

در این تحقیق تلاش شده است تا نقش اجتماعی زبان فارسی در مقایسه با زبان ترکی آذری، زبان مادری ساکنان شهرهای تبریز و بناب مشخص شود. طرح تحقیق از نوع پیمایشی است که جامعه آماری آن، تمامی ترک زبانان ساکن شهرهای بناب و تبریز می باشد .روش نمونه گیری، نظام مند متناسب با حجم طبقه است که400 نفر آزمودنی از شهر تبریز و 300 نفر آزمودنی از شهر بناب بر اساس سن، جنس، شغل، میزان تحصیلات و زبان مادری همسرافراد م...

پژوهش حاضر جنبه های اجتماعی دوزبانگی در آذربایجان را مورد بررسی قرار داده است . در نگارش این رساله از تحقیقات و پیشرفتهای تاریخی، نظری، پژوهشی و کاربردی زبانشناسی، جامعه شناسی و روانشناسی و نیز آموزش و پرورش در رابطه با مسائل و نیز قواعد متعدد دوزبانگی منجمله دوزبانگی فارسی آذربایجانی، بطور وسیع استفاده شده است . در این مجموعه بعلت گستردگی موضوع و ابعاد مختلفی که طرح مسئله دوزبانگی از دیدگاه جا...

هدف از تحقیق حاضر بررسی نقش استعاره در چندمعنایی فعل دیداری فعل دیداری/görmǝk / (تماشا کردن) در زبان ترکی آذربایجانی در چارچوب معنی‌شناسی شناختی است. این تحقیق توصیفی – اسنادی است و سعی شده تا معانی گوناگون فعل براساس رویکرد معنی‌شناسی شناختی ارائه دهد. جهت نیل به این هدف پیکره‌ی زبانی مورد استفاده در این پژوهش ترکیبی از پایگاه داده های زبان ترکی آذربایجانی از جمله فرهنگ‌های لغت، کتاب‌ها، مجلات...