آغاز شکل گیری دانش تفسیر قرآن به زمان پیامبر اسلام( بازمی گردد که خود آن حضرت جمعی از صحابه را در این زمینه تربیت نمود؛ بعد از ایشان، صحابه بزرگ عهده دار تفسیر قرآن بوده اند، که از میان آن ها امام علی( به عنوان سرآمد مفسران قرآن، ابن مسعود، ابی بن کعب و ابن عباس از شهرت بیشتری برخوردار گردیدند؛ علمای اهل سنت درباره امیرالمومنین در حوزه تفسیر قرآن کریم، از تعبیراتی استفاده کرده اند که نشان می ده...

زبان عربی در دورۀ جاهلیت به درجات تأمل برانگیزی از قدرت ادبی رسیده بود؛ تا جایی که خداوند در قرآن کریم از آن به عنوان (عربی مبین) یاد می¬کند. چون قرآن به زبان عربی نازل شده است، توجه به ادبیات صدر اسلام (جاهلیت)، بویژه شعر آن دوران در فهم و تفسیر آیات قرآن از ضرورت و اهمیّت فراوانی برخوردار است. بر این اساس مفسران دورۀ اول تفسیری، در تفاسیرشان بسیار از واژگان، اصطلاح¬ها، تعبیر¬ها و نکات ادبی و ب...

در قرآن با واژگانی روبرو می شویم که برای دسترسی به معنای آنها نیازمند تلاش بیشتر می باشیم که از آنها به غریب القرآن یاد می شود؛ غریب القرآن از مهمترین شاخه های علم مفردات و یکی از آثار در این زمینه مسائل نافع بن ازرق از ابن عباس می باشد. این پرسش و پاسخ ها، به سبب جایگاه بالای ابن عباس، مورد توجه محققین قرار می گیرد؛ اما کمتر کسی به نقد و بررسی این پاسخ ها پرداخته است. با توجه به اینکه فقط کل...

علم تفسیر علمی است؛ که انسان را با مقاصد وحی آشنا می سازد و او را به وظایف الهی اش آگاه می گرداند . تفسیر به معنای روشن کردن مفاهیم آیات قرآن و پرده برداشتن از مراد و مقصود آنهاست. اهمیت تفسیر تا جایی است که جمعی از صحابه و تابعین به تفسیر قرآن پرداختند؛ مکتبهای تفسیری به وجود آوردند وشاگردان زیادی تربیت کردند. از بین اصحاب ، حضرت علی (ع) ، ابن عباس... واز تابعین ، سعیدبن مسیب، عکرمه، مجاهد ......

تفسیر به معنای بیان معانی آیات قرآنی و کشف مقاصد و مدالیل آن، از نخستین اشتغالات علمی مسلمانان است و از عصر نزول قرآن شروع شده و تا امروز ادامه دارد. از نظر تاریخی مفسرین به طبقاتی تقسیم می شوند که مهمترین آن­ها؛ طبقه نخست یعنی صحابه پیامبر اکرم(ص) مانند: علی(ع)، أبوبکر، عمر، عثمان، ابن عباس، عبد الله بن عمر، ابی بن کعب، ابن مسعود و... می باشند. یکی از علل اهمیت این طبقه و تفسیرهایش درک محضر پی...

در عصر نزول وحی تعداد معدودی از لغات قرآن فقط در بین خواص رواج داشت و در میان عامه مردم حجاز شایع نبود و و از آنجا که درک معنای این لغات برای همگان میسر نبود، این کلمات «غریب القرآن» نام گرفت. قدیمی ترین متن موجود در این علم، پاسخ های ابن عباس به نافع بن الازرق است که برای بیان لغات مشکل قرآن به اشعار عرب استشهاد نموده است. این مجموعه که قریب به 200 لغات قرآنی را در بر دارد، در طول زمان مورد اس...

در قرآن با واژگانی روبرو می شویم که برای دسترسی به معنای آنها نیازمند غور و تلاش بیشتر می باشیم که از آنها به غریب القرآن یاد می شود؛ غریب القرآن از مهمترین شاخه های علم مفردات است و از جمله مهمترین آثار در این زمینه می توان به مسائل نافع بن ازرق از ابن عباس اشاره کرد. این پرسش و پاسخ ها، به سبب جایگاه بالای ابن عباس، مورد توجه محققین قرار می گیرد؛ و کمتر کسی به نقد و بررسی این پاسخ ها پرداخته...