دستاوردهای زبانشناسی معاصر، تفسیر ادبی قرآن کریم را وارد مرحله جدیدی کرده است. نظریّه «سیستمی- نقشیِ هلیدی» در حال حاضر مورد توجّه بسیاری از زبانشناسان است. هدف این نوشتار، آشنا ساختن مفسرّان و قرآن پژوهان با روش های جدید زبانشناسی در حوزه فهم متون دینی است. نگارنده بر اساس این نظریّه و با روشی زبانشناختی، سوره عصر را تفسیر کرده و نکات جدیدی را درباره معناشناسیِ این سوره ارائه داده است. از جمله: ارتب...

نظریه ی نقش گرای نظام مند هلیدی یکی از معروف ترین نظریات زبانی است که از آن در تحلیل انواع متن به ویژه با هدف بررسی نقش های مختلف زبانی استفاده می شود. هلیدی بر این باور است که اصلی ترین هدف زبان، انتقال معناست؛ و به همین منظور، گویشوران برای تبادل معنا، متن را می سازند. یعنی چیزی که در تعامل مهم است، انتقال معناست نه صورت های زبانی. هدف این تحقیق، بررسی متون رادیویی شبکه جوان – به عنوان یکی از...

تجزیه و تحلیل کلام یا سخن کاوی، یکی ازگرایش های جدید علم زبان شناسی است که دردهه ی حاضر، بیشترین حجم مطالعات زبان و زبان شناسی معطوف به آن گردیده است. رساله ی حاضر به بررسی انسجام متن از دید گاه هلیدی و حسن (1976) در پیامک های تلفنی فارسی زبانان براساس عامل پیوستگی می پردازد. جامعه ی آماری در پژوهش حاضر ، پیا مهای کوتاه دریافت شده در طی سال 1390 است که تعداد 200 پیام کوتاه به طور تصادفی بر...

شاهنامه فردوسی به یقین اولین منظومه شعر پارسی است که در آن مبانی فکری و فرهنگی ایرانیان در عین جامعیت اسطوره ای – تاریخی اش با زبانی فاخر بیان شده است. فردوسی به عنوان روایت گر قرون اولیه نضج زمینه های جدید فرهنگی در فلات ایران، به خوبی از عهده بازنمایی اندیشه ها و دغدغه های قومی که در تاریخ خود بیش از هر چیز خاطره سلطه و تسلیم را دارند برآمده است. اثر او با استفاده از روایت های منظوم اسطوره ای...

در این مقاله ابتدا به سطوح داستان و متن روایی و ویژگی های آن دو، سپس به همبستگی و تناظر میان این سطوح و فراکارکردهای هلیدی از دیدگاه زبان شناسیِ نقش گرا پرداخته می-شود. در این راستا، با اشاره به فراکارکردها و ویژگی های زبانی آنها، امتزاجِ عملکردهای سطوح روایی و فراکارکردها با ذکر پاره هایی از داستان حسنک، پی گرفته خواهد شد. به نظر می آید هریک از فراکارکردهای هلیدی در دو سطح داستان و متن کارایی...