در نمایشنامهﻫﺎی اکبر رادی، مفاهیم مربوط به بحث روشنفکری از جایگاه ویژهﺍی برخوردار است. در بیشتر آثار نمایشی او، ﻣﻰتوانیم چهرهﻫﺎی روشنفکر و دیدگاهﻫﺎی مربوط به روشنفکری را مشاهده کنیم. او در نمایشنامۀ ملودی شهر بارانی (۱۳۷۶) به آسیب­شناسی مفهوم روشنفکری در دهۀ ۱۳۲۰ ﻣﻰپردازد و در تلاش است دلایل سرگردانی روشنفکران این دهه را برای مخاطبان خود واکاوی نماید. با این همه، رادی تنها به بازتاب کژفهمی­های ...

روشنفکری دینی به عنوانمحصول رویارویی دین با مدرنیته، یکی از رویکردهای مناقشه انگیز و پرنفوذ چند قرناخیر دنیای اسلام است. این رویکرد در ایران نیز به یکی از مباحث مهم و جنجال برانگیزمیان اندیشمندان تبدیل شده و جهت گیری های بعضاً متفاوتی را تجربه کرده است. این جهت گیری هاسبب شده است تا روشنفکری دینی ایران در قالب موج های متفاوتی نام گذاری گردند.”احیاگری اسلامی“، ”اسلامی سازیدانش“ و ”جریان متأخر“ آن...

روشنفکری سبب ظهور مذاهب و مکاتبی شد که به بشری کردن امور سخت پایبند بودند؛ به گونه ای که احکام انسانی را به جای احکام الهی قرار می دادند و تفسیر تازه ای از دین ارائه می کردند و روشنفکران در آن با ذهن فاعلی خویش، عمل روشنفکری را درمورد دین انجام می دادند. بررسی برخی از جریانهای تصوف نشان می­دهند که آنچه به عنوان جریان روشنفکری غربی و روشنفکری دینی معاصر می­شناسیم، قبل از غرب و ایران معاصر، در تص...

این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه­ای به تبیین مؤلفه­های  جنبش خردگرای ایرانی-شعوبیه- و مفهوم روشنفکری می­پردازد و در پی پاسخ به این پرسش­هاست: رویکرد روشنفکری ناصرخسرو چگونه صورت­بندی می­شود و اندیشه­های او در دیوان قصاید تا چه اندازه با جنبش فکری شعوبیه نزدیک است؟ و شیوه ایفای نقش روشنفکری ناصرخسرو در زمینه­ی تاریخ سیاسی – اجتماعی ایران آن روزگار چگونه است؟ رویکرد ر...

در این مقاله سعی شده است که با شناخت گفتمان های موجود در باب تجربه دینی، چگونگی بازنمایی آن‏ها در فیلم های سینمایی ایران، بعد از انقلاب اسلامی تشریح شود. گفتمان های دینی موجود در جامعه ایران، هر یک تعریفی از مفهوم «تجربه دینی» ارائه می کنند. در این مقاله، با استفاده از مطالعه اسنادی، هم مفهوم «تجربه دینی» از دیدگاه گفتمان ها شناسایی شده است و هم با استفاده از «نظریه بازنمایی» و «روش تحلیل گفتما...

ایران از اواخر قاجاریه و در آستان? ورود به دوران پهلوی در معرض تحولات فرهنگی بزرگی قرار گرفت که بیش از آنکه این تحولات درونزا باشد مأخوذ از فرهنگ غربی بود، به عبارت بهتر دچار تهاجم فرهنگی شد.نفوذ فرهنگ غربی و تحولات ناشی از آن تأثیرات انکارناپذیری درعرصه های گوناگون به جا گذاشت که ازجمل? آنها تأثیرپذیری معماری ایرانی از فرهنگ معماری غربی قابل اشاره است. به جرأت می توان گفت که فضاهای جمعی و عموم...

«شورای محلی» یکی از مهم‌ترین جلوه‌ها و عناصر مولد سرمایه اجتماعی است. این نهاد تبلور عینی مدنیت،‌ مشارکت و تعامل مدنی به‌شمار می‌آید و نشانه بارز حضور هم‌زمان حاکمیت مردم و خرد جمعی است. همان‌طور که هویت یک سیستم، از ارتباطات متقابل، سازمان‌دار و اجزای آن شکل می‌گیرد، گونه‌های تعامل در جامعه نیز هویت نظام اجتماعی را معرفی و توصیف می‌کند. اما چند و چون این تعامل، خود مبتنی بر سرشت و شخصیت اجتماع...

«شورای محلی» یکی از مهم‌ترین جلوه‌ها و عناصر مولد سرمایه اجتماعی است. این نهاد تبلور عینی مدنیت،‌ مشارکت و تعامل مدنی به‌شمار می‌آید و نشانه بارز حضور هم‌زمان حاکمیت مردم و خرد جمعی است. همان‌طور که هویت یک سیستم، از ارتباطات متقابل، سازمان‌دار و اجزای آن شکل می‌گیرد، گونه‌های تعامل در جامعه نیز هویت نظام اجتماعی را معرفی و توصیف می‌کند. اما چند و چون این تعامل، خود مبتنی بر سرشت و شخصیت اجتماع...

هدف از نگارش این پژوهش، بررسی تطبیقی نقش امام خمینی و دکتر علی شریعتی در بسیج انقلابی انقلاب اسلامی می‌باشد. انقلاب 1357 موسوم به «معجزه کبیر قرن» موجب ظهور ایدئولوگ‌های بزرگی در نقش بسیج‌گری انقلاب شد که بی‌تردید نقش این دو شخصیت به وضوح قابل مشاهده است. نگارندگان معتقدند به دلایل عدیده‌ای نقش امام خمینی در فرایند بسیج انقلابی، فراگیرتر از دکتر شریعتی است و برخلاف جمعی از اندیشمندان و محققان ب...

در این مقاله سعی شده است که با شناخت گفتمان‌های موجود در باب تجربه دینی، چگونگی بازنمایی آن‏ها در فیلم‌های سینمایی ایران، بعد از انقلاب اسلامی تشریح شود. گفتمان‌های دینی موجود در جامعه ایران، هر یک تعریفی از مفهوم «تجربه دینی» ارائه می‌کنند. در این مقاله، با استفاده از مطالعه اسنادی، هم مفهوم «تجربه دینی» از دیدگاه گفتمان‌ها شناسایی شده است و هم با استفاده از «نظریه بازنمایی» و «روش تحلیل گفتما...