داستان شیر و نخچیران از جمله داستان های بلند و پیچیدۀ مثنوی است که ساختاری دو لایه دارد. این داستانِ تمثیلی، روساخت و ژرف­ساختی دارد که برای تحلیل آن به الگوهای ساختارشناسی نیاز است. در این پژوهش روساخت داستان که همان حکایت کوتاه کلیله و دمنه است، به روش پراپ بررسی شده و به این نتیجه رسیده است که داستان شیر و نخچیران از قصّه های عامیانه ای است که از نظر ساختاری با قصّه­های پریان پراپ مطابقت دارد؛ ...

در پژوهش حاضر به بررسی ساخت­های غیر­شخصی در گویش گیلکی شهرستان لنگرود در چارچوب نظریۀ کمینه­گرا می­پردازیم. هدف از این پژوهش، تعیین ماهیت عنصر غیر­فعلی و نحوۀ اطلاق حالت به گروه اسمی ابتدای این جملات و تبیین جایگاه زیر­ساختی و روساختی این سازه است. بررسی داده­های گیلکی نشان می­دهد که ساخت­های غیر­شخصی قالبی دارای گزارۀ مرکب­اند و فعل آن­ها از نوع نامفعولی است. عنصر غیر­فعلی به عنوان هستۀ گزاره،...

دکتر جواد دهقانیان دکتر ناصر نیکوبخت چکیده کلیله و دمنه به دلیل ویژگی های منحصر به فرد داستانی- تعلیمی، نه تنها در ادبیات ایران، بلکه در تاریخ ادبیات جهان از شهرت و اعتبار خاصی برخوردار است. این کتاب برآیند تبادلات فرهنگی میان تمدن¬های بزرگ شرق (هند، ایران و اسلام ) است . دورن مایه اصلی آن بیشتر مفاهیم اخلاقی و سیاسی است که در لایه های مختلف(روساخت و زیرساخت) به هم پیوند خورده و اثری را پدید آو...

ساخت‌گرایان بر این باورند که اساس شعر، ساختار آن است و ساختار، به مجموعه‌ی‌ ارتباط متقابل اجزا و عناصر تشکیل دهنده‌ی یک کل تلقی می‌شود. یکی از ساختارهای عمده زبان ادبی که از دیرباز مطرح بوده و در دوره شکوفایی نقد ادبی جدید در ادبیات غرب مورد توجه قرار گرفته است، ساختار آوایی است؛ به عبارت دیگر، در بررسی‌های ساختاری جدید، روساخت اثر اهمیت بیشتری یافته است. هدف شعر چیزی نیست مگر همنوایی و هماهنگی...

همچنان که از آغاز این مقاله اشاره شده است ترجمه بعنوان فرایند انتقال معنی از یک زبان به زابان دیگر بعنوان موضوعی مستقل مورد توجه بوده است . پیش از دوران رشد و بالندگی زبان شناسی بعنوان یک علم بحث در باره معنا و لفظ و تقدم یکی از آن دو وجود داشته است و این خود دلیلی است بر اینکه ترجمه بعنوان موضوعی در خور بررسی و تحقیق از گذشته در محافل و مجامع علمی بین صاحبان اندیشه مطرح بوده است . بحثهای مربوط...

نشانه شناسی گریماس از انواع نشانه‌شناسی ادبی محسوب می‌شود که به تبیین جنبه‌های بیانی، تأثیری و دلالی اثر ادبی می‌پردازد. پیکرة مورد پژوهش، سرودة قصیدة الأرض اثر محمود درویش است که بر سیاق سروده‌های ادب پایداری افزون بر ویژگی‌های شعری از خصوصیات داستانی نیز بهره برده است؛ به همین دلیل جستار حاضر با هدف نشانه-شناسی جنبه‌های گوناگون سروده و تعیین مؤلفه‌های معنایی آن به رشتة نگارش درآمده است. همچنی...

ادبیات تطبیقی دانشی نوین است که که از زمان پیدایش در اروپا و آمریکا، تعریف‌ها و مکتب-های گوناگونی داشته است. این دانش در کشور‌های اروپای شرقی در دهه‌ی شصت مورد توجه قرار گرفت. بر پایه‌ی این مکتب جامعه از یک زیر ساخت و یک روساخت شکل گرفته است. واقعیت‌های اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی زیرساخت و ادبیات و هنر روساخت آن هستند. پژوهش حاضر در پی تطبیق معمای هستی در اندیشه‌ی خیام و ایلیا ابوماضی بر پ...

زیبایی شعر در گرو هم­نوایی و هماهنگی عناصر شعری است و یکی از راه­های ایجاد این هم­گونی ساختار آوایی شعری است و آن شامل هرگونه تناسب و توازن صوری است که از طریق تکرار کلامی و مطابق قواعد و الگوهای خاص زبانی شکل می­گیرد. فرمالیست­ها و ساخت­گرایان بر این عقیده­اند که اساس شعر ساختار آن است و در بررسی­های ساختاری روساخت اهمیت بیشتری دارد. سلمان هراتی به عنوان یک شاعر متعهد و انقلابیِ معاصر از عوامل ...

ادبیات تطبیقی دانشی نوین است که که از زمان پیدایش در اروپا و آمریکا، تعریف‌ها و مکتب-های گوناگونی داشته است. این دانش در کشور‌های اروپای شرقی در دهه‌ی شصت مورد توجه قرار گرفت. بر پایه‌ی این مکتب جامعه از یک زیر ساخت و یک روساخت شکل گرفته است. واقعیت‌های اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی زیرساخت و ادبیات و هنر روساخت آن هستند. پژوهش حاضر در پی تطبیق معمای هستی در اندیشه‌ی خیام و ایلیا ابوماضی بر پایه‌ی ...