چکیده از اوایل قرن نوزدهم میلادی علمای شیعه با اعلان جهاد علیه روس‏ها عملاً به عرصه سیاست ایران وارد شدند و این حضور در طول قرن نوزدهم و بیستم نیز ادامه یافت. این مقاله با یادآوری منازعات دوران مشروطه به بررسی پیامدها و آسیب‏های احتمالی حضور روحانیت در منازعات سیاسی بر دو عرصه سیاست و حوزه عمومی از یک سو و جایگاه دین و روحانیت از سوی دیگر، در جامعه ایرانی پرداخته است. این مقاله  مدعی اس...

This article has no abstract.

پیروزی انقلاب مشروطیت در عهد مظفرالدین شاه قاجار یکی از بزرگ ترین تحولات سیاسی و مذهبی تاریخ معاصر ایران به شمار می رود که طی آن، روحانیون شیعه، با ورود جدی به این نهضت، دورۀ نوینی از طرح نظریات مختلف دربارۀ ساختار سیاسی مشروطه را، با بهره گیری از میراث فقه سیاسی شیعه، به وجود آوردند. در این میان، گروهی از روحانیون، با طرح مسئلۀ مشروطۀ مشروعه کوشیدند برای حفظ پیوند جامعۀ مسلمانان ایران با آیین ...

چکیده ندارد.

چکیده عصر قاجار یکی از شگفت انگیزترین دوره های تاریخ ایران است. مواجهه با مدرنیته و دگرگونی ها و تحولات سیاسی و اجتماعی مختلف ناشی از آن، عصر قاجار را به دوره ای خاصی بدل نموده است. به نظر می رسد در این دوره طبقات و قشرهای مختلف اجتماعی بر دگرگونی ها و تحولات سیاسی اجتماعی تا حدودی زیادی تاثیرگذار بوده اند. از جمله دو قشر مهم این عصر بازار و روحانیت می باشد. از این رو پایان نامه حاضر، رابطه ی ...

پژوهش حاضر با عنوان "تعامل جبهه ملی با جنبش اسلامی ایران (از 40-1360) در اصل، پاسخی به این پرسش است که "چرا جبهه ملی به رغم مشی غیر دینی خود با جنبش اسلامی به رهبری امام خمینی همراهی کرد؟"پس از مطالعه اسناد وداده ها و نیز مقایسه دوره های تاریخی این فرضیه مطرح شد که: "جبهه ملی تصورمی کرد امام و دستگاه روحانیت در نهایت راهی جز رفتار علمای مشروطه خواه ندارند و ناگزیر به استقرار دموکراسی و ایجاد حک...

چکیده هدف نوشتار حاضر شناسایی منافع گروه های گوناگون مدعی قدرت در انقلاب مشروطه است. نوآوری پژوهش آن است که با وجود آثار بسیار دربارة انقلاب مشروطه، تا به حال اثری به تحلیل منافع گروه های بسیج گرِ انقلابی در مشروطه با استفاده از نظریه ای خاص نپرداخته است. رهیافت کلی این مقاله جامعه شناسی تاریخی و چهارچوب نظری آن مفهوم منافع در مدل بسیج «چارلز تیلی» است. روش پژوهش تحلیل اسناد تاریخی شامل کتب و مق...

ورود مدرنیته به ایران، با استعمار و دخالت های گستردۀ غربیان همراه بود. این همراهی در کنار سایر ویژگی های جامعۀ ایران، به برخوردها و نگرش های متفاوتی نسبت به مدرنیته و غرب منجر شد. ازجملۀ این برخوردها و نگرش های متفاوت، میان دو گفتمان حاکم بر اندیشۀ روشن فکرانِ مشروطه خواه ازیک طرف و روشن فکران دهۀ چهل هجری شمسی، ازطرف دیگر، اتفاق افتاد. بر این اساس، در پژوهش حاضر با عنوان «بررسی مفهوم غرب در گفت...

در مطالعه نیروهای اجتماعی ایران، روحانیت به عنوان یکی از بازیگران عرصه سیاسی _ اجتماعی در تحولات دوره معاصر، نقش مهم و غیر قابل انکاری داشته است. با توجه به روش سیستمی، روحانیت به عنوان زیر سیستمی از سیستم بزرگ اجتماعی به تحولاتی که در خارج از محیط خود رخ داده عکس العمل نشان می هد. زیرا یک سیستم پویا برای ادامه حیات خود نیازمند کارکرد انطباق پذیری با محیط خویش میباشد. با توجه به دو تحول مهم در ...

این مقاله به معرفی و نقد کتاب چالش مذهب و مدرنیسم می پردازد کتابی که چگکونگی شکل گیری اندیشه اتحاد اسلام و سپس تطور آن به اندیشه حکومت اسلامی یا ولایت فقیه را در ایران بررسی می نماید این اثر از جنبه پردازش موضوع برجستگی هایی دارد اما در بررسی و ارایه اندیشه علمای مشروطه خواه و مشروعه خواه دچار اشتباه می شود که این مقاله درصدد تبیین و تحلیل نقادانه آن است.