در این مقاله نویسنده کوشیده است برای این پرسش که آیا رفتار هیجانی و احساسی ارزش اخلاقی دارد یا نه، پاسخی بیابد. در این راستا نخست به معیار ارزش در رفتارهای اخلاقی از دیدگاه فیلسوفان مسلمان اخلاق می‌پردازد. سپس فرضیه‌های ممکن در مورد پاسخ پرسش فوق را مطرح کرده و پنج فرضیه را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. در نهایت به این نتیجه می‌رسد که رفتارهای هیجانی و احساسی تا زمانی که به‌گونه‌ای به عقلانیت و انت...

مصرف مثل دیگر رفتارهای انسان می تواند عقلانی یا غیرعقلانی باشد؛ ولی نظریه های کنونی در حوزه تحلیل عقلانیت مصرف کننده فاقد معیاری میان ذهنی(مشترک بین همه افراد) برای تفکیک رفتارهای عقلانی و غیرعقلانی مصرف هستند. در این پژوهش کوشش شده است تا با استفاده از روش های ترکیبی کیفی و کمّی، یک معیار میان ذهنی برای سنجش عقلانیت مصرف شناسایی و تدوین شود. در فاز اول پژوهش مصاحبه های عمیق با یازده نفر از خبرگ...

رفتارهای زیست‌محیطی از جمله رفتارهایی هستند که امروزه مورد توجه اکثر محیط‌گرایان قرار گرفته شده‌اند. در این مقاله به منظور تبیین رفتارهای زیست‌محیطی از تئوری کنش عقلانی آیزن و فیشباین استفاده شده است. متغیر‌های نگرش زیست‌‌محیطی، هنجارهای‌ذهنی، قصد انجام رفتار، باورهای رفتاری و باورهای هنجاری سازه‌های اصلی این مدل را تشکیل می‌دهند. روش‌‌ پژوهش، پیمایشی و با ابزار پرسشنامه اطلاعات لازم جمع آوری ش...

نظریه انتخاب عقلانی، نظریه ای است که برخی از صاحب­نظران متقدم، به ویژه اقتصاددانان کلاسیک و مردم­شناسان­ اقتصادی و اجتماعی، به آن توجه ویژه داشته اند و صورت خام ایده انتخاب عقلانی را برخی از آنها پردازش کرده اند. تبیین رفتارهای دینی مردم در دنیای مدرن بر مبنای تبیین­های نظریه دنیوی ­شدن اهمیت قابل توجهی در جامعه­شناسی دین داشت. اما این نظریه به علت پاره­ای کاستی­ها نمی­تواند تبیین جامع و کاملی ...

در این مقاله نویسنده کوشیده است برای این پرسش که آیا رفتار هیجانی و احساسی ارزش اخلاقی دارد یا نه، پاسخی بیابد. در این راستا نخست به معیار ارزش در رفتارهای اخلاقی از دیدگاه فیلسوفان مسلمان اخلاق می پردازد. سپس فرضیه های ممکن در مورد پاسخ پرسش فوق را مطرح کرده و پنج فرضیه را مورد ارزیابی قرار می دهد. در نهایت به این نتیجه می رسد که رفتارهای هیجانی و احساسی تا زمانی که به گونه ای به عقلانیت و انت...

مطابق تعریف مشهور از واجب تعبدی که «قصد قربت» به عنوان وجه امتیاز این نوع واجب از سایر اقسام آن در نظر گرفته شده است، نحوۀ اعتبار قصد قربت و لحاظ کردن آن در مأمورٌبه، همواره یکی از مهم ترین خاستگاه های اختلاف نظر علمای بزرگ اصول و جولانگاه تضارب آرا و اندیشه های اصولی در این زمینه شده است، به طوری که عده ای به استحالۀ ذاتی اخذ قصد قربت در متعلق امر و عده ای به استحاله بالغیرآن قائل شده اند. در ا...

نظریه انتخاب عقلانی، نظریه‌ای است که برخی از صاحب‌نظران متقدم، به ویژه اقتصاددانان کلاسیک و مردم‌شناسان‌ اقتصادی و اجتماعی، به آن توجه ویژه داشته‌اند و صورت خام ایده انتخاب عقلانی را برخی از آنها پردازش کرده‌اند. تبیین رفتارهای دینی مردم در دنیای مدرن بر مبنای تبیین‌های نظریه دنیوی ‌شدن اهمیت قابل توجهی در جامعه‌شناسی دین داشت. اما این نظریه به علت پاره‌ای کاستی‌ها نمی‌تواند تبیین جامع و کاملی ...

در این مقاله با استفاده از روش تحلیل رفتارهای عقلانی دیدگاه برخی از اقتصاددانان مسلمان درباره پیش فرض های نظریه تقاضا در علم اقتصاد مورد بررسی، و آنگاه معرفت شناسی مطلوبیت ارزیابی شده است و در نهایت چنین نتیجه گیری شده است که مطلوبیت به عنوان مبنای نظریه تقاضا درعلم اقتصاد و اقتصاد اسلامی فقط اختلاف مصداقی ندارند بلکه در شناخت مطلوبیت نیز تفاوت اساسی وجود دارد توجه به این تفاوت، تاثیر ویژه در ن...

بلوغ پدیده ای است که انسان را از دوران شیرین کودکی به مرحله ی حاکمیت عقل و منطق (بزرگسالی) می رساند. این پدیده به منزله ی یک انقلاب درونی در زندگی انسان جلوه گر شده و نقط? عطفی در زندگی فرد محسوب می گردد. این مرحله آغازی بر آمادگی شخص برای ورود جدّی و توأم با مسئولیت پذیری در صحن? اجتماع خویش است. حال پرسش اصلی این است که؛ آیا رسیدن به سن مسئولیت، صرفا یک تعیین شرعی و تعبدی است ویا براساس تحولات...

مطابق تعریف مشهور از واجب تعبدی که «قصد قربت» به‌عنوان وجه امتیاز این نوع واجب از سایر اقسام آن در نظر گرفته شده است، نحوۀ اعتبار قصد قربت و لحاظ کردن آن در مأمورٌبه، همواره یکی از مهم‌ترین خاستگاه‌های اختلاف نظر علمای بزرگ اصول و جولانگاه تضارب آرا و اندیشه‌های اصولی در این زمینه شده است، به‌طوری که عده‌ای به استحالۀ ذاتی اخذ قصد قربت در متعلق امر و عده‌ای به استحاله بالغیرآن قائل شده‌اند. در ا...