در بخش نخست این مقاله، دیدگاه رشر در دسته‌بندی منطق‌دانان دوره‌ اسلامی که در درجه نخست بر تضاد میان منطق‌دانان مکتب بغداد و ابن‌سینا و پیروانش مبتنی است، مورد بررسی قرار می‌گیرد و به برخی از نارسایی‌های آن اشاره می‌شود؛ پس از آن، دو خوانش متفاوت از الگوی نُه بخشی- دو بخشی تحت عناوین «کلاسیک» و «حداکثری» معرفی می‌شوند؛ در خوانش «کلاسیک»، صرفاً به ترتیب و انسجام مباحث منطقی و حذف یا عدم حذف مبحث مق...

ارسطو را می توان از پیشگامان منطق ترجیح قلمداد نمود. در عصر جدید محققان برجسته ای چون سورن هالدن جورج فون رایت رودریک چیزم نیکلاس رشر و ریچارد جفری در احیاء و گسترش این بخش از دانشهای منطقی کوشش قابل ملاحظه ای از خود نشان داده اند از جمله روابط منطقی که نقش پایه و اساسی در منطق ترجیح ایفا می کنند رابطه S , P است P به معنای P بر q ترجیح دارد یا p بهتر است از q و s به معنای p در ارزش برابر است با...

بسیاری از کشورهای در حال توسعه، با استفاده از تجربیات کشورهای توسعه یافته، صنعتی شدن را برای نیل به توسعه برگزیده اند. به نظر می رسد ایران هم که از دهه 1340 اقدام به تاسیس واحدهای صنعتی متعدد نموده است، در زمره چنین کشورهایی باشد.نیکلاس کالدور از جمله اقتصاددانان طرفدار کینز است که صنعت را موتور رشد اقتصادی می داند. این دیدگاه، مبنای یک فرضیه علمی در اقتصاد توسعه شده که از آن تحت عنوان فرضیه مو...

یکی از موانع ذهنی تولید علم این باور کلیشه‌ای است که پرنویسی با خوب‌نویسی در تقابلی بنیادین است. از این‌رو، اگر در پی خوب‌نویسی (که لازمه تولید و گسترش علم است) باشیم، باید از پرنویسی بپرهیزیم و به کم‌نویسی روی بیاوریم. این باور چنان ریشه دوانده است که کمتر کسی یارای درافتادن با آن را دارد. مقاله حاضر در پی بررسی محتوای این باور و دلایلی است که به‌سود آن ارائه شده است. در این راه، پژوهشگر پنج د...

رساله «السیاسه»، از جمله آثاری است که فارابی در زمینه وظیفه سیاسی، اجتماعی و اخلاقی افراد نگاشته است. در انتساب آن به فارابی جای تردیدی نیست. عمده شارحان و مترجمان فارابی، از این رساله یاد کرده‏اند؛ از جمله: دکتر م. دنلوپ در مقدمه فصول مدنی و دکتر عبدالرحمن بدوی در سال 1980 آن را به چاپ رساندند. استاد معلوف در سال 1908 در بیروت و استاد یوحنا قمیر در رساله‏ای به نام الفارابی (از انتشارات دارالمش...

انتقادهای فراوانی به نظام قیاسهای موجه ارسطو وارد شده است. برخی از منطقیون تلاش کرده‌اند تا صورتبندی مناسب و رضایت بخشی از کل این نظام ارائه دهند، ولی هیچ یک از این کوششها قرین توفیق نبوده است. به همین دلیل، منطق- دانانی در صدد برآمدند تا تنها در مورد بخشهایی از این نظام که بیشتر مورد مناقشه بوده، تبیین مناسبی ارائه دهند. مناقشه انگیزترین بخش این نظام که به مسأله "دو باربارا" مشهور است، در مورد...

یکی از موانع ذهنی تولید علم این باور کلیشه ای است که پرنویسی با خوب نویسی در تقابلی بنیادین است. از این رو، اگر در پی خوب نویسی (که لازمه تولید و گسترش علم است) باشیم، باید از پرنویسی بپرهیزیم و به کم نویسی روی بیاوریم. این باور چنان ریشه دوانده است که کمتر کسی یارای درافتادن با آن را دارد. مقاله حاضر در پی بررسی محتوای این باور و دلایلی است که به سود آن ارائه شده است. در این راه، پژوهشگر پنج د...

ارسطو در کتاب ارغنون (Aristotle,1949:9,30a,15-19 ) به صراحت بیان می­کند که در یک قیاس حملی، اگر صغری مطلقه (عاری از جهت) و کبری ضروری باشد، نتیجه قیاس نیز ضروری است. این نظر ارسطو که در واقع تخطّی از قاعده منطقی مشهور تئوفراستس(تبعیت نتیجه از اخسّ مقدمتین) محسوب می­شود، منشأ منازعات و مشاجرات فراوانی در طول تاریخ منطق گردیده است. منطق­دانان و مورخان مشهور  منطق در قرن بیستم همانند «نیکولاس رشر» و...