به نظر می رسد برای موسیقی دانان فتوت نامه ای نوشته نشده است. این نبود احتمالی را می توان چنین تفسیر کرد که اهل این هنر یک صنف به شمار نمی رفته اند؛ نیز این گمان دور از ذهن نیست که اگر صنف موسیقی دان در عمل وجود داشته، منع مذهبی و حرمت غنا مانع از نوشتن فتوت نامه برای آنان بوده است. اما در برخی رسالات موسیقی، بخشی به «نصایح موسیقاری» یا شیوه «سلوک این فنّ شریف» یا «آداب مجالس» اختصاص دارد که به پ...

در دوران اسلامی علاوه بر رسالات و کتب مرتبط با تاریخ موسیقی، اطلاعات ارزشمند دیگری را نیز در ارتباط با موسیقی عمدتاً می توان از تصاویر نگارگری ایرانی به دست آورد. در این پایان نامه کوشش بر تجزیه و تحلیل تصاویر، به منظور دست یابی به ناگفته هایی از موسیقی دوره ی صفوی است؛ زیرا در این دوره به دلایل متعدد، جنبه ی علمی موسیقی تا حد زیادی رو به افول نهاد و رسالات و کتب باقی مانده از دوران، پاسخ گوی مس...

مقاله‌ی حاضر کوششی است در جهت تحلیل وبازگردانی دو قطعه‌ی آوانگاری شده به طریق ابجدی برای ساز عود که از جلال‌الدین ارموی (موسیقی‌دان قرن هفتم هـ.. ق.) بر جای مانده است. ذکر اصطلاحاتی مانند «مُجَنَّب»، «مطلق» و «طریق» در عناوین مربوطه به این دو نمونه شیوه‌ای متفاوت با نام‌گذاری دیگر نمونه‌های آوانگاری‌شده توسط جلال‌الدین را آشکار می‌سازد. با در نظر گرفتن این اصل که وجه تشابه سیاق نام‌گذاری این دو نمو...

از موسیقی عصر سلجوقی اطلاعات اندکی در دست است، زیرا نوای موسیقی آن دوره، برخلاف برخیبناها، آثار فلزکاری و دیگر هنرهای دستی و همچنین دیوان اشعار شاعران، برای همیشه از دسترفته و از طرف دیگر به نظر می رسد در دوره سلجوقی (شاید به سبب نبردها و جابه جایی های بسیار)نگارش رسالات موسیقی چندان رونق نداشته است. با این همه گزارش ها و نشانه هایی در منابعمکتوب، از جمله دیوان شاعران آن عصر در دست است که نشان ...

از موسیقی عصر سلجوقی اطلاعات اندکی در دست است، زیرا نوای موسیقی آن دوره، برخلاف برخیبناها، آثار فلزکاری و دیگر هنرهای دستی و همچنین دیوان اشعار شاعران، برای همیشه از دسترفته و از طرف دیگر به نظر می رسد در دوره سلجوقی (شاید به سبب نبردها و جابه جایی های بسیار)نگارش رسالات موسیقی چندان رونق نداشته است. با این همه گزارش ها و نشانه هایی در منابعمکتوب، از جمله دیوان شاعران آن عصر در دست است که نشان ...

این پژوهش در 5 فصل گرداوری شده است. فصل اول کلیات طرح است که در آن اهداف و روشهای اجرا و پیشینه پژوهش آورده شده است .در فصل دوم و سوم سعی شده که تاریخ موسیقی ایران و تاریخ موسیقی اروپا به طور تخصصی شرح داده شود، تا ابتدا به شناختی کلی از فرهنگ موسیقی (ارزش موسیقی در دوره های مختلف هنری) ایرانی و اروپایی برسیم و بتوانیم قضاوت مناسبی از این دو فرهنگ داشته باشیم. در فصل چهارم تئوری موسیقی قدیم و ح...

مبحث فرم در موسیقی را می توان هم از نظر خُرد ساختاری و هم از نظر کلان ساختاری بررسی کرد. از نظر کلا نساختاری، در فرهنگ های موسیقاییِ مختلف، فرم های معینی وجود دارد که از پیوستن چند قطعة مشخص تشکیل م یشوند. این فرم های ترکیبی در ادبیات قوم موسیق یشناسی معمولاً «سوئیت » یا «سیکل » نامیده می شوند، اما در مورد موسیقی ایرانی و به تأسی از رسالات قدیمیِ این نوع موسیقی، می توان آن را نوبت نامید. فرم نو...

طی سده های سوم تا نهم هجری، دانشمندان مسلمان اهتمام به نگارش رسالات موسیقی متعدد کردند. علم ایقاع تقریباً در تمامی رسالات، بخشی را به خود اختصاص‌داده‌است. تقریباً در تمامی رسالات فوق‌‌االذکر، تـعریف اصطلاح " ایقاع " ارایــه‌شده‌است برعکس اصطــلاح "وزن" که تعریف آن منحصراً در یک رساله ( معیارالاشعار) ارایه‌شده‌است. دقت در تعاریف ارایه‌شده ازاصطلاح ایقاع ، نشان‌می‌دهد که این تعاریف در بعضی موارد با ...

مبحث فرم در موسیقی را می توان هم از نظر خُرد ساختاری و هم از نظر کلان ساختاری بررسی کرد. از نظر کلا نساختاری، در فرهنگ های موسیقاییِ مختلف، فرم های معینی وجود دارد که از پیوستن چند قطعة مشخص تشکیل م یشوند. این فرم های ترکیبی در ادبیات قوم موسیق یشناسی معمولاً «سوئیت » یا «سیکل » نامیده می شوند، اما در مورد موسیقی ایرانی و به تأسی از رسالات قدیمیِ این نوع موسیقی، می توان آن را نوبت نامید. فرم نو...

برای شناخت جایگاه معنوی موسیقی ایران ابتدا نیازمند مراجعه به متون قدیم موسیقی هستیم و بعد نیاز به شناخت انواع موسیقی از لحاظ جغرافیایی - تاریخی - فلسفی - علمی - آموزشی و کاربردی آن داریم و سپس از طریق تقسیم فلسفی آن در دو وجه موسیقی عامه پسند و موسیقی جدی بتوانیم وضعیت کنونی موسیقی ایرانی را از جهت تولید و اجرا مورد مطالعه و بررسی قرار دهیم.