ناامیدی از بخشایش خداوندی از بنیانی­ترین ویژگی­های شخصیت ابلیس است که از دیرباز بر آن انگشت گذاشته­اند. در مثنوی و غزلیات شمس ابلیس همان شخصیت رانده، لعین و ناامید است، اما مولانا در لحظه­هایی ویژه سرور مهجوران را در چشم­انداز امید جای می دهد و داستان آفرینش را از زاویه­ای دیگر می­نگرد. این چشم­انداز با سنت دفاع از ابلیس در فرهنگ عرفانی ما پیوند می­گیرد؛ سنتی که خود خلاف­آمد رویکرد سنت عرفانی ب...

روش تحلیل محتوا، روشی است که نوشتار حاضر جهت دستیابی به آموزه­های حدیث قدسی در باب رحمت الهی، به کار گرفته، احادیث قدسی با موضوع رحمت خداوند را مورد مطالعه قرار می­دهد و با بررسی دیدگاه­های اعتقادی احادیث قدسی، جایگاه رحمت خداوند در این دسته از احادیث را تبیین خواهد کرد. بارزترین صفت خداوند در میان احادیث قدسی، صفت رحمت اوست. این صفت که نقشی محوری در میان احادیث صفات بر عهده دارد، بسیاری دیگر ا...

انسان موجودی کمال طلب است و استعداد رسیدن به کمالات الهی و مقام خلیفه الهی را دارد و این امر با تجلی و ظهور اسماء و صفات خداوندی امکان پذیر است؛ بخشودگی و عفو به عنوان صفات جمالیه خداوند، دارای جایگاه ویژه ای است. خداوند نیز، در آیات بسیاری بر ارزش مندی عفو و بخشش تأکید کرده و از صاحبان حق خواسته بر خلاف حق و حقوق خویش، از باب انسانیت از خطا و اشتباه دیگری درگذرند. در روان شناسی، بخشودگی به عن...

تدبیر و تربیت الهی، همراه محبت و رحمت اوست و همه مخلوقات و موجودات جهان در گستردگی وسعه او قرار دارند، شناخت رحمت خدا و فضل و احسان حضرت حق به انسان بصیرت و بینش شگرفی می دهدو زندگی او را با تحول و دگرگونی همراه می سازد. این پروژه با عنوان«بررسی مصادیق رحمت در سوره الرحمن» با روش توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر رویکرد اسنادی وکتب تفسیری مورد بررسی قرارگرفته است، سوره الرحمن بیانگر نعمت های مادی اعم ...

هدف از نوشتن این رساله، شناخت رحمت خداوند و جایگاه خاص آن در زندگی انسان و بیان ابعاد گوناگون آن می باشد، که در دو مرحله بررسی می گردد؛ اول، بررسی آیات مرتبط با واژه رحمت و واژه-های مترادف با آن و دوم بررسی سیره و سنت پیامبر اکرم(ص) به عنوان الگو و اسوه عالمیان. در ادامه مصادیقی از رحمت را در سیره و سخنان پیامبر اکرم(ص) جستجو خواهیم کرد تا دیدگاه کلی اسلام در رابطه با رحمت را بررسی کرده باشیم. ...

مسئلۀ خاص این تأمل، شناسایی عوامل انگیزش اخلاقی در نگاه ابن‌عربی و ترسیم مسیری است که فاعل اخلاقی با پیمودن آن به حیات مطلوب دینی و اخلاقی دست خواهد یافت. رجوع به آثار ابن‌عربی با روش توصیفی و تحلیلی، این امکان را فراهم می‌کند که گام‌های انگیزش اخلاقی را چنین تقریر کنیم: رحمت عام الهی در گسترش وجود، به انسان شرف وجود بخشیده و رحمت خاصۀ حق‌تعالی انسان را در مقام جمعیت (بالقوه) اسماء مستقر کرده ا...

موضوع حُسن یا زیبایی یکی از مهمترین موضوعات مطرح شده در اندیشه ی عرفانی است. در همان نگاه نخست به این عنوان، به نظر می رسد که واژه ی حسن و معادل فارسی آن «نیکویی»، دارای نوعی دلالت اخلاقی است. کلماتی چون احسان و محسن که از مشتقات حسن است، غالباً در حوزه ی اخلاقی به کار می روند. همین نکته حاکی از آن است که بحث از زیبایی و حسن در عرفان اسلامی نمی تواند یک بحث زیباشناختی صرف به شمار رود و باید به گو...

بحث عدل و رحمت الهی و مباحث پیرامون آن از اهمیت و جایگاه والایی در معارف الهی برخوردار است ودر اثبات و تبیین بسیاری از مسائل الهیات تاثیر اساسی دارد. شبهات زیادی پیرامون عدل و رحمت الهی مطرح شده است که در در مقابل متکلمین و فلاسفه پاسخ هایی برای آن مطرح نموده اند. از جمله شبهات مسئله جبر و اختیار و قضاو قدر است. در این مسائل پرسشهایی مطرح است از جمله اینکه آیا انسان آزاد است یا مجبور؟ آیا انسان...

چکیده رحمت از واژگان کلیدی قرآن کریم و از مفاهیم اساسی دین است که اندیشمندان اسلامی از منظرهای مختلف به بررسی مفهومی آن پرداخته اند. با این حال، کاربردهای متنوع و مختلف آن در قرآن کریم موجب شده است که در بطن جمله، معنای مختلفی را بر خود بپوشاند. از این رو بررسی معنایی آن نیازمند به استفاده از روش های نوین تحلیل معنا همچون علم معناشناسی و مکاتب و روش های گوناگون آن همچون مکتب بن (معناشناسی فرهن...

معناشناسی واژه های قران، از روش های نوین پژوهش در قران است. معناشناسی رحمت و محبّت قصد دارد از طریق بررسی کلمات وعبارات هم نشین برخی از واژگان کلیدی مربوط بدان نظیر: مودّت، ولایت، عبادت، قرب، ذکر و خلیفه الله، در بافت و سیاق آیات قران، معارف نهفته را در باطن آیات آشکار نماید و به هم پیوستگی معارف قران و اندیشه ی نظام دار بودن آن را هویدا سازد تا پاسخی باشد برای خاورشناسانی که محتوای قران را مط...