ادبیّات داستانی را از منظرهای گوناگونی ازجمله از دیدگاه مکاتب ادبی، می توان نقد و تحلیل کرد. در این میان، رئالیسم که گویی هماره از دغدغه های فکریِ بسیاری از نویسندگان بوده، از اقبال بیشتری برخوردار بوده است. ادبیّات داستانی نوین ایران از همان نخستین تجربه های خود، دلبستگی خود را به رئالیسم نشان داده است و غالب نویسندگان کوشیدند با نگاهی نقادانه، تصویرگر شرایط سیاسی - اجتماعیِ روزگار خود باشند؛ هرچن...

تحقق معرفت به گونه رئالیسم خام و رئالیسم انتقادی از دغدغه‌های مهم اندیشمندان بوده است. نظریه مطابقت که به عنوان تئوری صدق حکمت متعالیه به حساب می‌آید، تاب آن را دارد که به گونه رئالیسم خام و رئالیسم انتقادی تعبیر و تفسیر شود. مسائل حکمت متعالیه به گونه‌ای سامان یافته‌اند که بر هر دو تفسیر می‌توان شواهدی ارائه نمود. با توجه به ناسازگاری میان دو تفسیر باید یکی را به عنوان نظر نهایی ملاصدرا انتخاب...

از زمان شکل گیری رئالیسم " یاو اقع گرایی در نظریه ها و اندیشه های فلسفی توسط افلاطون و ارسطو،و ظهور دیر هنگام أن در عرصهء ادبیات، مفهوم رئالیسم همواره دستخوش دگرگونی ها، تحولات بسیار اساسی بوده است. علی رغم سابقة دو هزار و پانصد سالهء أن در عرصه های فلسفی، ادبی، غالبأ قرن نوزدهم میلادی معرف عصر طلایی رئالیسم داستانی در فرانسه است. اما این شهرت، مدیون تلاش هایی است که از سه دو رهء پیش از أن صورت...

«رئالیسم جادویی» یا «واقع‌گرایی جادویی» شیوه‌ای نو در داستان‌نویسی معاصر است که در آن، عنصر واقعیت و خیال درهم می‌آمیزد و اثری فوق انسانی را رقم می‌زند. در این گونه داستان‌ها عنصر واقعیت و خیال به گونه‌ای با هم ادغام می‌شود که به صورت طبیعی و باورپذیر برای مخاطب خود می‌شود. رئالیسم جادویی زیرمجموعۀ مکتب رئالیسم است و نمی‌توان آن را یک مکتب مستقل دانست؛ چراکه چارچوب مستقل و تازه‌ای ندارد و بسیار...

رئالیسم از مفاهیم مناقشه برانگیزی است که همواره از دغدغه های صاحب نظران حوزه فلسفه علم و همین طور جامعه شناسان معرفت علمی است. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی مفهوم رئالیسم انتقادی باسکار و واقع گرایی لاتور از دو رویکرد متفاوت است. باسکار معتقد است که بیش تر «آن چه که هست» وجود دارد تا «آن چه که شناخته می شود»، بیش تر نیرو وجود دارد تا کاربرد و استعمال نیرو. در مقابل، لاتور با روی آوردن به برساخت گرا...

هدف از تگارش مقاله حاضر بررسی آثار زدِ زیسلاو بکِسینسکی، طراح، نقاش، عکاس، مجسمه‌ساز، حکاک و چاپگر لهستانی است که با تکیه بر ارزش‌های نمادین در حیطۀ فضایی الگِوریک (تمثیلی) و سمبلیک (رمزگونه) از یک سو، و با سود جستن از سبک سوررئالیسم (فراواقع‌گرایی) و فانتاستیک رئالیسم (واقعیت روح‌انگیز) از دیگر سو آثاری را به وجود می‌آورد که با نام دارک‌آرت (هنر سیاه) در عالم دیستو پیا  (مدینۀ فاسده و یا به عبارت...

رئالیسم" به معنى واقع‏گرایى، به عنوان یک جنبش ادبى در قرن نوزدهم به وجود آمد و هنوز هم به عنوان یک سبک ادبى در ادبیات داستانى معاصر به کار مى‏رود. تعدادى از نویسندگان معاصر ایران نیز به این سبک گرایش داشته‏اند. یکى از آن‏ها غزاله علیزاده، داستان‏نویس زن معاصر است که در برخى از آثارش به رئالیسم توجه داشته است؛ از جمله در رمان "خانه ادریسى‏ها". در این مقاله "خانه ادریسى‏ها" از دیدگاه رئالیستى برر...

گرایش به سبک رئالیسم جادویی در ادبیات، یکی از شیوه های جدید و کارآمد در حوزه داستان نویسی است که امروزه با به کار گیری این سبک به تحلیل انواع تضادها، مشکلات اجتماعی، سیاسی و ادبیّات فولکور به صورت ضمنی می پردازد؛ از جمله این رمان های رئالیسم جادویی می توان به کولی کنار آتش نوشته منیرو روانی پور داستان ‏نویس معاصر ایران، و حارس المدینه الضائعه اثر ابراهیم نصرالله نویسنده و منتقد فلسطینی اشاره کرد...