برزیل از قدرت‌های نوظهور است که در سال‌های پس از جنگ‌ جهانی دوم توانسته روند رشد علمی و فناوری خود را علی‌رغم بی‌ثباتی‌های سیاسی حاصل از انتقال پی‌درپی قدرت از سیاست‌مداران به نظامیان و برعکس حفظ نماید. سیاست‌های علمی و فناوری برزیل اگرچه در دوران پیش از دموکراسی‌سازی در سال 1985 ، ناشی از اندیشه‌های ترقی‌خواه حکومت‌های نظامی و ملی‌ای بود که سرکار می‌آمدند،  ولی پس از 1985 برزیل سیاست‌های علمی ...

این مقاله با هدف معرفی یک مدل مفهومی برای تحلیل کارکرد دیپلماسی علم و فناوری در یک کشور تدوین شده و دارای دو بخش است: بخش نخست به معرفی حوزه بین‌رشته‌ای دیپلماسی علم و فناوری، رابطه آن با مطالعات امنیت و اقتصاد نوآوری و مرزبندی‌های آن با رشته‌های همجوار می‌پردازد. در بخش دوم، مدلی با دو رکن اساسی دکترین امنیتی و نظام نوآوری در یک کشور برای تحلیل کارکرد دیپلماسی فناوری در یک کشور ارائه می‌شود. د...

دیپلماسی علمی، مفهومی است که در قرن بیست‌ویکم و به­واسطۀ پیشرفت‌های فناورانه در حوزه‌های مختلف دانش بشری طرح شده و مورد توجه قرار گرفته است. به‌طور کلی، این مفهوم عبارت است از استفاده از همکاری­های علمی میان ملت­ها به‌منظور رسیدگی و حل‌وفصل چالش‌های مشترک. یکی از مسائلی که جمهوری­های بازمانده از فروپاشی اتحاد شوروی به‌طور کلی و از جمله کشورهای منطقۀ قفقاز جنوبی در دورۀ پس از فروپاشی شوروی با آن...

امروزه، علم و فناوری از مهم­ترین مؤلفه­هایی است که همکاری­های علمی- بین­المللی را تحت­شعاع قرار داده است. به‌طور کلی علم و فناوری و به‌طور خاص دیپلماسی علم و فناوری از مؤلفه‌هایی هستند که توانایی و قابلیت تأمین منافع ملی در هر شرایطی را دارد و به‌عنوان مؤلفۀ مهم قدرت نرم کشورها در حوزه‌های اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و امنیتی کشورها نقش­آفرینی می­کند. اهمیت علم در سیاست خارجی را می‌توان در سخن هنری ...

ماهیت ماجراجویانۀ سیاست خارجی آمریکا در زمان جورج بوش و حمله به افغانستان و عراق سبب شد که جایگاه بین‌المللی این کشور به‌ویژه در جهان اسلام آسیب ببیند. برای مقابله با این وضعیت، آمریکایی‌ها از ابزارهای مختلف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی- فرهنگی استفاده کرده‌اند تا جایگاه بین‌المللی آمریکا به‌ویژه در جهان اسلام را ترمیم کنند. یکی از ابزارهای آمریکا، استفاده از ظرفیت‌های دیپلماسی علم و فناوری بوده اس...

امروزه روابط سیاسی و دیپلماتیک میان دولت ها به منظور تقویت علم و فناوری و همچنین روابط علمی و فناوری بین کشورها، به قصد بهبود روابط دیپلماتیک، در حال افزایش است. در متون علمی و ادبیات دیپلماتیک از این روابط دوسویه با عنوان دیپلماسی علم و فناوری یاد می شود. تدوین دقیق و کارآمد خط مشی های این بخش و تلاش برای استفاده از فرصت های پیش رو در راستای استفاده از این مفهوم نسبتاً نوظهور با هدف تقویت و توس...

علی‌رغم اقبال گسترده سیاستمداران و محققان طی سال‌های اخیر به موضوع دیپلماسی علم و فناوری، به نظر می‌رسد تلقی مشترکی از این مفهوم میان‌رشته‌ای حاصل نشده است. به‌طور طبیعی درک یک مفهوم و ابعاد تشکیل‌دهنده آن، برای مواجهه عالمانه‌ی با آن ضروری است. در این مقاله با استفاده از رویکرد فراترکیب تلاش شده است با تحلیل نظام‌مند ادبیات علمی این حوزه، یک چارچوب مفهومی برای پیکربندی موضوع دیپلماسی علم و فنا...

رقابت در کسب مرجعیت علمیو اثرگذاری مؤثر بر سایر کشورها، با ابزارهای علم و فناوری و به‌ویژه در قالب دیپلماسی علمی، موضوعی است که طی سال‌های اخیر مورد توجه اغلب کشورهای منطقه، به‌ویژه جمهوری اسلامی ایران و ترکیه قرار گرفته است. بر این اساس، مقالۀ حاضر این پرسش اصلی را مطرح می‌کند که «چگونه ایران و ترکیه از ظرفیت‌های دیپلماسی علمی به‌منظور دستیابی به مرجعیت علمی در منطقۀ خاورمیانه بهره‌گیری می‌کنن...