تصحیح متن یکی از مهم‌ترین مقوله‌های پژوهشی در حوزۀ ادبیّات کهن است که می‌توان آن سنگ‌بنا و شالودۀ بایستۀ دیگر تحقیقات دانست. این امر در پیوند با آثار سخنوران بزرگ اهمّیّت بیشتر و عمده‌تری پیدا می‌کند. یکی از مصادیق روشن در این باب، دیوان افضل‌الدّین بدیل خاقانی شروانی، شاعر بی‌بدیل سدۀ ششم هجری است. اختصاصات فنی و دشوارهای خاص این دیوان سبب شده تا کتابت اشعار با کاستی‌هایی همراه شود. با وجود سه چاپ...

چکیده در نوشته ی حاضر، لغات، تعبیرات، اصطلاحات و ترکیبات دیوان فلکی شروانی را شرح داده ایم. به این منظور واژگان و اصطلاحات مختلف را که در دیوان فلکی از آنها استفاده شده مورد توجه قرار داده و به شرح اصطلاحات خاصی اکتفا نکرده ایم و اعلام تاریخی وجغرافیایی و همه ی اصطلاحات و تعبیرات و واژگان به کار رفته از علوم مختلف همچون طب و نجوم و اصطلاحات دینی و نیز اشاره به آیات قرآنی و داستان های دینی و زن...

دیوان خاقانی شروانی، به منزلة جلوه گاه برجستة پیوند فضل و هنر، سرشار از نوگویی و غرابت است. پشتوانة فرهنگی شاعر، چون با طبع نوجو و تخیل غنی او همراه است، به آفرینش تصاویر و ترکیباتی می انجامد که عمدتاً مسبوق به سابقه ای نیست. از همین روی، ناسخان نتوانسته اند چندان شایسته به کتابت اشعار او بپردازند و خواسته یا ناخواسته ضبط های نادرستی را وارد متن کرده اند. بخشی از این ضبط های نادرست، که رسم الخط ...

چکیده خاقانی از بزرگ ترین شاعران قصیده سرای سده ششم هجری است. قصاید این شاعر بزرگ به سبب استعاره ها، مجاز ها، اصطلاحات و ترکیبات خاص، از دشوارترین قصاید ادب فارسی است. به همین دلیل بسیاری از صاحب نظران در صدد شرح آن برآمده اند. از آن جا که شرح همه دیوان نیازمند صرف وقت بسیار است، عمدتاً به شرح گزیده ای از این قصاید پرداخته اند. هر یک از این گزیده ها در جایگاه خود، راهگشا و ارزشمند است اما دشو...

خاقانی شاعری اندوه‌پیشه و حسرت‌سراست. نگاشته‌های او که آیینۀ راست‌کردار روانش است، مشحون از واژه‌های ناخرسندی و نامرادی است. روحیۀ زودرنج و حساس او، کم‌لطفی و کم‌مهری پدر، انزواطلبی و مرگ‌طلبی، هجران و دوری از سرزمین‌های دوست-داشتنی‌اش و درد و غم از دست دادن عزیزان و آشنایانی که عمری با آنها خاطره داشته، همچنین حبس و دربدری و در نتیجه گذشته‌نگری و گذشته‌گرایی، بن‌مایه‌های مهم اشعار و گفته‌های ن...

خاقانی شاعری اندوه‌پیشه و حسرت‌سراست. نگاشته‌های او که آیینۀ راست‌کردار روانش است، مشحون از واژه‌های ناخرسندی و نامرادی است. روحیۀ زودرنج و حساس او، کم‌لطفی و کم‌مهری پدر، انزواطلبی و مرگ‌طلبی، هجران و دوری از سرزمین‌های دوست-داشتنی‌اش و درد و غم از دست دادن عزیزان و آشنایانی که عمری با آنها خاطره داشته، همچنین حبس و دربدری و در نتیجه گذشته‌نگری و گذشته‌گرایی، بن‌مایه‌های مهم اشعار و گفته‌های ن...

دیوان خاقانی شروانی، به‌منزلة جلوه‌‌گاه برجستة‌‌ پیوند فضل و هنر، سرشار از نوگویی و غرابت است. پشتوانة‌‌ فرهنگی شاعر، چون با طبع نوجو و تخیل غنی او همراه است، به آفرینش تصاویر و ترکیباتی می‌انجامد که عمدتاً مسبوق به سابقه‌‌ای نیست. از‌همین ‌‌روی، ناسخان نتوانسته‌‌اند چندان شایسته به کتابت اشعار او بپردازند و خواسته یا ناخواسته ضبط‌‌های نادرستی را وارد متن کرده‌‌اند. بخشی از این ضبط‌‌های نادرست، ...

چکیده ندارد.

همواره گذشت زمان و تغییرات و تحولات سیاسی و روابط فرهنگی با ملت های دیگر برجامعه و مسائل اجتماعی، باورها و اعتقادات و ...هر عصری تأثیر گذاشته است و این ادبیات هر دوره است که قابلیت انعکاس این مسائل را دارد. کندوکاو در دیوان صائب ـ که از بطن جامعه ایرانی عصرش برخاسته است ـ نه تنها ما را با اوضاع و احوالات سیاسی و دینی آن روزگار آشنا می کند بلکه مارا با بازتاب گسترده ی مسائل اجتماعی و گاه درباری ...

مفاخره از جمله صنایع بدیعی و مضامین شعری ا­ست، که اغلب شاعران بدان طبع­آزمایی نموده و شعر و هنر خود را به رخ مخاطب کشیده­اند. در متن و بطن آثار نگارین شهریار، مضامین مختلفی وجود دارد، که از جمله ی آن ها انواع مفاخره­ است. تنوع، زیبایی و صلابت این مفاخرات به حدّی است که نظر خواننده را به خود جلب می­کند. در نوشته ی حاضر کوشیده­ایم با بازخوانی دقیق اشعار فارسی و ترکی شهریار و بهره­گیری از شیوه ی کت...